Kiedy wypada pełnia Księżyca w marcu 2025 roku? Wkrótce Pełnia Robaczego Księżyca

14 marca wczesnym rankiem na niebie pojawi się tzw. Robaczy Księżyc. Skąd wzięła się nazwa tego zjawiska? Kiedy będzie można obserwować tę i kolejne pełnie Księżyca w 2025 roku?

Publikacja: 11.03.2025 06:00

Pełnię Robaczego Księżyca będzie można obserwować wczesnym porankiem 14 marca

Pełnię Robaczego Księżyca będzie można obserwować wczesnym porankiem 14 marca

Foto: Adobe Stock

Zjawiska związane z fazami Księżyca budzą od zawsze zainteresowanie – nie tylko amatorów astronomii. Obserwacje naturalnego satelity Ziemi można zazwyczaj wykonać bez konieczności użycia specjalistycznego sprzętu. Dobrze widoczne są zarówno częściowe/całkowite zaćmienia, jak i spektakularne pełnie Księżyca.

Pełnie Księżyca w ciągu roku? Nie zawsze dwanaście

Księżyc odbija zarówno światło słoneczne, jak i niewielką ilość światła pochodzącego z gwiazd oraz światła słonecznego, odbitego od Ziemi (tzw. światło popielate). Pełnia jest jedną z czterech faz naturalnego satelity Ziemi (nów, pierwsza kwadra, pełnia, trzecia kwadra). W trakcie pełni Księżyc znajduje się po przeciwnej stronie Ziemi niż Słońce. Jak przypomina portal Royal Museums Greenwich, przejście przez wszystkie cztery fazy zajmuje Księżycowi ok. 29,5 dnia, a cykl okrążenia Ziemi wynosi ok. 27,3 dnia. Księżyc kończy 12 pełnych cykli czterech faz w ciągu 354 dni, czyli o 11 dni mniej niż wynosi rok kalendarzowy. Co około dwa i pół roku powyższa różnica sumuje się, dając dodatkową, trzynastą pełnię Księżyca w ciągu roku, nazywaną potocznie „Niebieskim Księżycem” (dokładne źródło tego terminu nie jest znane).

Czytaj więcej

Wszystkie pełnie Księżyca w 2025 roku: Kiedy wypadają? Lista

Skąd pochodzi nazwa „Pełnia Robaczego Księżyca”?

Kolejne pełnie Księżyca w ciągu roku doczekały się dodatkowych, oryginalnych określeń. Część z nich przyjęła się powszechnie, inne funkcjonują tylko w określonych miejscach lub kulturach. Marcowe zjawisko funkcjonuje pod nazwą „Pełni Robaczego Księżyca” (ang. “Worm Moon”). Określenia pełni Księżyca pochodzą pierwotnie z kultury Indian Ameryki Północnej. Jak wyjaśnia portal science.nasa.gov, nazwy pochodzące z ustnych przekazów rdzennych Indian zostały przejęte przez amerykańskich osadników. Nazewnictwo związane z fazami Księżyca pojawiło się w kalendarzach amerykańskich farmerów (m.in. „Maine Farmers’ Almanac”) w latach 30. XX wieku. Większość używanych ówcześnie nazw przyjęła się następnie w języku potocznym.

Marcowa pełnia była nazywana „Pełnią Robaczego Księżyca” lub „Księżycem Robaczym” przez rdzenne plemiona, zlokalizowane w południowych częściach Ameryki Północnej. Nazwa zjawiska miała pochodzić od odchodów dżdżownic, które pojawiały się na powierzchni ziemi w trakcie pierwszych, pozimowych odwilży. Plemiona z północno-wschodniej części Ameryki Północnej miały z kolei posługiwać się takimi określeniami jak:

  • Pełnia Księżyca Kruków - oznaczająca krakanie wron/kruków pod koniec sezonu zimowego,
  • Pełnia Księżyca Klonów – odniesienie do okresu zbierania drewna z klonów lub wypuszczania liści przez drzewa klonowe.

Ówczesne źródła mówią również o nazwie „Pełnia Skrzypiącego Księżyca” (ang. „Crust Moon”), odnoszącej się do procesu rozmrażania pozimowej skorupy śniegu i lodu.

Czytaj więcej

Pogoda długoterminowa z wyraźnym trendem. Jaka będzie wiosna i początek lata?

Kiedy wypadają kolejne pełnie Księżyca w 2025 r.?

Miłośnicy astronomii mogli w tym roku obserwować już dwie, malownicze pełnie Księżyca, czyli Wilczą Pełnię (13 stycznia) i Śnieżny Księżyc (12 lutego). Po marcowej Pełni Robaczego Księżyca (14 marca, godz. 7.55) będzie można zobaczyć:

  • 13 kwietnia – Pełnię Różowego Księżyca, nazwaną przez rdzennych Indian na cześć wcześnie kwitnących, dzikich kwiatów. Inne nazwy: Pełnia Księżyca Ryb, Księżyc Kiełkującej Trawy.
  • 12 maja – Pełnię Kwiatowego Księżyca, odnoszącą się do okresu intensywnej wegetacji. Inne nazwy: Pełnia Księżyca Zająca, Księżyc Sadzenia Kukurydzy.
  • 11 czerwca – Pełnię Truskawkowego Księżyca, funkcjonującą w Europie także pod nazwą Pełnia Różowego Księżyca.
  • 10 lipca – Pełnię Koźlego Księżyca, nazwa odnosząca się do okresu odrastania poroża samców jeleni. Inne nazwy: Burzowy Księżyc, Księżyc Grzmotów.
  • 9 sierpnia – Pełnię Księżyca Jesiotrów, nazwa nadana przez północnoamerykańskie plemiona rybackie. Inne nazwy: Pełnia Kukurydzianego Księżyca, Pełnia Czerwonego Księżyca.
  • 7 września – Pełnię Księżyca Żniwiarzy, nazywaną też Pełnią Jęczmiennego Księżyca.
  • 7 października – Pełnię Księżyca Myśliwych, czyli jasną, jesienną pełnię, która ułatwiała polowania myśliwym. Inna nazwa: Księżyc Podróżnych.
  • 5 listopada – Pełnię Księżyca Bobrów, Pełnię Mroźnego Księżyca.
  • 5 grudnia – Pełnię Zimnego Księżyca, Pełnię Księżyca Długiej Nocy.

Zjawiska związane z fazami Księżyca budzą od zawsze zainteresowanie – nie tylko amatorów astronomii. Obserwacje naturalnego satelity Ziemi można zazwyczaj wykonać bez konieczności użycia specjalistycznego sprzętu. Dobrze widoczne są zarówno częściowe/całkowite zaćmienia, jak i spektakularne pełnie Księżyca.

Pełnie Księżyca w ciągu roku? Nie zawsze dwanaście

Pozostało jeszcze 92% artykułu
Kosmos
W Drodze Mlecznej odkryto układ dwóch białych karłów. Obiekty są skazane na zderzenie
Kosmos
Pochodzenie i kształt asteroidy, która miała uderzyć w Ziemię, zaskoczyły naukowców
Kosmos
Doba na Uranie jest dłuższa niż sądzono. Nowe obliczenia naukowców
Kosmos
Powtórzono eksperyment o powstaniu życia na Ziemi. Pojawił się nowy, zaskakujący czynnik
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Kosmos
Astronomowie zaobserwowali dziwne zjawisko. To samo czeka naszą Drogę Mleczną?