Skarbówka pozwoli na amortyzację mieszkań? Jest stanowisko Ministerstwa Finansów

Zakaz odpisów amortyzacyjnych od mieszkań i domów zostaje. Dlaczego? Bo amortyzacja daje za duże korzyści podatkowe – argumentuje Ministerstwo Finansów.

Publikacja: 24.07.2024 04:30

Skarbówka pozwoli na amortyzację mieszkań? Jest stanowisko Ministerstwa Finansów

Foto: AdobeStock

Mamy złą wiadomość dla tych, którzy liczyli, że po zmianie rządów zniesiony zostanie wprowadzony przez Polski Ład zakaz amortyzacji nieruchomości mieszkalnych. Nic z tego. Ministerstwo Finansów rozwiało nadzieje, podkreślając, że zakaz jest zasadny i zgodny z Konstytucją RP.

– To ciekawe, bo Polski Ład, w tym przepis zabraniający amortyzacji, był powszechnie krytykowany przez ówczesną opozycję. Teraz okazuje się, że jest w porządku – mówi Wojciech Jasiński, doradca podatkowy w ATA Finance.

Czytaj więcej

Zakaz amortyzacji nie dotyczy mieszkań kupionych na firmowe biuro

Przed Polskim Ładem mieszkania/domy były amortyzowane

Przypomnijmy, że przed Polskim Ładem mieszkania/domy były amortyzowane i dzięki temu przedsiębiorcy oraz wynajmujący prywatnie mogli zaliczać wydatki na ich nabycie do kosztów. Dzięki temu płacili mniejszy podatek (albo nawet w ogóle). Fiskus nie zarabiał też na sprzedaży mieszkania (domu), bo jeśli doszło do niej po pięciu latach od nabycia (liczonych od końca roku, w którym to nabycie nastąpiło), transakcja była nieopodatkowana (wcześniejsza sprzedaż może zaś korzystać ze zwolnienia).

To się skarbówce nie podobało. W uzasadnieniu do Polskiego Ładu Ministerstwo Finansów nie ukrywało, że trzeba skończyć z podatkowymi korzyściami. I taką samą argumentację stosuje teraz.

W odpowiedzi na interpelację poselską nr 3539 pisze, że w poprzednim stanie prawnym dzięki odpisom amortyzacyjnym dochody podatników były bardzo często w ogóle nieopodatkowane. A przecież każdy, w świetle art. 84 Konstytucji RP, jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Zmiana przepisów zmierzała do ważnego dla państwa uszczelnienia systemu i zapobiegała erozji podstawy opodatkowania – argumentuje Ministerstwo Finansów. I zapewnia, że nie zamierza amortyzacji przywracać.

– To prawda, że amortyzacja mieszkań i domów dawała podatkowe korzyści. Ale co to za argument, w przepisach jest przecież dużo korzystnych dla podatników rozwiązań, czy to znaczy, że wszystkie są do likwidacji? – mówi Grzegorz Gębka, doradca podatkowy w kancelarii GTA. Dodaje, że wiele osób straciło na zmianach i chciałoby powrotu do starych rozliczeń.

O tym, że zakaz amortyzacji nie spodobał się podatnikom, pisaliśmy już wielokrotnie na łamach „Rzeczpospolitej”. Informowaliśmy, że zarzucają skarbówkę wnioskami o interpretacje i skarżą niekorzystne dla nich odpowiedzi do sądów. Argumentują, że zainwestowali w zakup nieruchomości i zakładali, że będą mogli je w całości rozliczyć w kosztach. Powołują się na konstytucyjną zasadę ochrony praw nabytych oraz interesów w toku. A także orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, z którego wynika, że podatnik powinien mieć możliwość rozliczenia inwestycji tak, jak przewidywały ustawy w momencie jej przeprowadzenia.

Czytaj więcej

Prowadzisz biuro w domu? Masz szansę na amortyzację

Definitywny zakaz amortyzacji mieszkań/domów

Fiskus uważa jednak, że kontrola zgodności przepisów prawa podatkowego z postanowieniami Konstytucji RP nie należy do urzędników, którzy wydają indywidualną interpretację. A sądy w większości przyznają mu rację. Na jedno z tych orzeczeń (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, sygn. akt II FSK 119/23) powołuje się zresztą Ministerstwo Finansów w opisywanej odpowiedzi na interpelację poselską.

Przypomnijmy, że zakaz amortyzacji znajduje się w art. 22c pkt 2 ustawy o PIT oraz art. 16c pkt 2a ustawy o CIT. Przepisy te są trochę inaczej zredagowane, efekt jest jednak ten sam: przedsiębiorcy (a także wynajmujący prywatnie, którzy zresztą i tak musieli przejść na ryczałt) nie zaliczają już wydatków na nabycie domów i mieszkań do podatkowych kosztów poprzez odpisy amortyzacyjne.

Czy to znaczy, że te wydatki definitywnie przepadną? – Nie. Można je odzyskać przy sprzedaży nieruchomości. Oczywiście wtedy, gdy w ogóle będziemy ją musieli rozliczyć z fiskusem – tłumaczy Wojciech Jasiński. Dodaje, że możliwość naliczenia kosztów przy sprzedaży nieruchomości to marne pocieszenie dla tych, którzy nie zamierzają się jej pozbywać.

Definitywny zakaz amortyzacji mieszkań/domów obowiązuje od 1 stycznia 2023 r. W 2022 r. można było jeszcze, na mocy przepisów przejściowych, naliczać odpisy od tych, które nabyliśmy/wybudowaliśmy do końca 2021 r.

Orzecznictwo
Gdy lokal jest na biuro

Przedsiębiorca, który prowadzi działalność gospodarczą w mieszkaniu, nie może go amortyzować. Fiskus nie ma co do tego wątpliwości. Twierdzi, że amortyzacja jest zakazana także wtedy, gdy całe mieszkanie jest przeznaczone na firmę. Nadzieję w tej sprawie dają jednak podatnikom orzeczenia sądowe. W wyroku, który opisywaliśmy w „Rzeczpospolitej” z 1 sierpnia 2023 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (sygn. I SA/Kr 253/23) stwierdził, że jeśli całe mieszkanie jest na biznes, fiskus nie może bezrefleksyjnie pozbawiać przedsiębiorcy prawa do amortyzacji.
Z kolei Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu (sygn. I SA/Wr 960/23) uznał, że zakaz amortyzacji ma zastosowanie do wynajmujących, a nie wszystkich podatników. Nie dotyczy więc przedsiębiorców prowadzących firmę w mieszkaniu. Sąd odwołał się też do konstytucyjnej zasady ochrony praw nabytych i podkreślił, że podatnicy nie mogą być ich pozbawiani (orzeczenie opisywaliśmy w „Rzeczpospolitej” z 5 lipca 2024 r.).

Mamy złą wiadomość dla tych, którzy liczyli, że po zmianie rządów zniesiony zostanie wprowadzony przez Polski Ład zakaz amortyzacji nieruchomości mieszkalnych. Nic z tego. Ministerstwo Finansów rozwiało nadzieje, podkreślając, że zakaz jest zasadny i zgodny z Konstytucją RP.

– To ciekawe, bo Polski Ład, w tym przepis zabraniający amortyzacji, był powszechnie krytykowany przez ówczesną opozycję. Teraz okazuje się, że jest w porządku – mówi Wojciech Jasiński, doradca podatkowy w ATA Finance.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Myśliwi kontra właściciele gruntów. Rząd chce chronić prawo własności
Podatki
Zapowiada się kolorowa jesień w podatkach. Wiemy, co planuje rząd Tuska
Praca, Emerytury i renty
Dodatek do emerytury. Wielu seniorów nie wie, że ma do niego prawo
Edukacja i wychowanie
Resort edukacji przygotowuje szkoły na upały. Będą nowe przepisy
Materiał Promocyjny
Aż 7,2% na koncie oszczędnościowym w Citi Handlowy
Sądy i trybunały
Czas na reformę. Rząd odkrywa karty w sprawie Sądu Najwyższego i neosędziów
Materiał Promocyjny
Najpopularniejszy model hiszpańskiej marki