Wprowadzone zmiany wynikają z ustawy z 7 kwietnia 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności (dalej u.z.). Zmodyfikowano nią m.in. ustawy: o finansach publicznych (art. 9 u.z.) oraz o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (art. 8 u.z.). Zmiany w tych ustawach wejdą w życie 1 czerwca 2017 r.
Nowe rozwiązania ułatwiają wykorzystywanie przez jednostki z sektora publicznego możliwości polubownego zakończenia sporów, dotyczących należności cywilnoprawnych. Jak zwrócono uwagę w uzasadnieniu u.z., warunkiem zawarcia ugody są wzajemne ustępstwa obu stron, a ten właśnie wymóg wzajemnych ustępstw – w powiązaniu z przepisami o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów – był dotąd jedną z barier w korzystaniu z mediacji i innych polubownych metod rozwiązywania sporów z udziałem podmiotów publicznych. W nowych przepisach ustawodawca połączył kwestię uprawnienia do zawarcia ugody z zasadami gospodarowania środkami publicznymi. Celem zmian była racjonalizacja działań podmiotów publicznych na wzór podmiotów prywatnych – tak, aby mogły one wybrać sposób zakończenia sporu, z uwzględnieniem także skutków ekonomicznych.