Kto może wejść do twojego domu? I czy musi mieć nakaz?

Ktoś pojawia się pod twoimi drzwiami i mówi, że musi wejść do środka – bez względu na to, czy jest to policjant, strażak, czy listonosz, można mieć poważne wątpliwości przed wpuszczeniem obcej osoby do swojego mieszkania. Kiedy nie trzeba tego robić?

Publikacja: 01.02.2025 07:17

Funkcjonariuszy których służb trzeba wpuścić do mieszkania?

Funkcjonariuszy których służb trzeba wpuścić do mieszkania?

Foto: Adobe Stock

Mir domowy jest prawem każdego lokatora do tego, by w niezakłócony sposób mógł korzystać z domu, mieszkania czy lokalu. Jak wskazuje art. 193 Kodeksu karnego, kto wdziera się do cudzego domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu lub wbrew żądaniu osoby, która jest uprawniona do tego miejsca, nie opuszcza go – podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności bądź pozbawienia wolności do roku. Co istotne, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. Kto może jednak naruszyć mir bez kary?

Czy policja może wejść do twojego domu?

Jeśli do twoich drzwi puka policja, może ona wejść do mieszkania, jednak nie w każdym przypadku. W sytuacji, gdy konieczne jest przeszukanie, policjanci muszą przekazać właścicielowi nieruchomości nakaz sądowy lub postanowienie prokuratora. Ponadto takie przeszukanie powinno odbyć się w godzinach między 6.00 a 22.00 w obecności świadka. Funkcjonariusze mają jednak prawo w wyjątkowych sytuacjach do wejścia do mieszkania w nocy lub bez nakazu, na przykład, jeżeli ma miejsce zagrożenie życia lub możliwość zatarcia śladów przestępstwa. Wówczas odpowiedni dokument muszą dostarczyć w ciągu siedmiu dni.

Nie musisz wpuszczać policji, jeśli funkcjonariusze przybyli w celu pouczenia – na przykład, gdy naruszasz ciszę nocą. Podobnie postąpić można, jeśli policja pojawia się, by zadać pytania, na przykład związane z wydarzeniem, którego właściciel nieruchomości mógł być świadkiem.

Czytaj więcej

Jakie nieruchomości mogą najbardziej stanieć? Prognozy pośredników

Służba graniczna – czy wpuszczać do mieszkania?

Kolejnymi funkcjonariuszami, którzy mogą zjawić się w twojej nieruchomości, jest straż graniczna. Mogą oni wejść do lokalu nawet bez posiadanego nakazu, jeśli to konieczne do spełnienia ich obowiązków związanych na przykład z poszukiwaniem dowodów. Ponadto strażnicy, którzy przeszukują nieruchomość, mają również prawo do tego, by sprawdzić tożsamość osób przebywających na terenie danej nieruchomości.

Straż miejska skontroluje twój piec

Do mieszkania może wejść również bez nakazu straż miejska i gminna. Funkcjonariusze mogą skontrolować, czym właściciel nieruchomości pali w piecu, a uprawnia ich do takich czynności burmistrz, wójt lub prezydent miasta, którzy sprawują kontrolę nad stosowaniem przepisów o ochronie środowiska według ustawy – Prawo ochrony środowiska. Wpuszczenie strażników miejskich jest w tej sytuacji obowiązkowe.

Czy straż pożarna potrzebuje nakazu?

Do nieruchomości bez nakazu, w każdej sytuacji, gdy ma miejsce zagrożenie życie, zdrowia lub mienia, może wejść straż pożarna. To jedyna ze służb, która w takiej sytuacji nie potrzebuje żadnego upoważnienia.

Czytaj więcej

Ile wyniosą podwyżki w służbach mundurowych w 2025 r. i jak będą rozdzielane?

Czy komornik może wejść do lokalu?

W przypadku konieczności dokonania egzekucji komorniczej do lokalu – nawet wbrew woli osoby w nim przebywającej – może wejść komornik. Musi on jednak posiadać identyfikator oraz zezwolenie prezesa sądu rejonowego i okazać je, jeśli lokator tego zażąda. Wejście musi mieć związek z zadłużeniem. Możliwe jest ono również siłą, wówczas w towarzystwie policji. Co istotne, komornik powinien dokonywać egzekucji w dni robocze, a także poza godzinami nocnymi, chyba że ma na to odpowiednie zezwolenie sądu.

Skarbówka – czy urzędników trzeba wpuścić?

Urzędników urzędu skarbowego należy wpuścić do mieszkania tylko w przypadku, gdy ich wizyta jest uzasadniona. Powinni oni posiadać legitymacje służbowe lub identyfikatory, a także dokumenty, które uzasadniają kontrolę. Mogą im także towarzyszyć funkcjonariusze służb mundurowych, którzy muszą być umundurowani.

Sprawdzanie liczników – czy należy wpuszczać pracowników?

Wiele wątpliwości mogą wzbudzać osoby podające się na przykład za pracowników gazowni, spółdzielni czy kominiarza, którzy przychodzą do budynku, by go skontrolować. Takie wizyty przede wszystkim powinny być zapowiedziane z wyprzedzeniem. W przypadku budynków wielorodzinnych informacja często znajduje się na drzwiach wejściowych. Ponadto można zażądać od nich, by okazali legitymację służbową oraz podali nazwę firmy, dla której pracują.

Listonosz i kontrola sprzętu

Zarówno listonosz, jak i kontroler Poczty Polskiej, który sprawdza wywiązywanie się z obowiązku płacenia abonamentu RTV, nie mogą wejść do domu bez zgody właściciela nieruchomości.

Mir domowy jest prawem każdego lokatora do tego, by w niezakłócony sposób mógł korzystać z domu, mieszkania czy lokalu. Jak wskazuje art. 193 Kodeksu karnego, kto wdziera się do cudzego domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu lub wbrew żądaniu osoby, która jest uprawniona do tego miejsca, nie opuszcza go – podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności bądź pozbawienia wolności do roku. Co istotne, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. Kto może jednak naruszyć mir bez kary?

Pozostało jeszcze 90% artykułu
Sądy i trybunały
Sędzia Ptaszek: Segregacja sędziów? Procesy polityczne? Nie, ratujemy postępowania
Materiał Promocyjny
Technologia daje odpowiedź na zmiany demograficzne
Służby mundurowe
Ile wyniosą podwyżki w służbach mundurowych w 2025 r. i jak będą rozdzielane?
Dane osobowe
NSA rozstrzygnął ważny spór: numery ksiąg wieczystych są danymi osobowymi
Prawo w Polsce
Czy Republika ma szansę wygrać z Jerzym Owsiakiem sprawę o utratę reklam?
Zawody prawnicze
Prawnicy nie tylko od prawa. W czym warto się specjalizować w 2025 r.?
Materiał Promocyjny
Wystartowały tegoroczne ferie zimowe