Ważne terminy dla pacjentów. Kiedy wygasa prawo do darmowego leczenia?

Osoby ubezpieczone mogą korzystać z darmowego leczenia w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. W pewnych przypadkach jednak możliwość ta wygasa.

Publikacja: 19.12.2024 06:29

Darmowe korzystanie z opieki zdrowotnej wygasa po ustaniu ubezpieczenia

Darmowe korzystanie z opieki zdrowotnej wygasa po ustaniu ubezpieczenia

Foto: Adobe Stock

Osobą ubezpieczoną jest każda osoba, która podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, czyli jest na przykład pracownikiem, przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą, emerytem czy osobą bezrobotną, lub jest członkiem rodziny osoby ubezpieczonej i została zgłoszona do ubezpieczenia.

Co ważne, do ubezpieczenia można się zgłosić także wstecznie. Jeżeli nastąpi to w ciągu 30 dni od skorzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej lub w ciągu 30 dni od kiedy NFZ powiadomi daną osobę o rozpoczęciu dochodzenia od niej kosztów świadczeń, to nie poniesie ona kosztów leczenia.

Kiedy wygasa prawo do darmowych świadczeń zdrowotnych?

Według informacji zawartych na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia, prawo do świadczeń wygasa po 30 dniach od utraty tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego.

Czytaj więcej

Od 500 do 1150 zł dodatku przed świętami. Kto może dostać „karpiowe"?

Istnieją jednak grupy ubezpieczonych, którym prawo do świadczeń przysługuje dłużej:

  • w przypadku uczniów prawo do świadczeń wygasa 6 miesięcy od zakończenia nauki w szkole ponadgimnazjalnej lub skreślenia z listy uczniów tej szkoły;
  • w przypadku studentów i doktorantów prawo do świadczeń wygasa 4 miesiące od ukończenia studiów lub studiów doktoranckich albo skreślenia z listy studentów lub uczestników studiów doktoranckich;
  • w przypadku osób, które ubiegają się o emeryturę lub rentę (z członkami rodziny), prawo do do świadczeń przysługuje w czasie trwania postępowania o ich przyznanie;
  • w przypadku osób, które pobierają zasiłek z tytułu ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego, prawo do świadczeń przysługuje w czasie pobierania tego zasiłku.

Jak sprawdzić, czy masz prawo do darmowych świadczeń?

Jednym ze sposobów, aby sprawdzić, czy podlega się pod ubezpieczenie zdrowotne, a tym samym może korzystać z darmowych świadczeń zdrowotnych, jest zalogowanie się na swoje Internetowe Konto Pacjenta. Następnym krokiem jest kliknięcie zakładki MOJE KONTO. W sekcji TWOJE UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE znajduje się potwierdzenie.

Czytaj więcej

Nawet 500 zł kary za brak przeglądu kominiarskiego. Te osoby muszą go mieć

Ponadto można skorzystać z danych gromadzonych przez eWUŚ, czyli Elektroniczną Weryfikację Uprawnień Świadczeniobiorców. Swój status można sprawdzić w przychodni, szpitalu lub w gabinecie lekarskim – po podaniu swojego numeru PESEL oraz potwierdzeniu tożsamości dowodem osobistym, paszportem lub prawem jazdy. System eWUŚ gromadzi dane pozwalające na potwierdzenie prawa pacjenta do świadczeń opieki zdrowotnej. Są one aktualizowane każdego dnia, na przykład dzięki informacjom z ZUS-u oraz KRUS-u.

Utrata prawa do darmowych świadczeń: Ubezpieczenie dobrowolne

Osoby, które straciły prawo do darmowych świadczeń, ale nadal chcą z niego korzystać, mają możliwość dowolnego ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ. W przypadku osób z niskimi dochodami, możliwe jest również uzyskanie prawa do świadczeń opieki zdrowotnej dzięki decyzji burmistrza, wójta lub prezydenta gminy zamieszkania wnioskujących.

Aby skorzystać z dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego, należy:

  • zgłosić się do oddziału wojewódzkiego NFZ;
  • wypełnić wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym;
  • podpisać dwa egzemplarze umowy.

Na wizytę należy zabrać ze sobą nie tylko dowód tożsamości, lecz także dokument, który potwierdzi ostatni okres ubezpieczenia, czyli na przykład:

  • zaświadczenie z zakładu pracy, które potwierdza opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne;
  • w przypadku przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą potwierdzenie dowodu ostatniej składki na ubezpieczenie zdrowotne;
  • zaświadczenie potwierdzające ubezpieczenie z urzędu pracy.

Czytaj więcej

Seniorzy mogą liczyć na zwrot od skarbówki. Kto dostanie nawet 400 zł?

Dokumenty te są istotne, ponieważ w przypadku osób, które nie były ubezpieczone przez powyżej trzy miesiące, objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem wiąże się z wniesieniem opłaty dodatkowej. To, ile wyniesie, będzie zależało od tego, jak długo trwała przerwa. Według informacji NFZ w przypadku przerwy trwającej nieprzerwanie:

  • od trzech miesięcy do roku opłata dodatkowa wynosi 20 proc. dochodów przyjętych jako podstawa wymiaru składki;
  • powyżej roku do dwóch lat opłata wynosi 50 proc. dochodów przyjętych jako podstawa wymiaru składki;
  • powyżej dwóch lat do pięciu lat opłata wynosi 100 proc. dochodów przyjętych jako podstawa wymiaru składki;
  • powyżej pięciu lat do dziesięciu lat opłata wynosi 150 proc. dochodów przyjętych jako podstawa wymiaru składki;
  • powyżej dziesięciu lat opłata dodatkowa wynosi 200 proc. dochodów przyjętych jako podstawa wymiaru składki.

Możliwe jest jednak – w uzasadnionych przypadkach – że opłata ta zostanie rozłożona na raty miesięczne, jednak nie więcej niż na dwanaście rat. Osoba ubezpieczająca się powinna w takiej sytuacji złożyć wniosek w tej sprawie do dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ.

Kolejnym krokiem po wspomnianym zawarciu umowy, jest udanie się do oddziału lub inspektoratu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W tym miejscu należy złożyć:

  • druk ZUS ZZA – zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego;
  • druk ZUS ZCNA – zgłoszenie danych o członkach rodziny dla celów ubezpieczenia zdrowotnego – w przypadku zgłoszenia do ubezpieczenia członków rodziny.

Czytaj więcej

Kary za nieodśnieżony chodnik. Mandat to dopiero początek

Podstawa wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne

W przypadku osoby, która ubezpiecza się dobrowolnie, za podstawę wymiaru składki brana jest deklarowana przez nią kwota miesięcznego dochodu. Nie może ona jednak być niższa od kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z poprzedniego kwartału – włącznie z wypłatami z zysku – ogłoszonego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w „Monitorze Polskim” oraz po 15. dniu miesiąca rozpoczynającego kolejny kwartał na stronie internetowej GUS.

Według najnowszego obwieszczenia przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale 2024 roku wyniosło 8266,30 zł.

Nie wszystkie grupy osób ubiegających się o dobrowolne ubezpieczenie korzystają z tej samej podstawy wymiaru składki. Jak informuje NFZ inne podstawy wymiaru obowiązują:

  • osoby zgłaszające wolontariusza – jest to kwota odpowiadająca minimalnemu wynagrodzeniu;
  • cudzoziemców (studentów i uczestników studiów doktoranckich, absolwentów, którzy odbywają w Polsce obowiązkowy staż, dla odbywających staż adaptacyjny, a także członków zakonów, alumnów wyższych seminariów duchownych i teologicznych, postulantek, nowicjuszy i juniorystów zakonów i ich odpowiedników oraz dla osób odbywających kursy języka polskiego lub kursy przygotowawcze do podjęcia nauki w języku polskim) – jest to kwota odpowiadająca wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych.

Osobą ubezpieczoną jest każda osoba, która podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, czyli jest na przykład pracownikiem, przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą, emerytem czy osobą bezrobotną, lub jest członkiem rodziny osoby ubezpieczonej i została zgłoszona do ubezpieczenia.

Co ważne, do ubezpieczenia można się zgłosić także wstecznie. Jeżeli nastąpi to w ciągu 30 dni od skorzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej lub w ciągu 30 dni od kiedy NFZ powiadomi daną osobę o rozpoczęciu dochodzenia od niej kosztów świadczeń, to nie poniesie ona kosztów leczenia.

Pozostało 92% artykułu
Prawo w Polsce
Dotacja dla PiS. Prof. Piotrowski: PKW wyszła poza swoje uprawnienia
Nieruchomości
Poświadczenie spadku u notariusza bez biegania do sądu. Plany resortu sprawiedliwości
Edukacja i wychowanie
Uczelnia ojca Rydzyka przegrywa w sądzie. Poszło o "zaświadczenie od proboszcza"
Edukacja i wychowanie
Spór o religię w szkołach się zaognia. Prawnicy: Kościół ma związane ręce
Konsumenci
Frankowicze grupowo wygrywają z bankiem. To pierwsza taka sprawa
Materiał Promocyjny
Nest Lease wkracza na rynek leasingowy i celuje w TOP10