Warszawska mafia narkotykowa może uniknąć kar. Bo orzekał tzw. neosędzia

Przestępcy, którzy ponownie staną przed stołecznym sądem działali w późnych latach 90. ubiegłego wieku i na początku XXI wieku. Był to okres usamodzielnienia się i rozkwitu w Warszawie tzw. grupy mokotowskiej, jednego z najgroźniejszych gangów w Polsce. To właśnie z nią powiązani mieli być gangsterzy, o których mowa. Wyspecjalizowali się w wytwarzaniu i wprowadzaniu na warszawski rynek narkotyków. Był to dla nich niezwykle dochodowy interes. Obracali setkami kilogramów nielegalnych substancji, od heroiny, przez kokainę i amfetaminę (której wytwarzali i sprzedawali najwięcej), po marihuanę. Wytwórnie znajdowały się m.in. w mieszkaniu na Ochocie, w Gassach i w Celinowie pod Warszawą.

Grupa została ostatecznie rozbita, a jej członkowie usłyszeli liczne zarzuty: udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, wytwarzania, wprowadzania do obrotu i dystrybucji narkotyków i ich prekursorów.

Czytaj więcej

Prawo karne

Wyrok dożywocia dla "Krwawego Tulipana" uchylony. Powód? Neosędzia w składzie

Sąd Apelacyjny w Szczecinie uchylił w piątek wyrok skazujący na dożywocie Mariusza G., okrzykniętego w mediach "Krwawym Tulipanem". Powodem była obecność w składzie orzekającym tzw. neosędzi.

Kilkudziesięciu gangsterów z Warszawy skazanych. Mafia narkotykowa trafia za kraty

Na ławie oskarżonych w tej sprawie zasiadło ok. 30 osób. Nieprawomocny wyrok zapadł w czerwcu 2018 r. Oskarżeni zostali uznani za winnych popełnienia większości zarzucanych czynów związanych z produkcją i obrotem narkotykami. Po złożeniu apelacji sprawa trafiła do Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Niedługo potem wybuchła pandemia Covid-19. Był to okres, w którym większość spraw w sądach stanęła, a niektóre wydziały przestały pracować. Była więc obawa, że koronawirus zablokuje tok i tego procesu. Jednak sąd rozstrzygający tę sprawę był zdeterminowany, żeby ją jak najszybciej osądzić. Jak słyszymy, chodziło o to, żeby część zarzucanych przestępstw nie przedawniła się, a takie było wówczas zagrożenie.

Aby dochować ograniczeń covidowych, rozprawy były prowadzone nawet na trzech salach jednocześnie w trybie wideokonferencji. Ostatecznie udało się doprowadzić proces do finału. W lutym 2021 r. gangsterzy usłyszeli prawomocny wyrok. Pięciu głównych oskarżonych: Jan D., Ryszard L. Zbigniew G., Konrad M. i Michał W. został skazani na kary od trzech do dziewięciu lat pozbawienia wolności i grzywny. Kary kilkuletniego więzienia, w niektórych wypadkach w zawieszeniu, i grzywny zostały też orzeczone wobec reszty oskarżonych.

Skazani jednak się nie poddali. Do Sądu Najwyższego wpłynęły kasacje pięciu głównych oskarżonych. Domagali się w nich uchylenia wyroków i ponownego rozpatrzenia sprawy. Zarzucali wówczas sądowi apelacyjnemu m.in. swobodną ocenę dowodów, pomijanie niektórych materiałów, nieodniesienie się w uzasadnieniu do niektórych okoliczności. Oddalenia tych kasacji chciała z kolei prokuratura. I tak też się stało. W maju 2022 r. sędzia Marek Siwek z Izby Karnej SN uznał, że sąd apelacyjny przeprowadził kontrolę wcześniejszego wyroku wszechstronnie, rozważając skrupulatnie wszystkie sformułowane zarzuty i w rezultacie oddalił kasacje.

Sprawa tzw. neosędziego szansą dla gangsterów. Co zrobił Sąd Najwyższy?

Skazani przestępcy odsiadywali wyroki i wydawało się, że sprawa jest zamknięta na dobre. Jednak nieoczekiwany zwrot nastąpił w czerwcu 2023 r. Do Izby Karnej wpłynął bowiem wniosek obrońcy jednego ze skazanych mężczyzn o wznowienie tego postępowania. Powodem miało być orzekanie w sprawie kasacji przez sędziego Marka Siwka, który jest tzw. neosędzią, czyli został powołany do tego sądu przy udziale Krajowej Rady Sądownictwa po 2018 r. Status tej Rady jest kwestionowany przez część prawników, ale także przez część sędziów SN. I właśnie na głośne orzeczenie tzw. trzech Izb SN w tej sprawie powołano się we wniosku o wznowienie. Według obrońcy sąd w tej sprawie orzekał w nienależycie obsadzonym składzie, a skutkiem tego powinno być ponowne rozpatrzenie kasacji.

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Sąd Najwyższy osądzi stalinowskiego sędziego, który skazał na śmierć młodego pilota

Przed Sądem Najwyższym stanie niebawem były prezes tego sądu 97-letni Bogdan Dzięcioł, który w 1952 r. bezprawnie skazał na śmierć młodego pilota. To pierwsza sprawa w historii, w której za stalinowską zbrodnię sądową prawomocnie odpowie sędzia.

Z argumentami tymi zgodził się SN i w efekcie wznowiono postępowanie wobec tego mężczyzny. To jednak nie wszystko, z urzędu wznowiono też postępowanie wobec reszty oskarżonych. Oznaczało to, że SN musiał ponownie zająć się pięcioma kasacjami. Do pierwszej rozprawy doszło w grudniu 2023 r. Wtedy adwokat głównego oskarżonego przedstawił dokumenty nominacyjne sędzi Doroty Radlińskiej. To ona była bowiem jednym z trojga sędziów w sądzie apelacyjnym, którym udało się prawomocnie osądzić tę sprawę. Okazuje się jednak, że Radlińska trafiła do sądu apelacyjnego w 2020 r., a zatem także jest tzw. neosędzią. Co ważne, podczas rozprawy o uchylenie zaskarżonego wyroku z powodu nienależytej obsady sądu wniósł prokurator.

Decyzja zapadła kilka miesięcy później. W maju ubiegłego roku SN uchylił prawomocny wyrok skazujący pięciu mężczyzn, którzy wnieśli kasacje. Jeden z nich jednak zmarł, odsiadując karę. W jego sprawie postępowanie zostało umorzone. Co istotne, wyrok sądu apelacyjnego uchylono także wobec ponad 20 innych oskarżonych, którzy nie wnieśli kasacji. Tym samym sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania przez sąd apelacyjny.

Będzie ponowny proces mafii narkotykowej. Gangsterzy mogą uniknąć części kar

Jak Sąd Najwyższy uzasadnił tę kontrowersyjną decyzję? W obszernym uzasadnieniu czytamy, że powołanie sędzi Radlińskiej przy udziale neo-KRS „powoduje uchylenie domniemania spełnienia przez tą sędzię standardu niezawisłości i bezstronności”. SN podkreślił, że kariera sędzi Radlińskiej przyśpieszyła po 2018 r., wtedy sędzia ta podpisała się pod listą poparcia kandydata na członka KRS Macieja Mitery. W konsekwencji SN uznał, że skład z udziałem tej sędzi rozpatrujący sprawę gangu narkotykowego nie był bezstronny i niezależny.