Zjawiska związane z fazami Księżyca budzą od zawsze zainteresowanie – nie tylko amatorów astronomii. Obserwacje naturalnego satelity Ziemi można zazwyczaj wykonać bez konieczności użycia specjalistycznego sprzętu. Dobrze widoczne są zarówno częściowe/całkowite zaćmienia, jak i spektakularne pełnie Księżyca.
Pełnie Księżyca w ciągu roku? Nie zawsze dwanaście
Księżyc odbija zarówno światło słoneczne, jak i niewielką ilość światła pochodzącego z gwiazd oraz światła słonecznego, odbitego od Ziemi (tzw. światło popielate). Pełnia jest jedną z czterech faz naturalnego satelity Ziemi (nów, pierwsza kwadra, pełnia, trzecia kwadra). W trakcie pełni Księżyc znajduje się po przeciwnej stronie Ziemi niż Słońce. Jak przypomina portal Royal Museums Greenwich, przejście przez wszystkie cztery fazy zajmuje Księżycowi ok. 29,5 dnia, a cykl okrążenia Ziemi wynosi ok. 27,3 dnia. Księżyc kończy 12 pełnych cykli czterech faz w ciągu 354 dni, czyli o 11 dni mniej niż wynosi rok kalendarzowy. Co około dwa i pół roku powyższa różnica sumuje się, dając dodatkową, trzynastą pełnię Księżyca w ciągu roku, nazywaną potocznie „Niebieskim Księżycem” (dokładne źródło tego terminu nie jest znane).
Czytaj więcej
Pełnia Księżyca to zjawisko astronomiczne, które mamy szansę podziwiać średnio co 29,5 dnia. Występuje w momencie, gdy nasz satelita znajduje się po przeciwnej stronie Ziemi niż Słońce. Jak wygląda kalendarz księżycowy na ten rok?
Skąd pochodzi nazwa „Pełnia Robaczego Księżyca”?
Kolejne pełnie Księżyca w ciągu roku doczekały się dodatkowych, oryginalnych określeń. Część z nich przyjęła się powszechnie, inne funkcjonują tylko w określonych miejscach lub kulturach. Marcowe zjawisko funkcjonuje pod nazwą „Pełni Robaczego Księżyca” (ang. “Worm Moon”). Określenia pełni Księżyca pochodzą pierwotnie z kultury Indian Ameryki Północnej. Jak wyjaśnia portal science.nasa.gov, nazwy pochodzące z ustnych przekazów rdzennych Indian zostały przejęte przez amerykańskich osadników. Nazewnictwo związane z fazami Księżyca pojawiło się w kalendarzach amerykańskich farmerów (m.in. „Maine Farmers’ Almanac”) w latach 30. XX wieku. Większość używanych ówcześnie nazw przyjęła się następnie w języku potocznym.
Marcowa pełnia była nazywana „Pełnią Robaczego Księżyca” lub „Księżycem Robaczym” przez rdzenne plemiona, zlokalizowane w południowych częściach Ameryki Północnej. Nazwa zjawiska miała pochodzić od odchodów dżdżownic, które pojawiały się na powierzchni ziemi w trakcie pierwszych, pozimowych odwilży. Plemiona z północno-wschodniej części Ameryki Północnej miały z kolei posługiwać się takimi określeniami jak:
