Katarzyna Kacperczyk: Pacjent to nie tylko leki i terapie

Szeroko pojmowane bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów będzie w centrum naszych działań i we wszystkich debatach na forum UE podczas polskiej prezydencji – mówi Katarzyna Kacperczyk, wiceminister zdrowia.

Publikacja: 16.12.2024 21:00

Katarzyna Kacperczyk: Pacjent to nie tylko leki i terapie

Foto: Jacek Kamiński

Jakie cele chce osiągnąć Polska podczas prezydencji w Radzie UE, jeżeli chodzi o zdrowie?

Każde państwo sprawujące prezydencję określa swoje własne priorytety, czyli takie tematy, które jego zdaniem mają szczególne znaczenie i powinny albo zostać dodane do unijnej agendy albo mocniej wybrzmieć w dyskusjach, które prowadzą ministrowie. Z drugiej strony, należy pamiętać o tym, że przewodnictwo w Radzie UE to również kontynuacja działań, które były realizowane dotychczas lub takich, które zostały zaprogramowane do realizacji. Rozpoczynając zatem prezydencję, mamy na naszej agendzie działań również wiele tematów, które wynikają z kontynuacji prac Komisji Europejskiej, i które każda prezydencja musi podejmować i podejmuje.

Polskie priorytety w obszarze ochrony zdrowia wypracowane zostały w konsultacji z wieloma środowiskami. Wspólnym mianownikiem tego, co proponujemy, jest dobro pacjenta. Pacjent i jego szeroko pojmowane bezpieczeństwo zdrowotne będzie w centrum wszystkich naszych działań i we wszystkich debatach na forum UE. W Unii Europejskiej, która koncertuje się na strategiach, regulacjach, procedurach bardzo często zapominany jest ten najważniejszy cel. A jest nim przecież dobro pacjentów. I właśnie dobro i bezpieczeństwo pacjentów będziemy promować w UE poprzez nasze priorytety i zaplanowane działania.

Czytaj więcej

KPO szansą dla ochrony zdrowia?

Jakie to priorytety?

W ostatnich latach problematyka ochrony zdrowia zyskała na znaczeniu. Nie jest to już temat wyłącznie narodowy. Państwa członkowskie UE zacieśniają współpracę w obszarze zdrowia. Co więcej, doszły nowe uwarunkowania geopolityczne i w obszarze bezpieczeństwa. Bezpieczeństwo Europy jest priorytetem Polski w czasie przewodnictwa w Radzie UE, a zdrowie jest w Polskiej prezydencji w Radzie UE jednym z 7 filarów tego bezpieczeństwa. Jako Polska wprowadzamy do agendy unijnej trzy główne priorytety narodowe. Pierwszy to szeroko pojęta cyfryzacja usług medycznych i ochrony zdrowia. Priorytet ten jest w dużym stopniu kontynuacją działań podejmowanych w czasie prezydencji belgijskiej. Będziemy się koncentrować na wdrażaniu Europejskiej Przestrzeni Danych Dotyczących Zdrowia (EHDS). Rada UE przyjęła projekt przepisów dotyczących EHDS, a w kolejnych latach Bruksela planuje wdrożenie całej architektury związanej z cyfryzacją usług medycznych, zarządzaniem pierwotnymi i wtórnymi danymi medycznymi, transgranicznym przepływem danych medycznych i cyberbezpieczeństwem. Przed nami bardzo ważne zadanie, ponieważ będziemy pierwszą prezydencją i pierwszym krajem, który będzie miał wpływ na kształtowanie architektury – określać będzie ona podejmowane w ramach UE działania na rzecz cyfryzacji opieki zdrowotnej i bezpieczeństwa danych pacjenta.

Na agendzie pojawi się też prawdopodobnie inicjatywa dotycząca wzmocnienia cyberbezpieczeństwa szpitali. Chcemy, aby tu również uwzględnione zostały związane z tym kwestie wyrobów medycznych. Ważnym tematem będzie też rozwój, narzędzi opartych na algorytmach sztucznej inteligencji, które będą wspomagać proces diagnostyki i pracę lekarzy.

Czytaj więcej

W przyjaznym szpitalu pacjent jest w centrum uwagi

Kolejny z priorytetów dotyczy szeroko rozumianej profilaktyki i zapobiegania chorobom. Na czym w praktyce zamierza skupić się resort zdrowia?

W czasie polskiej prezydencji zaplanowaliśmy liczne wydarzenia i spotkania poświęcone problematyce profilaktyki zdrowotnej. Mamy nadzieję, że uda nam się wypracować katalog skutecznych praktyk i doświadczeń państw członkowskich UE. Temat profilaktyki jest od lat promowany przez Komisję Europejską, przede wszystkim w ramach Europejskiej Unii dla Zdrowia. W tym obszarze chcemy skoncentrować się na skuteczności programów profilaktycznych i polityki dotyczącej zdrowia publicznego. W obu przypadkach mamy bardzo dużo różnych rozwiązań w poszczególnych państwach unijnych. Teraz czas na ocenę ich skuteczności. Podczas naszej prezydencji odbędzie się dyskusja na temat regulacji i rozwiązań, które wdrażane są w państwach członkowskich UE i które dotyczą głównych czynników ryzyka chorób, w tym pierwsza dyskusja na temat polityki publicznej dotyczącej konsumpcji tytoniu i korzystania z tzw. nowatorskich wyrobów tytoniowych czy alkoholu.

Warto też podkreślić, że w czasie naszej prezydencji będziemy promować całościowe podejście do ochrony zdrowia publicznego. Szczególnie istotne znaczenie ma w tym kontekście zintegrowana edukacja zdrowotna, która obejmuje wiele obszarów, również tych wykraczających poza sektor ochrony zdrowia. Taką edukację podobnie jak współpracę międzysektorowa na rzecz zdrowia będziemy promować.

Myślę, że państwa członkowskie również dostrzegają rosnącą rolę zdrowia i to, że przyszedł czas na dyskusję o znaczeniu zdrowia w polityce publicznej, sektorowej i we wszystkim, co robimy na forum Unii Europejskiej. Mam nadzieję, że w czasie naszej prezydencji uda nam się rozpocząć szerszą debatę na temat znaczenia zdrowia w kontekście całościowej agendy unijnej, która będzie kontunuowana w kolejnych latach i odzwierciedlona w konkretnych inicjatywach.

Czytaj więcej

To jednak nie koniec programu "Profilaktyka 40 Plus"

Trzeci priorytet dotyczy zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.

Chcemy skupić się na tym zagadnieniu w kontekście mediów społecznościowych, nowych rozwiązań cyfrowych oraz wyzwań i zagrożeń z nimi związanych. To temat, który wywołał bardzo duże zainteresowanie ze strony wszystkich państw członkowskich. To również problematyka, którą omawialiśmy z Komisją Europejską od kilu miesięcy. Wydaje się, że rezultatem tych rozmów jest to, że zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży znalazło się nie tylko w priorytetach nowego komisarza ds. zdrowia, ale stało się również priorytetem przewodniczącej KE Ursuli von der Leyen. Wszystkie państwa członkowskie dostrzegają ogromne znaczenie kryzysu zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, w skali z jaką do tej pory nie mieliśmy do czynienia. Państwa starają się też wprowadzać nowe rozwiązania w tym zakresie. My po raz pierwszy wprowadzimy tę problematykę do unijnej agendy i rozpoczniemy szeroką dyskusję na ten temat na forum Unii. Mam nadzieję, że znajdzie on odzwierciedlenie w konkretnych inicjatywach unijnych. Zamierzamy przyjąć konkluzje Rady Unii Europejskiej ukierunkowane właśnie na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży w kontekście nowych mediów społecznościowych i nowych technologii. Planujemy też ogłoszenie raportu zawierającego pierwsze rekomendacje, które będą uwzględniać istniejące instrumenty zapobiegania i ograniczania kryzysu zdrowia psychicznego. Wypracują je państwa członkowskie, Komisja Europejska we współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia i naukowcami.

Priorytetem polskiej prezydencji w obszarze zdrowia jest również europejski pakiet farmaceutyczny. Jaką rolę ma do odegrania Polska w procedowaniu tych przepisów?

Nie chodzi tu tylko o pakiet farmaceutyczny, ale o szersze podejście do kwestii bezpieczeństwa lekowego i zapewnienia pacjentom faktycznego dostępu do leków. Ważne jest wspieranie konkurencyjności sektora farmaceutycznego i budowanie przewagi Unii Europejskiej w tym obszarze. Będziemy promować konkurencyjność w ludzkim wymiarze, bo tu też trzeba pamiętać, że konkurencyjność, wspieranie rozwoju zdolności produkcyjnych w Europie oraz innowacje muszą służyć pacjentom. To bezpieczeństwo pacjentów jest naszym ostatecznym celem.

Dlatego warto podkreślić, że podejście do problematyki bezpieczeństwa lekowego obejmuje kilka elementów: legislację farmaceutyczną, która obecnie jest procedowana w grupach roboczych Rady UE, ale również projekt rozwiązań dotyczących wspierania zdolności produkcyjnych i mechanizmów solidarności (tzw. Critical Medicines Act) oraz rozwiązania, które będą wspierały badania i rozwój (tzw. Biotech Act). To ambitna agenda, która realizowana będzie przez najbliższe miesiące i lata.

Czytaj więcej

„Nie za wszystkie leki warto płacić z pieniędzy publicznych”

Jeśli chodzi o tzw. pakiet farmaceutyczny, to jego negocjacje są prowadzone już od czasu prezydencji belgijskiej. W ciągu kończącego się przywództwa węgierskiego również przedyskutowano wiele obszarów, ale najtrudniejsze tematy zostały do uzgodnienia w czasie polskiej prezydencji. Będziemy starali się osiągnąć kompromis i zamknąć poszczególne rozdziały. Pierwotnie naszym celem było zakończenie trilogów, ale myślę, że przyjęcie wspólnego mandatu Rady Unii Europejskiej do dalszych negocjacji to realistyczny cel na teraz. Pół roku temu liczyliśmy, że taki mandat przygotują Węgrzy, jednak w najtrudniejszych kwestiach nie udało się dotychczas osiągnąć kompromisu.

To zadanie na najbliższe pół roku. Oczywiście nie jest łatwe, ponieważ mamy do czynienia z różnymi interesami i różną specyfiką w poszczególnych państwach członkowskich. Ale niezależnie od podejścia rozmowy, które prowadzimy już z innymi ministrami zdrowia, pokazują, że jest wiele wspólnych obszarów i mamy też wspólny cel, jakim jest dobro i bezpieczeństwo pacjentów. Pozostaje wypracowanie zbalansowanego, zrównoważonego i wspólnego podejścia, by ten cel osiągnąć.

Najważniejsze wydarzenia Polskiej prezydencji w obszarze zdrowia

∑ 16 stycznia 2025 r. Warszawa – Konferencja dot. promocji profilaktyki i zdrowia (pierwsze wydarzenie polskiej prezydencji w UE w obszarze zdrowia): Together for Europe’s Health – Strategic Orientations and Actions for Public Health

∑ 17 stycznia, Warszawa – Spotkanie naczelnych lekarzy, naczelnych lekarzy dentystów i naczelnych pielęgniarek/ CMO/CNO/CDO

∑ 24-25 marca, Warszawa – Nieformalne spotkanie ministrów zdrowia UE

∑ 7 kwietnia, Kraków – Konferencja „Zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży w dobie rozwoju technologii cyfrowych”

∑ 8 kwietnia, Kraków – Konferencja

międzysektorowa dot. bezpieczeństwa

zdrowotnego

∑ 15 maja, Warszawa – Spotkanie

HERA Board

∑ 28 maja, Warszawa – Spotkanie tematyczne Sieci e-Zdrowia (eHN)

∑ 29 maja, Warszawa – Konferencja

pt. „Rozwój usług w e-zdrowiu z perspektywy obywatela UE – szanse i wyzwania

∑ 13 czerwca, Luksemburg

– Posiedzenie Rady ds. Zatrudnienia,

Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów (EPSCO-Zdrowie) ∑

Jakie cele chce osiągnąć Polska podczas prezydencji w Radzie UE, jeżeli chodzi o zdrowie?

Każde państwo sprawujące prezydencję określa swoje własne priorytety, czyli takie tematy, które jego zdaniem mają szczególne znaczenie i powinny albo zostać dodane do unijnej agendy albo mocniej wybrzmieć w dyskusjach, które prowadzą ministrowie. Z drugiej strony, należy pamiętać o tym, że przewodnictwo w Radzie UE to również kontynuacja działań, które były realizowane dotychczas lub takich, które zostały zaprogramowane do realizacji. Rozpoczynając zatem prezydencję, mamy na naszej agendzie działań również wiele tematów, które wynikają z kontynuacji prac Komisji Europejskiej, i które każda prezydencja musi podejmować i podejmuje.

Pozostało 93% artykułu
Diagnostyka i terapie
Konkurencyjność ma służyć pacjentom
Diagnostyka i terapie
Mamy olbrzymi problem dziury w budżecie NFZ. Tymczasem system prywatny gwarantuje pacjentom coraz lepszą dostępność
Diagnostyka i terapie
Rak prostaty. Komu jeszcze grozi seryjny zabójca?
Diagnostyka i terapie
Cyfrowe narzędzia w patomorfologii przyspieszają diagnozowanie raka
Diagnostyka i terapie
Depresja lekooporna. Problem dotyczy 30 proc. pacjentów
Materiał Promocyjny
Mamy olbrzymi problem dziury w budżecie NFZ. Tymczasem system prywatny gwarantuje pacjentom coraz lepszą dostępność