Joanna Ćwiek-Świdecka: Dlaczego młodzi ludzie nie chcą „iść w belferkę”?

Mobbing w szkole to obok niskich zarobków i trudnych warunków pracy kolejny powód odejść młodych pedagogów ze szkół. W 2024 r. taką decyzję podjęło ponad 5 tys. nauczycieli.

Publikacja: 14.04.2025 04:16

Joanna Ćwiek-Świdecka: Dlaczego młodzi ludzie nie chcą „iść w belferkę”?

Foto: stock.adobe.com

Liczby zaprezentowane przez monitorujących sytuację w oświacie Dealerów Wiedzy szokują. Opierając się na danych zebranych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, pokazali oni, że w 2024 r. z polskich szkół odeszło 10 tys. nauczycieli. Czy ich zastąpiono? Nie do końca, bo w prowadzonych przez MEN bankach ofert pracy dla nauczycieli obecnie jest 8500 ofert. „W świetle zapowiedzi poprawy warunków pracy w szkole, która miała zachęcić ludzi do pójścia w belferkę – to komediodramat” – pisze Robert Górniak z Dealerów Wiedzy.

Jeszcze gorzej wygląda sytuacja, gdy spojrzy się na to, kto odszedł ze szkoły. To aż 5100 kobiet do 30. roku życia. Jeśli chodzi o młodych mężczyzn, których w szkołach i tak prawie nie ma, to tych do 25. roku życia przybyło 125 a, w wieku 26–30 lat ubyło 200. Bilans więc i tak jest ujemny.

Czytaj więcej

Wiceszefowa ZNP: w Polsce brakuje około 11 tys. nauczycieli

W sumie młoda kadra to obecnie 7,36 proc. wszystkich nauczycieli. Rok wcześniej było to 8 proc. – policzyli Dealerzy Wiedzy. Według MEN statystyczny nauczyciel w Polsce ma 47 lat.

Dlaczego młodzi pedagodzy odchodzą ze szkół?

Naukowczynie z Uniwersytetu Warszawskiego, które pod koniec ubiegłego roku opublikowały na ten temat raport z badania, dowodzą, że odchodzący z pracy nauczyciele wśród przyczyn swojej decyzji wymieniali najczęściej niskie zarobki, roszczeniowość rodziców połączoną z brakiem szacunku dla nauczyciela, trudne warunki pracy, nienormowany czas pracy i związane z nim zmęczenie, wypalenie zawodowe i brak poczucia uznania społecznego. Przy czym najważniejsze są pieniądze – 79 proc. wskazało, że to właśnie one były przyczyną odejścia ze szkół. Inna sprawa, że badania zostały przeprowadzone na nauczycielach mieszkających w stolicy, gdzie koszty utrzymania, a zwłaszcza wynajęcia mieszkania, są bardzo wysokie. Zarobki nauczycieli w mniejszych ośrodkach, w stosunku do kosztów życia, nie są już takie głodowe.

Według badania PIRLS 2021 Polska znalazła się na ostatnim, a więc 53. miejscu wśród wszystkich badanych krajów pod względem ogólnej satysfakcji zawodowej nauczycieli. Również polscy uczniowie najrzadziej wskazywali, że mają nauczycieli zadowolonych ze swojej pracy.

Nauczyciel Roku 2021: Jak jesteś dobry, to możesz nie być lubiany

Ostatnio coraz częściej mówi się też o tym, że powodem odejścia ze szkół jest mobbing. Narzekają na niego zwłaszcza nauczyciele młodzi i ci, którzy chcą uczyć innowacyjnie i nowocześnie. Jak niedawno opisała „Gazeta Wyborcza”, szykanowani nauczyciele z daleka omijają pokój nauczycielski i starają się nie chwalić sukcesami, by „nie drażnić koleżanek”.

Czytaj więcej

Sławomir Broniarz: Nauczycielom chodzi nie tylko o pieniądze

Do sprawy odniósł się w mediach społecznościowych Dariusz Martynowicz, krakowski polonista i Nauczyciel Roku 2021: „Hejt, przemoc i mobbing w środowisku nauczycielskim dotyka nie tylko Nauczycieli Roku. Dotyka dalej Pani Krysi, która w podhalańskiej wiosce prowadzi warsztaty antydyskryminacyjne, dotyka Pani Marysi, która pokazuje w jakiejś szkole, że da się mieć jednak olimpijczyka, dotyka Pana Krzyśka, który w małym miasteczku jako jedyny ze szkoły organizuje Erasmusa dla młodzieży. Wcale nie zniknął wraz ze zmianą władzy. A jednak systemowo nic z tym nie zrobiono. Po prostu nic”.

Jak łata się w szkole dziury kadrowe? Wciąż emerytowanymi nauczycielami, którzy są często jedynym ratunkiem, by szkoła miała wykwalifikowaną kadrę. I którzy nie zawsze mają siłę i cierpliwość na pracę z dziećmi w coraz to bardziej wymagających, neuroróżnorodnych klasach.   

Z danych MEN wynika, że w 2024 r. liczba pracujących w szkole nauczycieli po 60. roku życia wzrosła o ponad 7,5 tys.

Liczby zaprezentowane przez monitorujących sytuację w oświacie Dealerów Wiedzy szokują. Opierając się na danych zebranych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, pokazali oni, że w 2024 r. z polskich szkół odeszło 10 tys. nauczycieli. Czy ich zastąpiono? Nie do końca, bo w prowadzonych przez MEN bankach ofert pracy dla nauczycieli obecnie jest 8500 ofert. „W świetle zapowiedzi poprawy warunków pracy w szkole, która miała zachęcić ludzi do pójścia w belferkę – to komediodramat” – pisze Robert Górniak z Dealerów Wiedzy.

Pozostało jeszcze 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Publicystyka
Przemysław Kulawiński: Spór o religię w szkołach. Czy możliwe jest pogodzenie skrajnych stanowisk?
Publicystyka
Marek Migalski: Końskie – koszmar Rafała Trzaskowskiego
felietony
Marek A. Cichocki: Friedrich Merz mówi, że Niemcy wracają. Pytanie, do czego?
analizy
NATO nieco mniej amerykańskie
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Publicystyka
Michał Szułdrzyński: Trzaskowski, Nawrocki i kryzys duopolu. Pięć wniosków z debatowego superpiątku w Końskich