Dostawa leków na innych i racjonalnych zasadach

Resort zdrowia przedstawił założenia nowelizacji ustawy refundacyjnej, które obejmują 52 punkty. Kluczowe zmiany dotyczą sposobu ustalania wielkości dostaw leków refundowanych na rynek i przepisów o hurtowniach farmaceutycznych. Propozycja Ministerstwa Zdrowia to wycofanie się z wielu rozwiązań wprowadzonych w 2023 roku przez poprzednie kierownictwo resortu.

– O ile poprzednia nowelizacja ustawy refundacyjnej z 2023 roku miała charakter bardzo represyjny, o tyle w przypadku tego projektu pojawia się zapowiedź złagodzenia albo usunięcia wielu z tych represyjnych zapisów. Jest to krok w stronę trochę większego zaufania ustawodawcy wobec biznesu – ocenia Wojciech Wiśniewski z Federacji Przedsiębiorców Polskich.

Wyjaśnia też, że większość zmian ma charakter techniczny i dotyczy relacji między rządem a podmiotami odpowiedzialnymi (aptekami czy hurtowaniami), więc nie będzie miała bezpośredniego wpływu na pacjentów. – Wprowadzenie tej ustawy nie przełoży się na skokową dostępności leków dla pacjentów, szczególnie biorąc pod uwagę katastrofalną sytuację finansową Narodowego Funduszu Zdrowia, ale wydaje się, że jest to krok w stronę uproszczenia wielu kwestii – mówi.

Czytaj więcej

Zdrowie

Możliwe trudności z realizacją części recept i zakupem leków

Przez nieuczciwych lekarzy i aptekarzy pacjenci będą mieli problem z wykupieniem leków recepturowych i psychotropowych.

Obliczanie wielkości dostaw leków refundowanych

Jak podkreśla Krzysztof Kopeć, prezes Krajowych Producentów Leków, kolejna nowelizacja ustawy refundacyjnej jest bardzo potrzebna i oczekiwana. – Resort zdrowia rozmawia z producentami leków i w dialogu możemy poprawić w tej regulacji to, co nie działało – ocenia.

Do przepisów, które nie działały, branża farmaceutyczna zalicza wzór na wielkość dostaw leków refundowanych, jakie na rynek musi dostarczyć producent. – Dane wyliczane na podstawie dotychczasowego algorytmu nijak się miały do rzeczywistego zapotrzebowania. Zmuszałyby firmy do dostarczania kilkuset procent więcej leków, niż faktycznie jest zużywanych. W efekcie producent musiałby je potem utylizować, oczywiście na swój koszt – wyjaśnia.

Nowelizacja ma znieść wymóg przedstawiania deklaracji dostaw zgodnej z dotychczasowym wzorem. Zamiast tego producenci leków refundowanych będą negocjować wielkość dostaw z Komisją Ekonomiczną, czyli ciałem doradczym przy ministrze zdrowia, którego zadaniem jest wspieranie szefa resortu w kształtowaniu krajowego systemu refundacyjnego. Efektem zastąpienia wzoru negocjacjami ma być optymalizacja przebiegu rozpatrywania wniosków refundacyjnych.

W ocenie producentów leków ważne jest również, aby wysokość kar za zmniejszone dostawy, które wynikają z niezależnych od wytwórcy przyczyn, nie odstraszała firm od wchodzenia do systemu refundacji. Jak wyjaśnia Kopeć, ryzyko gigantycznej kary może powodować, że producent wycofa lek z listy refundacyjnej lub będzie deklarował zaniżoną wielkość swoich dostaw. W założeniach do nowelizacji nie ma o tym mowy, za to resort zdrowia chce, żeby nakładanie takich kar przez prezesa NFZ było skuteczniejsze, i dlatego automatyczne i powiązane z informacjami zawartymi w Zintegrowanym Systemie Monitorowania Obrotu Produktami Leczniczymi.

Podział leków między hurtownie farmaceutyczne i sprawa ich marży

Inna istotna zmiana to likwidacja przepisu o równym podziale leków deficytowych do dziesięciu największych hurtowni farmaceutycznych w kraju. W praktyce taki wymóg okazał się trudny do zrealizowania, bo w Polsce nie ma obecnie żadnej hurtowni, która spełniałaby kryteria ustawowe. Jak wskazuje Krzysztof Kopeć, obowiązek dostarczania leków do wskazanych przez resort zdrowia dziesięciu hurtowni wcale nie gwarantował też ich dostępności w całej Polsce.

– Ciekawy jest też gest w kierunku hurtowni farmaceutycznych – uważa Wojciech Wiśniewski. Jak wyjaśnia, takie hurtownie to w większości podmioty polskie, które często operują na marżach ujemnych, bo ceny leków refundowanych są albo stałe, albo spadają. Marża ma zaś charakter odsetkowy.

– Nowelizacja ustawy z 2023 roku wprowadziła minimalną marżę hurtową na poziomie 50 gr. Ta okazała się jednak nieadekwatna do wzrostu kosztów energii i kosztów pracy. Z przedstawionych propozycji przebija chęć podwyższenia marży minimalnej. Naszym zdaniem powinna być waloryzowana w taki sposób, który zrekompensuje wzrost kosztów – mówi ekspert FPP.