Przepisy o wolnym w Wigilię niezgodne z konstytucją? Eksperci mają jasne stanowisko

Zdaniem prawników ustawa ustanawiającą Wigilię dniem wolnym od pracy nie budzi wątpliwości konstytucyjnych.

Publikacja: 04.01.2025 08:50

Przepisy o wolnym w Wigilię niezgodne z konstytucją? Eksperci mają jasne stanowisko

Foto: Adobe Stock

Projekt nowelizacji ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw został złożony do laski marszałkowskiej przez posłów Lewicy pod koniec ub.r. Pierwotnie ustanawiał on Wigilię Bożego Narodzenia dniem wolnym od pracy już od 2024 roku. Ostatecznie będzie ona jednak wolna, ale dopiero od tego roku. Ustanowiona została też dodatkowa niedziela robocza w grudniu przed świętami. Ukłonem w stronę pracowników handlu jest natomiast dodanie przepisu, zgodnie z którym zatrudnieni w tym sektorze będą pracowali tylko przez dwie (a nie trzy) niedziele.

Projektodawcy chcieli w ten sposób ułatwić pracownikom łączenie życia zawodowego z prywatnym.

Prezydent podpisał ustawę w okresie między świętami, a nowym rokiem. Jednocześnie szefowa jego kancelarii Małgorzata Paprocka zapowiedziała skierowanie jej w trybie kontroli następczej do TK. Jak argumentowała, wniosek prezydenta będzie dotyczył wyłącznie oceny sytuacji pracowników handlu, a nie samej wolnej Wigilii.

Czy wspomniane przepisy ustawy mogą okazać się niekonstytucyjne?

Czytaj więcej

Paulina Szewioła: Wolna Wigilia? Pokaz niekonsekwencji rządu Donalda Tuska

Praca przed Wigilią. Nie ma dyskryminacji?

Marcin Frąckowiak, radca prawny z kancelarii Sadkowski i Wspólnicy w pierwszej kolejności zwraca uwagę, że wspomniana nowelizacja jest wynikiem kompromisu między potrzebami społeczeństwa, światopoglądem wyznawanym przez część osób, interesami pracodawców oraz  pracowników.

- Jak zawsze w takim przypadku nie można zadowolić każdej ze stron- uważa.

Przypomina jednocześnie, że różne dziedziny gospodarki mają odmienne od siebie funkcje.

- Nie możemy zatem porównywać pracowników handlu z osobami zatrudnionymi w administracji czy w służbach mundurowych – mówi.

Jak podkreśla, ustalenie czy zasada równouprawnienia jest przestrzegana musi być dokonywane w ramach danej grupy wykonującej pracę określonego rodzaju.

- To prawda, że pracownicy handlu będą mogli pracować przez dwie z trzech niedziel przed Wigilią, ale dotyczy to całej ich grupy, więc nie ma mowy o nierównym traktowaniu. Natomiast porównywanie do innych grup zawodowych jest po prostu błędne – mówi. Podkreśla, że decyzja dotycząca tego kiedy ma być prowadzony handel należy wyłącznie do parlamentu.

- Rolą TK nie jest kształtowanie takich decyzji, a skierowanie tej ustawy do TK jest decyzją nierozsądną i wyłącznie polityczną, niemającą nic wspólnego ze staniem na straży konstytucji - dodaje mec. Frąckowiak.

Czytaj więcej

Praca i ubezpieczenia w 2025 r. Na co czekają firmy, a na co liczą zatrudnieni?

Wolna Wigilia i praca w niedziele przed Bożym Narodzeniem. Nie ma prawnych wątpliwości?

W podobnym tonie wypowiada się adwokat Paweł Matyja. Jego zdaniem, przepisy nie budzą wątpliwości interpretacyjnych ani konstytucyjnych.

- Krok zapowiadany przez prezydenta nie jest więc dla mnie do końca zrozumiały. Wydaje mi się być bardziej kurtuazyjnym ukłonem w stronę organizacji związkowych niż realną potrzebą, która miałaby dostateczne uzasadnienie prawne – uważa.

Jak wskazuje, można spekulować czy taki zabieg ma wartość natury politycznej. - Bo merytorycznych argumentów uzasadniających decyzję głowy państwa nie odnajduję – dodaje.

Czytaj więcej

Krzysztof A. Kowalczyk: Petru w dyskoncie w Wigilię. Szaleństwo czy metoda?

Za wiele wyjątków w przepisach zakazujących pracy w niedziele w handlu

Katarzyna Kamecka z Polskiego Towarzystwo Gospodarczego zwraca z kolei uwagę na inny aspekt.

- Nasza organizacja popiera ideę ustanowienia Wigilii dniem wolnym od pracy. Jednocześnie uważamy, że nowelizacja nie powinna obejmować ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta, lecz tylko przepisy o dniach wolnych od pracy. Temat handlu w niedzielę powinien być przedmiotem odrębnej dyskusji – wskazuje ekspertka.

Czytaj więcej

Praca i ubezpieczenia w 2025 r. Na co czekają firmy, a na co liczą zatrudnieni?

Jak bowiem podkreśla, już obecne przepisy zawierają wiele odstępstw od zakazu, co kłóci się z zasadą techniki prawodawczej, zgodnie z którą ustawa powinna być tak skonstruowana, aby od przyjętych w niej zasad nie trzeba było wprowadzać licznych wyjątków.

- Stąd byliśmy przeciwni wprowadzeniu kolejnego wyjątku, tj. dodatkowej niedzieli handlowej w grudniu – dodaje.

Jak podsumowuje Katarzyna Kamecka trudno jednoznacznie przesądzać, czy propozycja jest niezgodna z konstytucją, natomiast, jak wskazuje, budzi ona wątpliwości w kontekście zachowania standardów prawidłowej legislacji.

Projekt nowelizacji ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw został złożony do laski marszałkowskiej przez posłów Lewicy pod koniec ub.r. Pierwotnie ustanawiał on Wigilię Bożego Narodzenia dniem wolnym od pracy już od 2024 roku. Ostatecznie będzie ona jednak wolna, ale dopiero od tego roku. Ustanowiona została też dodatkowa niedziela robocza w grudniu przed świętami. Ukłonem w stronę pracowników handlu jest natomiast dodanie przepisu, zgodnie z którym zatrudnieni w tym sektorze będą pracowali tylko przez dwie (a nie trzy) niedziele.

Pozostało jeszcze 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo w Polsce
Co dalej z pieniędzmi dla PiS? Minister finansów w prawnym potrzasku
Materiał Promocyjny
Jak przez ćwierć wieku zmieniał się rynek leasingu
Zawody prawnicze
E-Doręczenia. Od 1 stycznia nowy obowiązek dla adwokatów, radców i doradców
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 zaczną się później niż ostatnio. Terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Sam wniosek o rentę wdowią nie wystarczy. Bez tego jej nie otrzymasz
Materiał Promocyjny
5G – przepis na rozwój twojej firmy i miejscowości
Praca, Emerytury i renty
Nowe terminy wypłat 800 plus w styczniu 2025. Zmiany w harmonogramie
Materiał Promocyjny
Nowości dla przedsiębiorców w aplikacji PeoPay