Komisja Wenecka wydała opinię w sprawie projektu nowelizacji ustawy prawo o prokuraturze rozdzielający urzędy MS i PG i przewidujący wybór niezależnego PG przez Parlament. Choć w większości organ doradczy Rady Europy wypowiada się z aprobatą o rozwiązaniach zaproponowanych przez resort Adama Bodnara, to nie zabrakło też uwag krytycznych.
Przypomnijmy, projekt przewiduje wybór Prokuratora Generalnego przez Parlament bezwzględną większością głosów, przy czym prawo do zgłaszania kandydatów ma mieć nie tylko Krajowa Rada Prokuratury, ale też m.in. grupa co najmniej 35 posłów lub 15 senatorów. W ocenie Komisji Weneckiej konstruując metody wyboru szefa prokuratury należy zachować odpowiednią równowagę pomiędzy z jednej strony demokratyczną legitymizacją, a wymogiem odpolitycznienia z drugiej. - A zatem proces nominacji, w którym uczestniczy władza wykonawcza i/lub władza ustawodawcza ma tę zaletę, że nadaje legitymację demokratyczną powołaniu szefa prokuratury. Jednak w tym przypadku dodatkowe zabezpieczenia są potrzebne, aby zmniejszyć ryzyko upolitycznienia prokuratury – zwraca uwagę Komisja, która zwraca uwagę, że większą rolę w tym procesie powinna ogrywać Krajowa Rada Prokuratury.
Czytaj więcej
Ustawowe cofnięcie neosędziów na poprzednio zajmowane stanowiska jest niedopuszczalne. W przypadku unieważnienia powołania trzeba zagwarantować takim osobom drogę sądową. Prawo do wzięcia udziału w ponownym konkursie nie wystarczy.
Sejm nie powinien zgłaszać kandydatów
Oprócz tego KW proponuje wykluczyć z tego grona polityków. Zamiast oddawać Parlamentowi prawo do zgłaszania kandydatów (których będzie następnie zatwierdzać), powierzyć tę rolę prokuraturze, która po przeprowadzeniu transparentnego konkursu mogłaby przedstawiać Sejmowi krótką listą kandydatów. Ewentualnie komisja proponuje rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych do zgłaszania kandydata na stanowisko PK o Naczelną Radę Adwokacką czy Krajową Radę Radców Prawych.
Komisja zwraca również uwagę, że projekt w większym zakresie powinien się odnosić do kwestii immunitetu PG (wskazywać kryteria uchylenia tego immunitetu) oraz wyeliminować zaangażowanie parlamentu z procesu podejmowania decyzji w tej spawie.
