Zapowiada się kolorowa jesień w podatkach. Wiemy, co planuje rząd Tuska

Do końca roku powstanie co najmniej dziewięć ustaw. Nie stworzą jednak spójnej reformy.

Publikacja: 04.09.2024 07:20

Premier Donald Tusk oraz minister finansów Andrzej Domański

Premier Donald Tusk oraz minister finansów Andrzej Domański

Foto: PAP/Paweł Supernak

Na wtorkowym posiedzeniu rząd miał się zajmować projektem zmian w ustawie o VAT, pozwalającym firmom o rocznych obrotach do 200 tys. zł korzystać ze zwolnienia z tego podatku nie tylko w Polsce, ale i w innych krajach UE. Ostatecznie projektu nie przyjął, ale to udogodnienie dla małych przedsiębiorców prędzej czy później nastąpi. Będzie tylko jedną z wielu zmian, jakie nastąpią w podatkach w najbliższych miesiącach. Bo rząd i Sejm równocześnie pracuje nad dziewięcioma ustawami, które przyniosą zmiany w polskim systemie fiskalnym. Wprawdzie nie przyświeca im wspólne hasło tworzenia jakiegoś „ładu”, ale zmian tych może być całkiem sporo.

Rząd planuje porządki w VAT i akcyzie

W obszarze VAT i akcyzy rząd zapowiedział przygotowanie jeszcze we wrześniu projektu ustawy porządkującej różne problematyczne dotychczas zagadnienia. Ma zostać zniesiona preferencyjna stawka na wyroby z konopi do palenia lub wdychania (w związku z nadużyciami na tym tle). W tym samym projekcie przedłużone zostanie funkcjonowanie tzw. odwrotnego obciążenia VAT dla obrotu energią elektryczną i gazem. Pierwotnie ten system miał obowiązywać do lutego 2025 r.

Ten sam projekt wprowadzi korzystne dla podatników zmiany w akcyzie od samochodów. W ślad za ubiegłorocznym wyrokiem TSUE w polskiej sprawie (sygn. C-105/22) pojawi się możliwość zwrotu akcyzy od auta czasowo zarejestrowanego w Polsce, a następnie wywiezionego za granicę. Będzie też możliwość zwolnienia z tego podatku dla aut osobowych wykorzystywanych w działalności badawczo-rozwojowej.

Wprawdzie obowiązek elektronicznego fakturowania został ustawowo odsunięty do 1 lutego 2026 r., ale wciąż nie zostały ustalone różne szczegóły techniczne korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur. Mają się one znaleźć w ustawie szykowanej przez Ministerstwo Finansów. Jej projektu jeszcze nie opublikowano.

Inna zapowiadana zmiana w podatkach pośrednich już zyskała rozgłos, bo bezpośrednio obciąży kieszenie wielu osób. Przede wszystkim palaczy. Bo akcyza na wyroby tytoniowe, która i tak miała wzrosnąć od 1 stycznia 2025 r., wzrośnie bardziej, niż oczekiwano. Stały wzrost tego podatku zaplanowano w tzw. akcyzowej mapie drogowej, będącej częścią ustawy o akcyzie. Według tego schematu akcyza na papierosy mała wzrosnąć z początkiem 2025 r. o 10 proc. Jednak wzrost ma wynieść 25 proc. Minister finansów Andrzej Domański uzasadniał to względami prozdrowotnymi, ale w powszechnej opinii cel jest profiskalny. Stosowny projekt nie został jeszcze przyjęty przez rząd. Oprócz podwyżki stawki ma on przewidywać także objęcie akcyzą kolejnych tzw. wyrobów nowatorskich, w tym waporyzatorów.

Czytaj więcej

Rząd sięga do kieszeni palaczy. Akcyza w górę, nie tylko na zwykłe papierosy

Kasowe rozliczenie PIT, globalny podatek minimalny, kontrowersyjne zmiany w PIT i CIT

Nowe przepisy pojawią się także w podatkach dochodowych. Na rozpoczynającym się 11 września posiedzeniu Sejm zajmie się projektem wprowadzającym kasowe rozliczenie PIT. Ma to być sposób na zatory płatnicze. Przychód będzie bowiem rozliczany dopiero po zrealizowaniu płatności. To jedna z obietnic z kampanii wyborczej, choć krytykowana za nadmierny formalizm.

O ile kasowy PIT jest rozwiązaniem raczej dla mniejszych firm, to te wielkie już liczą skutki wprowadzenia w przyszłym roku tzw. globalnego podatku minimalnego. Ma on wyrównywać szanse w międzynarodowej konkurencji podatkowej. Co do zasady zapłaci go u siebie w kraju centrala wielkiego międzynarodowego koncernu od dochodów efektywnie opodatkowanych stawką wyższą niż 15 proc. Wprawdzie polski CIT ma podstawową stawkę 19 proc., ale np. firmy korzystające z ulg w Polskiej Strefie Inwestycji mają się czym przejmować. Jednak o tym, czy i w jakim zakresie takie firmy zostaną tą nową daniną dotknięte, zdecydują przepisy szczegółowe. Rząd na razie nie przyjął projektu ustawy w tej sprawie.

Wciąż jeszcze nie ujrzał światła dziennego projekt zmian w PIT i CIT, który już wzbudził wielkie kontrowersje. Bo oprócz wielu drobnych zmian porządkujących przepisy przewiduje ograniczenie udogodnień dla fundacji rodzinnych (m.in. nałożenie podatku na przychody z wynajmu nieruchomości). Mają się też zmienić zasady korzystania z 5-proc. stawki dla wynalazców w ramach ulgi IP Box (nowe przepisy mają wyłączyć samozatrudnionych).

Nowy rok ma też oznaczać poważne zmiany w opodatkowaniu nieruchomości używanych przez firmy. Trwają prace nad nową definicją budowli obciążonych 2-proc. daniną liczoną od jej wartości. Wielokrotnie opisywany na łamach „Rz” projekt teoretycznie nie zmieni zakresu opodatkowania, ale wiadomo, że dla firm z sektora energetycznego i gazowego nie będzie korzystny.

Pisząc o jesieni bogatej w nowości podatkowe, trzeba też zauważyć prace Ministerstwa Klimatu i Środowiska nad parapodatkiem od paliw. Firmy z tego sektora mają być objęte obowiązkiem kupowania uprawnień do emisji dwutlenku węgla – podobnie jak dziś elektrownie czy fabryki. Bez wątpienia przełoży się to na ceny paliw, choć raczej jeszcze nie w 2025 roku.

Czytaj więcej

Zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych – czy uderzą w majątki polskich rodzin?

Na wtorkowym posiedzeniu rząd miał się zajmować projektem zmian w ustawie o VAT, pozwalającym firmom o rocznych obrotach do 200 tys. zł korzystać ze zwolnienia z tego podatku nie tylko w Polsce, ale i w innych krajach UE. Ostatecznie projektu nie przyjął, ale to udogodnienie dla małych przedsiębiorców prędzej czy później nastąpi. Będzie tylko jedną z wielu zmian, jakie nastąpią w podatkach w najbliższych miesiącach. Bo rząd i Sejm równocześnie pracuje nad dziewięcioma ustawami, które przyniosą zmiany w polskim systemie fiskalnym. Wprawdzie nie przyświeca im wspólne hasło tworzenia jakiegoś „ładu”, ale zmian tych może być całkiem sporo.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo dla Ciebie
Myśliwi nie chcą okresowych badań. A rząd szykuje ograniczenie polowań
Prawo karne
Prof. Matczak o zatrzymaniu Ryszarda Czarneckiego: Władza lubi pokazać siłę
Płace
Biznes rozczarowany po zaskakującej decyzji rządu. Związkowcy zadowoleni
Sądy i trybunały
Ostre oświadczenie I Prezes SN. Małgorzata Manowska oburzona planami rządu
Zawody prawnicze
Prezydent wręczy nominacje pozostawionym na lodzie absolwentom KSSiP
Materiał Promocyjny
Jak wygląda auto elektryczne