Galaktyka JADES-GS-z14-0 została odkryta dzięki danym pozyskanym przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (jej istnienie ogłoszono w 2024 r.). Jest to najodleglejsza, potwierdzona, znana nam galaktyka. Znajduje się ona tak daleko, że jej światło potrzebowało 13,4 miliarda lat, aby do nas dotrzeć. Oznacza to, że dziś widzimy ją taką, jaka była gdy wszechświat miał mniej niż 300 milionów lat (czyli, według szacunków naukowców, miał ok. 2 proc. swojego obecnego wieku). „Nowe wykrycie tlenu przez ALMA (…) sugeruje, że galaktyka jest znacznie bardziej dojrzała chemicznie, niż oczekiwano” – informuje Europejskie Obserwatorium Południowe (European Southern Observatory – ESO), które jest jednym z podmiotów zaangażowanych w powstanie obserwatorium ALMA (Polska jest członkiem ESO – red.).
- To jak znalezienie nastolatka w miejscu, w którym spodziewałeś się zastać dzieci – mówi Sander Schouws, doktorant w Obserwatorium Leiden w Holandii i pierwszy autor badania prowadzonego przez Holendrów, które zostało teraz zaakceptowane do publikacji w czasopiśmie naukowym „The Astrophysical Journal”. - Wyniki pokazują, że galaktyka uformowała się bardzo szybko i szybko również dojrzewa. To kolejny z dowód na to, że formowanie się galaktyk następowało znacznie szybciej niż się spodziewaliśmy - dodaje.
Czytaj więcej
NASA i firma Firefly Aerospace opublikowały zdjęcia wykonane na Księżycu przez lądownik Blue Ghos...
Galaktyka JADES-GS-z14-0: Dziesięć razy więcej ciężkich pierwiastków niż oczekiwano
Galaktyki zazwyczaj zaczynają swoje życie pełne młodych gwiazd, które składają się głównie z lekkich pierwiastków, takich jak wodór i hel. W miarę ewolucji gwiazdy tworzą cięższe pierwiastki, takie jak tlen, które po ich śmierci są rozpraszane w galaktyce macierzystej. Jak czytamy na stronie ESO, do tej pory naukowcy sądzili, że mając 300 milionów lat wszechświat był wciąż zbyt młody, aby galaktyki były pełne ciężkich pierwiastków. Jednak dwa najnowsze badania przy użyciu teleskopu ALMA wskazują, że JADES-GS-z14-0 ma około 10 razy więcej ciężkich pierwiastków niż się spodziewano.
- Byłem zdumiony nieoczekiwanymi wynikami, ponieważ otworzyły one nowy pogląd na pierwsze fazy ewolucji galaktyk – mówi Stefano Carniani ze Scuola Normale Superiore w Pizie we Włoszech, główny autor artykułu przyjętego do publikacji w „Astronomy & Astrophysics” - - Dowody na to, że galaktyka jest już dojrzała w niemowlęcym wszechświecie, rodzą pytania o to, kiedy i jak galaktyki powstały - dodaje.
