Polacy ubożeją. Już 3 miliony żyją w nędzy

Dochody nie doganiają cen. Rodziny mają mniej pieniędzy do dyspozycji. Najpierw tną wydatki na jedzenie

Publikacja: 31.05.2012 21:27

Polacy ubożeją. Już 3 miliony żyją w nędzy

Foto: Fotorzepa, Ryszard Waniek Rys Ryszard Waniek

Pierwszy raz, po sześciu latach poprawy, wzrosła liczba osób żyjących poniżej minimum egzystencji, progu, który nie pozwala na zaspokojenie podstawowych życiowych potrzeb. Podobnie jest z dochodami. W ubiegłym roku pierwszy raz od sześciu lat nie przegoniły one wzrostu cen. Tak z wynika z najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego.

– Do tej pory zamożność naszego społeczeństwa wzrastała, a spadała liczba osób żyjących w ubóstwie. Najnowsze dane pokazują, że proces ten się zatrzymał – komentuje te wyniki prof. Tomasz Panek ze Szkoły Głównej Handlowej.

Z opublikowanych wczoraj danych wynika, że w ubiegłym roku przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na osobę (w uproszczeniu pieniądze do dyspozycji) wyniósł 1227 zł. Był realnie (po odliczeniu inflacji) niższy o 1,4 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim.

Wzrosła także liczba osób żyjących w skrajnej biedzie. Jest ich już 6,7 proc., o 1 pkt proc. więcej niż rok wcześniej. Coraz mniej też konsumujemy. Przeciętnie w domach wydawano na jedną osobę 1015 zł i było to realnie mniej o 1,8 proc. niż w roku 2010. Realny spadek wydatków zarejestrowano po pięciu kolejnych latach wzrostu.

– Ludzie zaczynają oszczędzać. W pierwszej kolejności starają się ograniczyć wydatki na jedzenie i oszczędzać na rachunkach – mówi dr Piotr Broda-Wysocki z Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych.

W najlepszej sytuacji finansowej w ubiegłym roku byli mieszkańcy województw: mazowieckiego, dolnośląskiego, pomorskiego i zachodniopomorskiego. W najgorszej – mieszkańcy Podkarpacia, których dochody były o jedną czwartą niższe od średniej krajowej.

Na biedę najbardziej narażone są osoby bez pracy, dzieci i rolnicy.

W ubiegłym roku na wsi zagrożenie skrajnym ubóstwem wzrosło o połowę. W trudnej sytuacji materialnej na wsi żyje więcej niż co dziesiąta rodzina. Tam też najbardziej, aż o 8,4 proc., spadły dochody. GUS tłumaczy to 40-proc. spadkiem wpływów z dopłat rolniczych.

Bieda dotyka też bezrobotnych. – Idzie ona zwykle w parze z kwalifikacjami zawodowymi. Ci, którzy ukończyli studia, stosunkowo najrzadziej wpadają w skrajną nędzę – mówi Broda-Wysocki.

I dodaje, że nie chodzi tylko o to, że te osoby łatwiej znajdują lepiej płatną pracę. – Te osoby są zaradniejsze. Dlatego jeśli chcemy wyciągać ludzi z nędzy, urzędy pracy powinny dać im wsparcie w wychodzeniu z bezrobocia – dodaje.

W dramatycznej sytuacji materialnej są także dzieci. Jak wylicza GUS, aż 31 proc. osób dotkniętych skrajną nędzą (jest ich łącznie 3 mln) stanowią osoby do 18. roku życia. Oznacza to, że 1 mln polskich dzieci żyje w rodzinach, którym nie starcza na zaspokojenie podstawowych, biologicznych potrzeb. W rodzinach z trojgiem i więcej dzieci na utrzymaniu dochód jest aż o 41,4 proc. proc. poniżej średniej, tam co dziesiąte dziecko żyje w skrajnej nędzy.

– Dzieci, które wychowują się w biedzie, są bardziej narażone na wykluczenie społeczne niż ich rówieśnicy. Dlatego tak ważna jest spójna polityka prorodzinna – mówi Broda-Wysocki.

Tak znaczne pogorszenie się kondycji gospodarstw domowych jest o tyle zaskakujące, że w ubiegłym roku wynagrodzenia rosły, bezrobocie nie poszło drastycznie w górę, a gospodarka wzrosła o 4,3 proc. – Polacy długo żyli w złudzie, że ich sytuacja finansowa się nie zmieniła. Teraz jednak zorientowali się, że jest gorzej – tłumaczy Rafał Antczak, wiceprezes Deloitte. Zdaniem eksperta na pogorszenie się kondycji gospodarstw wpływ miały przede wszystkim trzy czynniki: rosnące w szybkim tempie ceny, wzrastające obciążenia podatkowe oraz słaby złoty.

Kraj
Tysiąc lat i ani jednej idei. Uśmiechnięta Polska nadal poszukuje patriotyzmu
Materiał Promocyjny
Jak Meta dba o bezpieczeństwo wyborów w Polsce?
Kraj
Jak będzie wyglądać rocznica koronacji Chrobrego? Czołgi na ulicach stolicy
Kraj
Walka z ogniem w Biebrzańskim Parku Narodowym. „Pożar nie jest opanowany”
Materiał Promocyjny
Jak Meta dba o bezpieczeństwo wyborów w Polsce?
Kraj
Ministerstwo uruchomiło usługę o wulgarnym akronimie. Prof. Bralczyk: To niepoważne