30% podstawy wymiaru – od 31 do 40% uszczerbku,
40% podstawy wymiaru – od 41 do 50% uszczerbku,
50% podstawy wymiaru – od 51 do 60% uszczerbku,
60% podstawy wymiaru – od 61 do 80% uszczerbku,
80% podstawy wymiaru – powyżej 80% uszczerbku.
Dodatek jest wypłacany emerytom i rencistom co miesiąc z emeryturą lub rentą, a jeśli prawo do tych świadczeń zostało zawieszone – co kwartał (w trzecim miesiącu kwartału).
Kwota dodatku podlega waloryzacji poprzez ponowne obliczenie jego wysokości od kwoty najniższej emerytury, przy zastosowaniu właściwej dla ustalonego procentu uszczerbku na zdrowiu stawki procentowej – podwyższamy ją co roku od miesiąca, w którym została podwyższona najniższa emerytura.
W przypadku zbiegu uprawnień do świadczeń, gdy równocześnie przysługuje emerytura lub renta na podstawie odrębnych przepisów, uprawnionemu przysługuje tylko jeden dodatek.
Świadczenie pieniężne dla byłych żołnierzy przymusowo zatrudnianych
O to świadczenie może ubiegać się osoba, która była żołnierzem:
- zastępczej służby wojskowej i w latach 1949–1959 zostałeś przymusowo zatrudniony w kopalniach węgla, kamieniołomach lub w zakładach pozyskiwania i wzbogacania rud uranowych,
- z poboru w 1949 r. wcielonym do ponadkontyngentowych brygad „Służby Polsce” i zostałeś przymusowo zatrudniony w kopalniach węgla i kamieniołomach,
- przymusowo zatrudnionym w batalionach budowlanych w latach 1949–1959.
Świadczenie przysługuje bez względu na okres trwania przymusowego zatrudnienia, w kwocie równej kwocie dodatku kombatanckiego. Przyznaje się je na wniosek. Do wniosku dołączyć należy zaświadczenie Wojskowej Komendy Uzupełnień (właściwej według Twojego miejsca zamieszkania). Komenda musi potwierdzić rodzaj i okres wykonywanego przez żołnierza przymusowego zatrudnienia w ramach zastępczej służby wojskowej.
Świadczenie wypłacane jest co miesiąc z emeryturą lub rentą, a jeśli wypłata świadczenia została zawieszona – co kwartał (w trzecim miesiącu kwartału).
Kwota świadczenia – obecnie 330,07 zł - ulega podwyższeniu przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji emerytur i rent od miesiąca, w którym jest przeprowadzana waloryzacja.
Świadczenia pieniężne dla osób deportowanych
Świadczenie pieniężne dla osób deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR dotyczy osób, które podlegały represjom (tzw. osób represjonowanych). Osoby represjonowane to takie, które:
- w latach 1939–1945 były osadzone w obozie pracy przymusowej z przyczyn politycznych, narodowościowych, rasowych lub religijnych;
- zostały deportowane (wywiezione) do pracy przymusowej – na co najmniej 6 miesięcy – w granicach państwa polskiego sprzed 1 września 1939 r. lub z terytorium państwa polskiego do III Rzeszy i na tereny przez nią okupowane w latach 1939–1945 albo do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i na tereny przez niego okupowane od 17 września 1939 r. do 5 lutego 1946 r. lub po tym okresie do końca 1948 r. z terytorium państwa polskiego w jego obecnych granicach.
Świadczenie możesz otrzymać wyłącznie polski obywatel. Jego wysokość zależy od liczby pełnych miesięcy pracy przymusowej - obecnie to kwota od 16,55 zł do 330,07 zł. Przysługuje za każdy miesiąc pracy (co najmniej 6 miesięcy), nie więcej jednak niż za 20 miesięcy pracy. Świadczenie pieniężne dla osób deportowanych jest co roku podwyższane (waloryzowane).
Aby uzyskać prawo do tego świadczenia, potrzebny jest wniosek o dostępny jest na stronie Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wraz z opinią wystawioną przez stowarzyszenie właściwe dla określonego rodzaju doznanych represji w Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Dołączyć do niego trzeba dokumenty, które potwierdzają rodzaj i okres represji.
Świadczenie pieniężne dla osób deportowanych do pracy przymusowej wypłaca ZUS.
Świadczenia pieniężne dla osób będących cywilnymi niewidomymi ofiarami działań wojennych
Osobami uprawnionymi do świadczenia pieniężnego na podstawie ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1820). są obywatele polscy, posiadający stałe miejsce zamieszkania w Rzeczypospolitej Polskiej, którzy, nie wchodząc w skład formacji wojskowych, zmilitaryzowanych służb państwowych lub formacji zbrojnych ruchu oporu, doznali naruszenia sprawności organizmu powodującego całkowitą niezdolność do pracy, poprzez utratę wzroku w wyniku:
- działań wojennych w okresie wojny 1939-1945;
- eksplozji niewypałów lub niewybuchów pozostałych po wojnie 1939-1945, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Prawo do świadczenia pieniężnego dla cywilnych niewidomych ofiar działań wojennych ustalają, na wniosek osoby uprawnionej, organy rentowe ZUS.
Świadczenie pieniężne przysługuje w kwocie renty socjalnej tj. 1780,96 zł
Ryczałt energetyczny
Niektórzy emeryci mają prawo do ryczałtu energetycznego. Ryczałt przysługuje jeśli senior jest:
- kombatantem i inną osobą uprawnioną,
- żołnierzem zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach oraz zakładach pozyskiwania rud uranowych i batalionach budowlanych,
- wdową lub wdowcem – emerytem i rencistą, pozostałym po kombatantach i innych osobach uprawnionych,
- wdową po żołnierzach przymusowo zatrudnianych, pobierającą emeryturę lub rentę.
Wniosek o przyznanie ryczałtu energetycznego (ZUS-ERK) dostępny jest w placówkach ZUS lub na stronie www.zus.pl. Można go złożyć w każdym czasie.
Wysokość ryczałtu energetycznego ogłasza w komunikacie Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w terminie do 7 dnia roboczego lutego każdego roku. Nowa kwota ryczałtu energetycznego obowiązuje od 1 marca danego roku.
Od 1 stycznia 2024 r. ekwiwalent pieniężny z tytułu prawa do bezpłatnego węgla wynosi:
-
jeśli jest wypłacany miesięcznie:
-
jeśli jest wypłacany kwartalnie:
