SN wskazał, jak waloryzować sumę gwarancyjną z OC

To sedno środowej uchwały siedmiu sędziów Izby Cywilnej Sądu Najwyższego. Kwestia sumy gwarancyjnej, która co kilka lat rośnie, ma zastosowanie zwłaszcza w sprawach dotyczących osób ciężko poszkodowanych w wypadkach i długo pobierających
świadczenia, kiedy dochodzi do jej tzw. wyczerpania.

Tragiczny wypadek, a suma gwarancyjna okazała się niewystarczająca

Kobieta ciężko poszkodowana w 2002 r. w wypadku samochodowym wystąpiła do sądu o ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń z tytułu OC sprawcy wypadku. Chodziło właśnie o waloryzację tzw. sumy gwarancyjnej, która tę odpowiedzialność ubezpieczeniową ogranicza. W okresie gdy doszło do tragicznego wydarzenia, kwota sumy gwarancyjnej była znacząco niższa niż obecnie.

Sądy Okręgowy i Apelacyjny w Łodzi uwzględniły żądanie kobiety, przyjmując za podstawę podwyżki sumę gwarancyjną obowiązującą na dzień orzekania. W uzasadnieniu sądy wskazały, że wzrost zamożności społeczeństwa, a także wzrost cen towarów i wyższa ochrona pokrzywdzonych w UE spowodowały konieczność przyjęcia norm prawnych w wyższym stopniu chroniących ubezpieczonych. Jedną z takich norm jest właśnie suma gwarancyjna, która co kilka lat jest zwiększana, jednak to nie wyłącza zastosowania waloryzacji sumy gwarancyjnej.

Czytaj więcej

Ubezpieczenia i odszkodowania

Ważny wyrok Sądu Najwyższego o szacowaniu szkody z OC

Siedmiu sędziów Sądu Najwyższego wytycza granicę stosowania metody kosztorysowej przy likwidacji szkód powypadkowych.

Ubezpieczyciel odwołał się do Sądu Najwyższego

Pozwane towarzystwo ubezpieczeniowe nie dało za wygraną i zwróciło się do Sądu Najwyższego. Trójkowy skład orzekający miał wątpliwości, czy zastosowana przez łódzkie sądy waloryzacja była trafna, ponieważ kluczowym powodem jej dokonania było wprowadzenie wyższej sumy gwarancyjnej, a zmiana przepisów nie jest jednak przesłanką do dokonania waloryzacji świadczenia. Nie jest to bowiem nadzwyczajna zmiana stosunków w rozumieniu art. 357¹ kodeksu cywilnego. Ze względu na wagę tego zagadnienia skład trójki sędziów SN zwrócił się o jego rozstrzygnięcie przez szerszy skład.

Pełnomocnik towarzystwa ubezpieczeniowego, radca prawny Jakub Pokrzywniak, argumentował, że wzrost cen w tamtych latach wynosił rocznie kilka procent, a podwyżki sumy gwarancyjnej sięgały kilkuset procent, więc oparcie się tylko na wzroście sumy gwarancyjnej uderza w ubezpieczycieli.

Pełnomocnik poszkodowanej, adwokat Wojciech Wlazło, wskazywał z kolei, że Unia Europejska przed określeniem podwyżki sumy gwarancyjnej bada zachodzące zmiany kosztów likwidacji szkód, dokonując waloryzacji sumy gwarancyjnej.

Czytaj więcej

Ubezpieczenia i odszkodowania

Czy odszkodowanie z OC po samodzielnej naprawie ma obejmować VAT?

Sąd Najwyższy ma rozstrzygnąć, czy jeśli cena naprawy powypadkowego auta nie obejmowała VAT i warsztat go nie odprowadził, to odszkodowanie z OC należy się z podatkiem.

Przy waloryzacji sumy gwarancyjnej trzeba brać pod uwagę różne kryteria

Sąd Najwyższy, podejmując uchwałę, stwierdził, że wysokość sumy gwarancyjnej dla obowiązkowego ubezpieczenia OC komunikacyjnego, określona w przepisach obowiązujących w chwili orzekania, nie może stanowić jedynego kryterium waloryzacji na podstawie art. 357¹ kodeksu cywilnego.

Piotr Telusiewicz, sędzia sprawozdawca, powiedział w uzasadnieniu, że przy waloryzacji sumy gwarancyjnej (podwyższaniu) kwoty odpowiedzialności ubezpieczyciela należy uwzględniać także interesy obu stron: poszkodowanego i ubezpieczyciela, m.in. koszty leczenia, kursy walut, warunki majątkowe w danej społeczności oraz szerzej zasady współżycia społecznego (słuszności).

Teraz do trójkowego składu Sądu Najwyższego będzie należało ustalenie, czy powódce należy się, czy nie podwyższenie sumy gwarancyjnej.