J.D. Vance na Grenlandii. Ostre słowa pod adresem Danii i zachęty do „wybrania parasola USA”

Wiceprezydent USA J.D. Vance wylądował w piątek na Grenlandii, autonomicznym terytorium zależnym od Danii. Wizyta ta wywołuje wiele kontrowersji i opór ze strony tamtejszych polityków. Pierwszym punktem wizyty było spotkanie z amerykańskimi żołnierzami w wojskowej bazie kosmicznej Pituffik. Tam Vance oświadczył, że inne duże kraje - Rosja i Chiny - są zainteresowane Grenlandią, więc wyspa „byłaby bardziej bezpieczna pod ochroną USA niż Danii”.

Publikacja: 28.03.2025 21:23

J.D.Vance

J.D.Vance

Foto: Jim Watson/AFP

- Grenlandia jest teraz mniej bezpieczna niż kilka dekad temu i byłaby w lepszej sytuacji pod ochroną Stanów Zjednoczonych, niż gdy jest zależna od Danii – powiedział  J.D. Vance w trakcie spotkania z amerykańskimi żołnierzami. - Myślę, że byłoby o wiele lepiej, gdyby Grenlandia znalazła się pod parasolem bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych, niż pozostała pod parasolem bezpieczeństwa Danii - stwierdził. 

Danii zarzucił „nieodoinwestowanie Grenlandii w zakresie architektury bezpieczeństwa". - To po prostu musi się zmienić. To polityka Stanów Zjednoczonych, aby to zmienić - dodał. 

Czytaj więcej

Żona J.D. Vance'a nie obejrzy wyścigu psich zaprzęgów, Vance na Grenlandii

Vance przekonywał, że „zbyt często sojusznicy w Europie nie nadążali z wydatkami wojskowymi". - Dania nie wywiązała się ze swoich obowiązków i moim zdaniem, nie zapewniała bezpieczeństwa mieszkańcom Grenlandii – mówił. Vance powołał się przy tym na prezydenta USA Donalda Trumpa, który – jak stwierdził - chce być „prezydentem pokoju" i zależy mu na dobrych stosunkach z Chińczykami i Rosjanami. - Ale częścią tych relacji jest pokazanie siły, gdy jest to konieczne – powiedział Vance. 

Vance pytany przez dziennikarzy o wypowiedzi Trumpa o konieczności przejęcia Grenlandii, odpowiedział, że Stany Zjednoczone szanują prawo Grenlandii do samostanowienia. Jednocześnie wyraził nadzieję, że mieszkańcy Grenlandii wybiorą „amerykański parasol bezpieczeństwa".

Według wiceprezydenta USA scenariusz mógłby wyglądać tak, że najpierw Grenlandia uniezależnia się od Danii, a następnie dochodzi do rozmów między władzami Grenlandii i Stanów Zjednoczonych. Zaprzeczył jednak, jakoby USA planowały rozszerzenie obecności wojskowej na wyspie. 

Czytaj więcej

Michał Szułdrzyński: Ameryka Trumpa już nie udaje i mówi o Grenlandii językiem Putina

W bazie Pituffik na Grenlandii Vance'owi towarzyszyła żona Usha; goście zjedli z żołnierzami lunch. Amerykańska delegacja nie została formalnie zaproszona na wyspę. Odchodzący premier Grenlandii Mute B. Egede uznał wizytę za „agresywną i prowokacyjną”.

Trump: Jeśli Dania tego nie rozumie, będziemy musieli im to wyjaśnić

Wcześniej Donald Trump wielokrotnie mówił, że USA „nie mogą się obyć bez Grenlandii”. Podczas spotkania z dziennikarzami w Gabinecie Owalnym Białego Domu odniósł się również do wizyty wiceprezydenta J.D. Vance'a, ponownie podkreślając, że Ameryka potrzebuje Grenlandii „na potrzeby bezpieczeństwa międzynarodowego". - Dogadujemy się bardzo dobrze z Grenlandią, dogadujemy się bardzo dobrze z Danią. Zawsze mieliśmy dobre stosunki z Danią, robią w Stanach Zjednoczonych dużo interesów. My nie robimy tam zbyt wiele, ale oni robią dużo interesów w Stanach Zjednoczonych i myślę, że wszyscy chcą, by to wszystko dobrze się potoczyło - powiedział Trump.

Czytaj więcej

Premier Danii: Prezydent Donald Trump chce Grenlandii. Będziemy stawiać opór

Przekonywał, że „to kwestia pokoju na świecie”. - Jeśli spojrzysz teraz na Grenlandię, jeśli spojrzysz na szlaki wodne, masz wszędzie chińskie i rosyjskie statki, a my nie będziemy mogli nic z tym zrobić, nie możemy polegać na Danii ani nikim innym, że poradzą sobie z tą sytuacją - stwierdził.

Ocenił, że Dania i Unia Europejska to rozumieją, lecz – jak dodał - „jeśli nie rozumieją, będziemy musieli im to wyjaśnić".

„Nie można po prostu przejąć części innego państwa”

Wypowiedzi prezydenta USA Donalda Trumpa o konieczności przejęcia wyspy przez USA spotkały się z krytyką ze strony władz Grenlandii oraz rządu w Kopenhadze, a także społeczności międzynarodowej, w tym Komisji Europejskiej.

Minister obrony Danii Troels Lund Paulsen wyraził przekonanie, że również Stany Zjednoczone respektują zasady międzynarodowego prawa, na mocy których „nie można po prostu przejąć części innego państwa". Krytycznie o wizycie amerykańskiej delegacji wypowiedziała się również premierka Danii Mette Frederiksen, mówiąc w tym kontekście o „niedopuszczalnej presji”. 

Również rzeczniczka Komisji Europejskiej Anitta Hipper, pytana o planowaną wizytę delegacji USA na wyspie i związane z nią kontrowersje powiedziała, że „w sprawie dotyczącej Grenlandii UE stoi po stronie Królestwa Danii”

- Grenlandia jest teraz mniej bezpieczna niż kilka dekad temu i byłaby w lepszej sytuacji pod ochroną Stanów Zjednoczonych, niż gdy jest zależna od Danii – powiedział  J.D. Vance w trakcie spotkania z amerykańskimi żołnierzami. - Myślę, że byłoby o wiele lepiej, gdyby Grenlandia znalazła się pod parasolem bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych, niż pozostała pod parasolem bezpieczeństwa Danii - stwierdził. 

Danii zarzucił „nieodoinwestowanie Grenlandii w zakresie architektury bezpieczeństwa". - To po prostu musi się zmienić. To polityka Stanów Zjednoczonych, aby to zmienić - dodał. 

Pozostało jeszcze 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Dyplomacja
Umowy USA-Ukraina nie ma, a Rosja oferuje swoje metale ziem rzadkich
Panel Transformacji Energetycznej
Czas na szeroką debatę o transformacji energetycznej
Dyplomacja
Donald Trump ostrzega: Wołodymyr Zełenski może mieć duże problemy
Dyplomacja
Iran odrzucił bezpośrednie negocjacje z USA w odpowiedzi na list Donalda Trumpa
Dyplomacja
Ukraina surowcami ma spłacić amerykańską pomoc wraz z odsetkami? Nowy projekt umowy
Materiał Partnera
Kroki praktycznego wdrożenia i operowania projektem OZE w wymiarze lokalnym
Dyplomacja
Nowa propozycja Władimira Putina ws. Ukrainy. Chodzi o wybory
Materiał Promocyjny
Suzuki Moto Road Show już trwa. Znajdź termin w swoim mieście