O prawie do zachowku mówimy głównie w przypadku dziedziczenia na podstawie testamentu. Przysługuje ono tylko najbliższej rodzinie spadkodawcy, czyli zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom, o ile żadna z tych osób nie została wydziedziczona lub nie zrzekła się dziedziczenia. Zachowek wynosi połowę tego, co dana osoba odziedziczyłaby w ramach dziedziczenia ustawowego. Małoletnie dzieci spadkodawcy lub jego zstępni, którzy w momencie otwarcia spadku mieli mniej niż 18 lat, a także spadkobiercy trwale i całkowicie niezdolni do pracy, mają prawo do tzw. podwyższonego zachowku, który wynosi 2/3 wartości udziału.
Jak długo można się starać o zachowek?
Osoby, które chcą ubiegać się o rekompensatę, muszą pamiętać, aby wykonać związane z tym czynności w ściśle określonym terminie. Zachowek podlega bowiem przedawnieniu. Ile konkretnie jest czasu na jego dochodzenie? Zgodnie z art. 1007, § 1 Kodeksu cywilnego:
„roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku oraz roszczenia spadkobierców o zmniejszenie zapisów zwykłych i poleceń przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu”.
Czytaj więcej
Współposiadacz konta ma prawo do pieniędzy na nim zgromadzonych w całości lub w większym udziale, niż wynika z przypisanych mu środków, o ile współwłaściciele to formalnie ustalili. Tak orzekł Sąd Najwyższy.
Jeśli spadkodawca sporządził testament, za datę początkową biegu terminu przedawnienia przyjmuje się dzień jego ogłoszenia. Zdarza się również, że zmarły nie zostawił po sobie testamentu i majątku, bowiem rozporządził nim jeszcze za swojego życia, przekazując jego składniki np. w formie darowizny wybranemu członkowi rodziny. Co w tej sytuacji? W takim przypadku także przysługuje prawo do zachowku, jednak termin przedawnienia należy liczyć od dnia otwarcia spadku, czyli od daty śmierci spadkodawcy. Należy dodać, że również wynosi on 5 lat.