Koronawirus: nowa matryca stawek VAT później o trzy miesiące

Stosowanie dotychczasowych przepisów dotyczących stawek podatku od towarów i usług (tj. odwołujących się do PKWiU 2008) zostało przedłużone do 30 czerwca br.

Aktualizacja: 05.04.2020 20:21 Publikacja: 05.04.2020 10:22

Koronawirus: nowa matryca stawek VAT później o trzy miesiące

Foto: Adobe Stock

1 listopada 2019 r. weszły w życie przepisy ustawy z 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw wprowadzającej m.in. nową matrycę stawek VAT oraz wiążącą informację stawkową (WIS). Nowa matryca stawek VAT miała być stosowana od 1 kwietnia 2020 r.

Celem jest uproszczenie

Jak wynika z wyjaśnień Ministerstwa Finansów dotyczących nowej matrycy stawek VAT, obecny system stawek VAT – oparty na Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 2008 r. – jest systemem rozbudowanym i skomplikowanym ze względu na dużą liczbę pozycji w załącznikach zawierających wykazy towarów objętych stawkami obniżonymi oraz liczne wyłączenia z grupowań PKWiU (ex).

Czytaj też: Nowe stawki VAT: Sejm odkłada decyzję ws. matrycy

Nowa matryca to zmiana sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT i odejście od stosowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2008) na rzecz: Nomenklatury scalonej (CN) albo Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) w zakresie towarów oraz aktualnej Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) w zakresie usług. Nowe rozwiązania przewidują uproszczenie matrycy stawek w celu zapewnienia przejrzystości systemu i prostego stosowania przepisów w tym zakresie. Konsekwencją zmian jest pewna modyfikacja zakresu stawek obniżonych. Jest ona nieuchronną konsekwencją różnej budowy i systematyki CN i PKWiU.

Założenia nowej matrycy:

1.

Objęcie jedną stawką w jak największym stopniu całych grup towarowych – całych (w miarę możliwości) działów CN. Oznacza to istotne zmniejszenie liczby pozycji w nowych załącznikach nr 3 i nr 10 do ustawy o VAT, które zawierają wykazy towarów i usług opodatkowanych według stawek odpowiednio 8 proc. i 5 proc.

2.

Generalne obniżenie stawek („równanie w dół") – taką zasadę przyjęto w przypadku konieczności zmiany stawki na dane towary.

3.

Zrównoważenie efektu uproszczenia matrycy podwyżkami stawek na wybrane (ale nieliczne) towary.

Przykład

Obecnie stawka VAT dla pieczywa zależy od daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia. Jeśli data ta nie przekracza 14 dni, to stawka wynosi 5 proc., ale gdy przekracza 14 dni, stosuje się stawkę 8 proc. W nowej matrycy VAT pieczywo (sklasyfikowane w dziale CN 19 - Przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka; pieczywa cukiernicze) każdego rodzaju i niezależnie od daty trwałości czy przydatności do spożycia zostało objęte stawką 5 proc.

Podobnie jak przy pieczywie, stawka na ciastka jest zależna od daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia. Jeśli to mniej niż 45 dni, to stawka wynosi 8 proc. Gdy przekracza ten termin, wzrasta do 23 proc. Według nowej matrycy VAT ciastka (sklasyfikowane w dziale CN 19 - Przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka; pieczywa cukiernicze) każdego rodzaju i niezależnie od daty trwałości czy przydatności do spożycia będą objęte stawką 5 proc.

Z kolei w przypadku drewna opałowego nastąpi podwyższenie stawki VAT z 8 proc. do 23 proc.

Tak jak dotychczas 8-proc. stawką opodatkowane będą np.: towary i usługi zwykle wykorzystywane w produkcji rolniczej (zwierzęta gospodarskie, nawozy i środki ochrony roślin, sznurek do maszyn rolniczych), wyroby medyczne, produkty lecznicze, środki odkażające, usługi związane z kulturą, sportem, rekreacją, transport osobowy, roboty konserwacyjne, usługi gastronomiczne, usługi uzdatniania i dostarczania wody mieszkańcom za pośrednictwem sieci wodociągowych lub poza systemem sieciowym np. beczkowozami, cysternami, usługi odprowadzania i oczyszczania ścieków oraz zagospodarowanie odpadów.

Z powodu koronawirusa

Ustawa z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 przesuwa termin wprowadzenia nowej matrycy stawek VAT z 1 kwietnia na 1 lipca 2020 r.

Jak wynika z uzasadnienia projektu tej ustawy, „Celem projektowanych zmian jest przesunięcie terminu stosowania nowej matrycy stawek podatku VAT (...). Potrzeba wprowadzenia takiego rozwiązania spowodowana jest zaistniałą sytuacją związaną z zagrożeniem rozprzestrzeniania się zakażeń wirusem SARS CoV-2, która już obecnie powoduje wymierne straty dla podatników – wielu z nich jest zmuszonych do ograniczenia prowadzonej działalności. W związku z tym, że nowa matryca stawek podatku VAT miała być stosowana od 1 kwietnia 2020 r., gdy najpewniej trwać jeszcze będzie okres zagrożenia epidemicznego w kraju, konieczność dostosowania się do obowiązków i wymagań związanych z nowymi zasadami może powodować realne problemy dla ogromnej liczby podatników. Konieczne bowiem w tym zakresie będzie np. zaktualizowanie danych księgowych oraz magazynowych związanych z weryfikacją nowych symboli klasyfikacyjnych i nowych stawek podatku VAT, czy też wprowadzenie odpowiednich zmian w zakresie ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kas rejestrujących (z czym w wielu przypadkach wiąże się konieczność fizycznej obecności serwisantów w firmach kontrahentów).

W takiej sytuacji za uzasadnione uznano – również w związku z wystąpieniem Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, jak i licznymi wystąpieniami producentów i serwisantów kas rejestrujących – przesunięcie terminu stosowania nowych zasad dotyczących stosowania stawek podatku o 3 miesiące".

Oznacza to, że dotychczasowe przepisy ustawy o VAT dotyczące stawek tego podatku (tj. oparte o PKWiU 2008) będą stosowane do 30 czerwca br.

Inne zmiany

Do 30 czerwca 2020 r. przedłużone zostały także przepisy przejściowe zawarte w art. 8 ust. 1 i ust. 2 nowelizacji z 9 sierpnia 2019 r., ustanawiającą obniżoną 5-proc. stawkę VAT dla niektórych publikacji elektronicznych.

Do 1 lipca 2020 r. przesunięto także termin wejścia w życie zmian dostosowujących w innych przepisach ustawy o VAT, m.in. dotyczących powstawania obowiązku podatkowego, zwolnienia podmiotowego, procedury marży dla dostaw niektórych towarów (zob. art. 7 ust. 1 i 2 nowelizacji z 9 sierpnia 2019 r.).

Odpowiednio przesunięte w czasie zostały również zasady związane z wydawaniem i stosowaniem (moc wiążąca i ochrona dla podatników) wiążących informacji stawkowych (WIS). WIS wydane przed 1 lipca 2020 r. będą zatem wiązać organy podatkowe w odniesieniu do transakcji przeprowadzonych po 30 czerwca 2020 r.

Autor jest doradcą podatkowym

Podstawa prawna: ustawa z 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2019 r., poz. 1751 ze zm.)

ustawa z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2020 r., poz. 568)

ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2020 r., poz. 106 ze zm.)

1 listopada 2019 r. weszły w życie przepisy ustawy z 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw wprowadzającej m.in. nową matrycę stawek VAT oraz wiążącą informację stawkową (WIS). Nowa matryca stawek VAT miała być stosowana od 1 kwietnia 2020 r.

Celem jest uproszczenie

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Myśliwi kontra właściciele gruntów. Rząd chce chronić prawo własności
Podatki
Zapowiada się kolorowa jesień w podatkach. Wiemy, co planuje rząd Tuska
Praca, Emerytury i renty
Dodatek do emerytury. Wielu seniorów nie wie, że ma do niego prawo
Edukacja i wychowanie
Resort edukacji przygotowuje szkoły na upały. Będą nowe przepisy
Materiał Promocyjny
Aż 7,2% na koncie oszczędnościowym w Citi Handlowy
Sądy i trybunały
Czas na reformę. Rząd odkrywa karty w sprawie Sądu Najwyższego i neosędziów
Materiał Promocyjny
Najpopularniejszy model hiszpańskiej marki