O liczeniu odszkodowania z OC wypowiedzieć się ma prokurator generalny

Sąd Najwyższy chce otrzymać stanowisko prokuratora generalnego w sprawie zagadnienia dotyczącego m.in. tego, na jakie odszkodowanie może liczyć osoba, która przywróciła auto do stanu sprzed szkody. Czy odszkodowanie powinno obejmować rzeczywiste koszty naprawy, czy hipotetyczne.

Publikacja: 22.01.2025 07:14

O liczeniu odszkodowania z OC wypowiedzieć się ma prokurator generalny

Foto: Adobe Stock

Badając kluczowe pytania dotyczące likwidacji szkody z OC posiadaczy pojazdów, Sąd Najwyższy zwrócił się ze względu na doniosłość tych spraw do prokuratora generalnego o zajęcie stanowiska. A wydawało się, że po zeszłorocznych orzeczeniach SN, zwłaszcza uchwale siedmiu sędziów z 8 maja 2024 r. (III CZP 142/22), kwestie te zostały dostatecznie wyjaśnione.

Jak liczyć koszty i odszkodowanie przy naprawie po wypadku

Odpowiadając na pytania rzecznika finansowego, w uchwale tej SN wskazał, że jeżeli poszkodowany poniósł już koszty naprawy pojazdu lub zobowiązał się do ich poniesienia, wysokość odszkodowania z OC posiadaczy pojazdów mechanicznych powinna odpowiadać tym kosztom, chyba że są one oczywiście nieuzasadnione; a wysokość odszkodowania nie zależy od ulg i rabatów możliwych do uzyskania przez poszkodowanego od podmiotów współpracujących z ubezpieczycielem. Jeżeli zaś poszkodowany nie poniósł jeszcze kosztów naprawy ani nie zobowiązał się do ich poniesienia, wysokość odszkodowania z OC powinna odpowiadać przeciętnym kosztom naprawy na lokalnym rynku, z uwzględnieniem możliwych ulg i rabatów, chyba że skorzystanie z nich sprzeciwia się uzasadnionemu interesowi poszkodowanego.

Czytaj więcej

SN wskazał, jak waloryzować sumę gwarancyjną z OC

Sąd nadal ma wątpliwości, jak liczyć koszty po naprawie samochodu

Tymczasem poznański Sąd Okręgowy skierował do SN podobne pytania:

  • Czy poszkodowany, który dokonał naprawy samochodu, ale zapłacona przez niego cena naprawy nie została powiększona o VAT, a naprawiający podatku tego nie odprowadził, powinien otrzymać odszkodowanie z OC obejmujące VAT?
  • Czy jeśli poszkodowany przywrócił auto do stanu sprzed szkody, należne mu odszkodowanie powinno obejmować rzeczywiste koszty naprawy, czy też winno być ustalone według hipotetycznych kosztów naprawy?
  • Czy dopuszczalne jest przyznanie poszkodowanemu odszkodowania z uwzględnieniem rabatów na części zamienne i materiał lakierniczy, które ubezpieczyciel proponuje poszkodowanemu?

Kwestie te wynikły w sprawie o uzupełnienie odszkodowania z OC za szkodę powypadkową land rovera, gdy towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaciło posiadaczowi 210 tys. zł, a ten wycenił szkodę na 270 tys. zł, i tę różnicę sąd rejonowy mu zasądził. Ubezpieczyciel zakwestionował werdykt, wskazując, że poszkodowany miał obowiązek minimalizacji szkody i powinien skorzystać z zaproponowanych mu części i lakierów z rabatami odpowiednio 15 i 40 proc.

Czytaj więcej

Weszły w życie zmiany w prawie ubezpieczenia OC. Co oznaczają?

Różne zdania na temat wysokości odszkodowania po naprawie auta po wypadku

Pełnomocnik ubezpieczyciela mec. Jakub Trzeciak wskazywał przed SN, że kluczowe jest drugie pytanie, ale na nie już odpowiedział SN w uchwale z 8 maja 2024 r. (sygn. III CZP 142/22). Wynika z niej, że jeśli poszkodowany naprawił auto, to nie ma podstaw do stosowania hipotetycznej ceny, bo jest już ona znana, a jeśli tak, to nie ma podstaw, by mu płacić jeszcze VAT, którego nie uiszczono, gdyż byłoby to wzbogacenie poszkodowanego, a nie temu służy odszkodowanie.

Pełnomocnik powoda, adwokat Łukasz Kozłowski, wskazywał z kolei, że nie można oczekiwać od poszkodowanego, by czekał z remontem na likwidację szkody i kosztową wycenę, co służy jedynie ubezpieczycielowi do odwlekania rozliczenia.

Tym razem w sprawie odszkodowania i kosztów naprawy wypowiedzieć się ma prokurator generalny

Trójkowy skład SN pod przewodnictwem sędziego Dariusza Dończyka postanowił jednak zwrócić się, ze względu na prawną i społeczną rangę zagadnienia, o zajęcie stanowiska przez prokuratora generalnego.

Sygn. akt: III CZP 32/24

Opinia dla „Rzeczpospolitej”

prof. Aneta Łazarska, sędzia SO w Warszawie

Dlaczego akurat w tego typu sprawach SN występuje o stanowisko do prokuratora generalnego? Stanowisko SN i jego wyjaśnienie są enigmatyczne. Moim zdaniem to wyłącznie problem prawny, który powinien rozwiązać SN, gdyż niestety uchwała z 8 maja 2024 r. tylko pogłębiła chaos orzeczniczy. Uchwały SN wiążą inne sądy mocą autorytetu i siły argumentów, i jeśli odstępuje się od ugruntowanej od wielu lat linii orzeczniczej, trzeba podać przekonujące argumenty, aby zmiany nie prowadziły do niepewności prawnej.

Praca, Emerytury i renty
Dodatki do emerytur i rent od 1 marca 2025. Ile wyniosą po podwyżce?
W sądzie i w urzędzie
Ważny komunikat w sprawie mObywatela. Termin mija już 25 lutego
Prawo drogowe
Prawo jazdy mimo sądowego zakazu prowadzenia? Cwaniacy wykorzystują lukę
Sądy i trybunały
Prawnicy kojarzeni z poprzednią władzą jednoczą siły. Inicjatywa wyszła z TK
Konsumenci
Jest pierwszy „polski” wyrok dotyczący sankcji kredytu darmowego