Kosmiczne bliźniaki okazały się trojaczkami. Nowe odkrycie rozwiąże problem trzech ciał?

- Wszechświat jest wypełniony szeregiem układów trójciałowych, w tym najbliższymi Ziemi gwiazdami – układem gwiazd Alfa Centauri. Odkryliśmy, że Pas Kuipera może nie być wyjątkiem – mówi Maia Nelsen z Brigham Young University w Provo w stanie Utah, liderka zespołu,, który badał układ Altjira. Jej wypowiedź przytacza m.in. NASA. Wyniki analizy zespołu, na czele którego stała Nelsen, zostały opublikowane w czasopiśmie „The Planetary Science Journal”.

Czym jest Pas Kuipera?

Pas Kuipera to obszar położony na obrzeżach Układu Słonecznego, rozciągający się za orbitą Neptuna. Jego najbardziej znanym obiektem jest Pluton – planeta karłowata, która do niedawna uznawana była za „zwykłą” planetę Układu Słonecznego. Inne znane obiekty to m.in. karłowate planety Makemake i Haumea.

Czytaj więcej

Kosmos

Naukowcy odkryli najstarszy krater na świecie. Teorie dotyczące historii Ziemi podważone

Naukowcy z Curtin University w Australii odkryli najstarszy na świecie krater uderzeniowy po mete...

Najlepiej zbadanymi ciałami w Pasie Kuipera są Pluton oraz Arrokoth, czyli układ dwóch stykających się ze sobą skał znanych jako „kosmiczny bałwan”. Według obecnej wiedzy w całym Pasie Kuipera istnieją setki tysięcy obiektów, ale ich łączna masa wynosi nie więcej niż ok. 10 proc. masy Ziemi. Pas Kuipera swoim kształtem przypomina donuta.

Czym jest problem trzech ciał?

Problem trzech ciał to jedno z największych wyzwań klasycznej fizyki. Od czasów Izaaka Newtona wiemy, że układy składające się z dwóch obiektów (niezależnie od tego, czy są to niewielkie cząsteczki, czy ciała kosmiczne), wywierających na siebie siłę grawitacyjną, są przewidywalne. Da się przewidzieć, w jaki sposób będą na siebie oddziaływały i jak się poruszały. Jednak kiedy do układu wchodzi trzeci obiekt, całość staje się nieprzewidywalna, do układu wkrada się chaos.

Zagadnienie znane jako problem trzech ciał zostało spopularyzowane przez Liu Cixina, chińskiego autora powieści fantastycznonaukowych. Na podstawie napisanej przez niego trylogii powstał serial emitowany przez Netfliksa.

Czytaj więcej

Archeologia

Czy wiek Stonehenge na pewno jest dobrze określony? Zaskakujące odkrycie naukowców

Najnowsze badania wykazały, że budowla Flagstones w hrabstwie Dorset, która przypomina popularne...

Znanym kosmicznym układem trzech ciał jest wspomniany już układ Alfa Centauri, na który składają się trzy gwiazdy: Alfa Centauri A i Alfa Centauri B, tworzące ciasny układ podwójny oraz okrążający je po dalekiej orbicie czerwony karzeł o nazwie Proxima Centauri. Układem składającym się z trzech ciał są też Słońce, Ziemia i Księżyc. Jednak ze względu na ogromną różnicę wielkości tych obiektów, cały układ można traktować jako dwie odrębne pary (Ziemia-Słońce i Ziemia-Księżyc). Ich ruchy są przewidywalne, nie wkrada się do nich chaos. Nie jest jednak wykluczone, że kiedyś dojdzie do zakłóceń w jego funkcjonowaniu.

Altjira – kosmiczny trójkąt na obrzeżach Układu Słonecznego

Najnowsze odkrycia naukowców wskazują, że układ 148780 Altjira to kolejne kosmiczne trio. Dokonano ich wykorzystując dane zbierane przez 17 lat przez Teleskop Hubble'a oraz dane gromadzone przez Keck Observatory na Hawajach. Początkowo zdjęcia wykonane za pomocą Hubble'a zdawały się wskazywać, że układ Altjira składa się z dwóch obiektów. Po zgromadzeniu większej liczby obserwacji pojawiło się przypuszczenie, że jeden z tych obiektów to w rzeczywistości dwa ciała. Przeprowadzone analizy wskazują, że taki scenariusz jest najbardziej prawdopodobny.

Czy odkrycie układu Altjira może przyczynić się do rozwiązania problemu trzech ciał?

Jeśli ustalenia dokonane przez Maię Nelsen i jej zespół się potwierdzą, układ Altjira może dać naukowcom szansę na udoskonalenie modeli opisujących, w jaki sposób trzy ciała, związane grawitacyjnie, wspólnie poruszają się w przestrzeni.

Czytaj więcej

Archeologia

Zaskakujące odkrycie archeologów. Dotyczy przodków człowieka

Najstarsze jak dotąd znane narzędzia z kości sprzed 1,5 mln lat odkrył międzynarodowy zespół nauk...