RPO ma wątpliwości w kwestii nowych zasad pracy psychologów

Rzecznik Praw Obywatelskich ma wątpliwości, czy nowa ustawa o zawodzie psychologa nie ingeruje w swobodę badań naukowych i nie uzależnia przyszłości początkujących fachowców od opinii tych bardziej doświadczonych. Chce też większej decyzyjności dla młodszych pacjentów.

Publikacja: 09.08.2024 18:47

RPO ma wątpliwości w kwestii nowych zasad pracy psychologów

Foto: Adobe Stock

Nowa ustawa o zawodzie psychologa ma umożliwić przedstawicielom tego zawodu tworzenie samorządu i wprowadzanie kar, a przez to wyeliminować z niego tych, którzy nie powinni pracować z pacjentami. Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek ma jednak wątpliwości, co do konkretnych jej zapisów. Swoją opinię przekazał  ministrowi rodziny Agnieszce Dziemianowicz-Bąk i chce, żeby została ona uwzględniona w toku prac legislacyjnych. 

Swoboda badań naukowych zagrożona? RPO ma wątpliwości 

RPO zwraca uwagę, że w myśl nowych przepisów możliwe byłoby pociągnięcie do odpowiedzialności zawodowej psychologa, który prowadził badania naukowe i prace rozwojowe oraz angażował się w działalność dydaktyczną, ale robił to niezgodnie z aktualnym stanem wiedzy psychologicznej. Konstytucja zaś gwarantuje – jak przypomina RPO – prawo do głoszenia takich tez i stawania w kontrze do przekonań większości naukowców.

RPO nie podoba się również zapis, zgodnie z którym na skorzystanie ze świadczeń psychologicznych przez małoletniego lub ubezwłasnowolnionego musi zgodzić się jego opiekun. Zdaniem rzecznika nie uwzględniono stopnia dojrzałości takich osób i ich możliwości wypowiedzenia się w tej kwestii. RPO wskazuje, że ustawa zasadnicza gwarantuje również prawo do dysponowania swoją osobą, bez względu na wiek czy fakt, że zostało się ubezwłasnowolnionym.

Czytaj więcej

Psychologowie z własnym samorządem i karami. Resort proponuje zmiany

Psycholog odmówi pomocy, pacjent zagrożony 

W projekcie ustawy przewidziano też sytuację, w której psycholog może odmówić udzielenia świadczenia. Rzecznik zauważa jednak, że nawet jeśli fachowiec wskaże innego specjalistę w swojej dziedzinie, może to oznaczać niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia potrzebującego, który już raz zdecydował się poprosić o pomoc.

Wątpliwości Marcina Wiącka budzi też możliwość ujawnienia – w wyjątkowych sytuacjach – tajemnicy zawodowej. Jego zdaniem nie przewidziano bowiem sytuacji, w której np. w trakcie rozwodu jeden z uczęszczających wcześniej na terapią par małżonków zgodzi się na to, a drugi nie.

Niejasne są dla RPO również kwestie dotyczące zasad współpracy początkującego psychologa z opiekunem, która trwać ma cały pierwszy rok działalności tego pierwszego. Zakończenie jej z negatywną opinią doświadczonego specjalisty, może skończyć się dla tego młodszego skreśleniem z listy wykonujących zawód. Podjęcie takiej współpracy jest zaś obowiązkowe, więc jeśli nikt nie zgodzi się prowadzić początkującego fachowca, temu można zamknąć się droga do wykonywania zawodu.

Nowa ustawa o zawodzie psychologa: uzdrowienie systemu 

Projekt nowej ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów autorstwa ministerstwa rodziny ukazał się pod koniec czerwca. Po wejściu w życie nowych przepisów obowiązywałyby jasne zasady, dotyczące m.in. uzyskiwania prawa do wykonywania zawodu, funkcjonowania samorządu i ponoszenia odpowiedzialności zawodowej.

Przynależność do samorządu byłaby obowiązkowa, a on sam dbałby o kwestię doskonalenia zawodowego zrzeszonych, w tym ich superwizji. Będzie mógł nakładać kary, w tym zawieszać lub odbierać prawo do wykonywania zawodu. Ponieważ psycholog jest zawodem zaufania publicznego, zgodnie z konstytucją można na mocy ustawy utworzyć samorząd zrzeszający jego przedstawicieli.

Zgodnie z nowymi regulacjami psycholog uzyska prawo wykonywania zawodu po wpisie na regionalną listę. Najpierw jednak będzie musiał on ukończyć studia pierwszego i drugiego stopnia lub jednolite magisterskie – i uzyskać tytuł zawodowy.

Nowa ustawa o zawodzie psychologa ma umożliwić przedstawicielom tego zawodu tworzenie samorządu i wprowadzanie kar, a przez to wyeliminować z niego tych, którzy nie powinni pracować z pacjentami. Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek ma jednak wątpliwości, co do konkretnych jej zapisów. Swoją opinię przekazał  ministrowi rodziny Agnieszce Dziemianowicz-Bąk i chce, żeby została ona uwzględniona w toku prac legislacyjnych. 

Swoboda badań naukowych zagrożona? RPO ma wątpliwości 

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Służba zdrowia
Psychologowie z własnym samorządem i karami. Resort proponuje zmiany
Niepełnosprawni
Tracą ważność orzeczenia o niepełnosprawności. Ważny termin mija we wrześniu
Sądy i trybunały
Iustitia będzie bronić neosędziów? Ważne słowa sędziego Igora Tulei
Sądy i trybunały
Spór o kontrasygnatę. Donald Tusk zmienia swoją decyzję
Prawo karne
Jest kluczowa opinia ws. wypadku na S8, którą jechała sędzia Gersdorf
Materiał Promocyjny
Citi Handlowy kontynuuje świetną ofertę dla tych, którzy preferują oszczędzanie na wysoki procent.