Prezydent podpisał nowelizację Kodeksu postępowania cywilnego wprowadzającą sądy ds. własności intelektualnej

Ustawa przewiduje stworzenie w ramach sądownictwa powszechnego odrębnych jednostek organizacyjnych, które miałyby się zajmować sprawami z zakresu prawa autorskiego i praw pokrewnych, własności przemysłowej oraz powiązanych z nimi spraw dotyczących nieuczciwej konkurencji. Dlatego w ustawie z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (dalej jako k.p.c.) zostaną wprowadzone zmiany dotyczące postępowania sądowego w sprawach własności intelektualnej.

Zobacz pełny tekst uchwalonej ustawy na stronie Sejmu

Zgodnie z nowelą sprawami takimi jest postępowanie w sprawach o ochronę praw autorskich i pokrewnych, o ochronę praw własności przemysłowej, o zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji, o ochronę dóbr osobistych w zakresie, w jakim dotyczą one wykorzystania dobra osobistego w celu indywidualizacji, reklamy lub promocji przedsiębiorcy, towarów lub usług, o ochronę dóbr osobistych w związku z działalnością naukową lub wynalazczą oraz o ochronę innych praw na dobrach niematerialnych.

Ustawa przewiduje, iż w postępowaniach w sprawach własności intelektualnej, w sprawach w których wartość przedmiotu sporu przekracza dwadzieścia tysięcy złotych, obowiązuje zastępstwo stron przez adwokatów, radców prawnych lub rzeczników patentowych. Na wniosek strony lub z urzędu sąd może zwolnić stronę z obowiązkowego zastępstwa przez profesjonalnego pełnomocnika, w przypadku spraw o niższym stopniu zawiłości sprawy.

Nowelizacja wprowadza rozszerzenie zakresu działania rzeczników patentowych jako profesjonalnych pełnomocników w postępowaniach cywilnych we wszystkich sprawach własności intelektualnej, a nie jak dotychczas jedynie w sprawach własności przemysłowej.

W regulacjach k.p.c. znajdzie się osobny dział dotyczący postępowania w sprawach własności intelektualnej. Przepisy wskazują, iż sprawy w tym zakresie należą do właściwości sądów okręgowych. Natomiast w sprawach własności intelektualnej dotyczących programów komputerowych, wynalazków, wzorów użytkowych, topografii układów scalonych, odmian roślin oraz tajemnic przedsiębiorstwa o charakterze technicznym wyłącznie właściwy jest Sąd Okręgowy w Warszawie.

W postępowaniach w sprawach własności intelektualnej przewidziano  swoiste regulacje m.in. dotyczące zabezpieczenia środka dowodowego, wyjawienia lub wydania środka dowodowego przez pozwanego na żądanie powoda który uprawdopodobnił roszczenie czy  wezwania naruszyciela do udzielenia informacji o pochodzeniu i sieciach dystrybucji towarów lub usług na wniosek uprawnionego.

Oprócz zmian w ustawie k.p.c. uchwalona ustawa zmienia kilka innych ustaw w zakresie mającym je dostosować do nowo przyjmowanych rozwiązań  w zakresie spraw własności intelektualnej. Dotyczy to m.in.: ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej, ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych czy ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych.

W ustawie o ustroju sądów powszechnych przewidziano delegację dla Ministra Sprawiedliwości do przekazania w drodze rozporządzenia jednemu sądowi apelacyjnemu rozpoznawania spraw własności intelektualnej z właściwości lub części obszarów właściwości innych sądów apelacyjnych oraz analogiczną delegację do przekazania jednemu sądowi okręgowemu rozpoznawania spraw własności intelektualnej z właściwości lub części obszarów właściwości innych sądów okręgowych.

Zmiany w ustawie z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych oraz jej nowelizacjach uchwalonych w roku 2019  dotyczą przede wszystkim regulacji o przekształceniach spółek oraz przesunięcia o rok terminów wejścia w życie części uchwalonych wcześniej regulacji, w tym również wejścia w życie przepisów dotyczących wprowadzenia do systemu prawa handlowego prostej spółki akcyjnej. Także terminy wejścia w życie uchwalonych wcześniej niektórych regulacji dotyczących zasad prowadzenia Krajowego Rejestru Sądowego zostały przesunięte o rok.

Przepisy przejściowe wprowadzają generalnie zasadę, iż w sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie nowelizacji zachowują moc czynności dokonane zgodnie z przepisami obowiązującymi w brzmieniu dotychczasowym. W sprawach, które podlegałyby rozpoznaniu w postępowaniu w sprawach własności intelektualnej, nie stosuje się przepisów o tym postępowaniu. Właściwy do rozpoznania takiej sprawy pozostaje sąd właściwy według przepisów dotychczasowych. Równocześnie w postępowaniach wszczętych wniesieniem do dnia wejścia w życie uchwalonej ustawy apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej lub skargi na orzeczenie referendarza sądowego stosuje się przepisy w dotychczasowym brzmieniu do czasu zakończenia postępowania w drugiej instancji albo przed Sądem Najwyższym.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2020 r., z wyjątkiem:

1) art. 5 pkt 3, 4 i 5 lit. b oraz art. 18, które wchodzą w życie z dniem 1 marca 2021 r.

2) art. 5 pkt 5 lit. a, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2021 r.;

3) art. 7 pkt 1, który wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia;

4) art. 12 pkt 1 i 2, które wchodzą w życie z dniem 29 lutego 2020 r.;

5) art. 12 pkt 3 i 4 oraz art. 15 i art. 16, które wchodzą w życie z dniem 1 marca 2020 r.;