W ludzkim oku działa wiele mechanizmów, które umożliwiają widzenie zarówno przy słabym jak i mocnym świetle. Najbardziej znany to ten, który w zależności od natężenia światła pozwala na zwężenie i rozszerzenie źrenic. Naukowcy z międzynarodowego zespołu badaczy pracujących pod kierunkiem prof. Wiesława Gruszeckiego z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie odkryli właśnie, że w oku funkcjonuje jeszcze jeden mechanizm regulacyjny, przypominający działanie okularów fotochromowych. Mechanizm ten dynamicznie osłabia intensywność światła docierającego do fotoreceptorów przy wysokich natężeniach, działając w przeciwnym kierunku przy niskim poziomie oświetlenia.
W tę nieznaną dotychczas aktywność regulacyjną na poziomie molekularnym zaangażowane są bezpośrednio luteina oraz zeaksantyna, barwniki ksantofilowe obecne w siatkówce oka człowieka, w szczególności w jej centralnym obszarze zwanym plamką żółtą.
Badacze tę aktywność porównują do „żaluzji” otwieranych i zamykanych na poziomie molekularnym w odpowiedzi na zmiany intensywności światła.