Finanse: opcja zerowa

Załóżmy, że Rada Mędrców, wybitnych intelektualistów, mężów stanu, specjalistów z wielu dziedzin otrzymuje od narodu zadanie. Ma ułożyć budżet państwa i innych instytucji sektora finansów publicznych od zera. Bez oglądania się na to, co było w poprzednim roku. Może też dowolnie kształtować prawo, które decyduje o wydatkach i podatkach.

Publikacja: 21.12.2013 06:59

Krzysztof Rybiński, profesor i rektor Akademii Finansów i Biznesu Vistula

Krzysztof Rybiński, profesor i rektor Akademii Finansów i Biznesu Vistula

Foto: Fotorzepa, Pasterski Radek PR Pasterski Radek

Oczywiście Mędrcy zaczęliby planowanie finansowe od dwóch rzeczy: od ustalenia nadrzędnych zasad, którymi będą się kierować, i od określenia, jakie cele strategiczne powinno realizować polskie państwo.

Kilka podstawowych zasad w obszarze ekonomiczno-społecznym łatwo wymienić.

Po pierwsze, zakres działalności państwa powinien być ograniczony tylko do obszarów, w których sektor prywatny sobie nie poradzi. Po drugie, powinna obowiązywać zasada solidarności międzygeneracyjnej, czyli żadna generacja nie powinna zużywać w nadmierny sposób zasobów finansowych i innych kraju kosztem innych generacji. Po trzecie, społeczna zasadność i efektywność wydatkowania pieniędzy podatników powinna być większa niż społeczny koszt ponoszony w postaci utraconych dochodów. Po czwarte, regulacje gospodarcze są potrzebne tylko wtedy, gdy konkurencja rynkowa prowadzi do społecznie nieakceptowanych sytuacji. Takich zasad można sformułować jeszcze kilka.

Wśród celów strategicznych główny i niepodważalny cel to przetrwanie narodu. Czyli zapewnienie liczby narodzin nie mniejszej niż liczba zgonów (ponad dwójka dzieci na rodzinę) oraz silna i świetnie uzbrojona armia, która skutecznie odeprze ataki wroga, lądowe, powietrzne, morskie, terrorystyczne, w cyberprzestrzeni. Z pewnością drugi ważny cel to porządek publiczny i bezpieczeństwo wewnętrzne, aby Polacy czuli się bezpiecznie we własnym kraju i na swojej ulicy.

Pozostałe cele mogą być sformułowane bardzo różnie, z reguły będą dotyczyły zrównoważonego rozwoju. Ale nie muszą być formułowane, bo te cele może skutecznie realizować sam sektor prywatny, pod warunkiem że sektor publiczny zapewni stosowanie podstawowych zasad i celów.

Po sformułowaniu podstawowych zasad i celów Rada Mędrców zaczęłaby planować podatki i wydatki na kolejne lata. Trudno zgadnąć, jaki byłby efekt tych prac, ale bez obciążenia przeszłą strukturą budżetu i chaosem przepisów prawa, efektem byłby prosty system podatkowy o znacznie mniejszej relacji podatków do PKB, mniej regulacji, mniejszy zakres działalności państwa, znacznie niższe emerytury obecnie i jednocześnie znacznie więcej środków przeznaczonych na politykę prorodzinną i na armię, która faktycznie może nas obronić.

Szkoda, że w obecnej Polsce nie stosujemy tych podstawowych zasad.

Krzysztof Rybiński profesor i rektor Akademii Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie

Oczywiście Mędrcy zaczęliby planowanie finansowe od dwóch rzeczy: od ustalenia nadrzędnych zasad, którymi będą się kierować, i od określenia, jakie cele strategiczne powinno realizować polskie państwo.

Kilka podstawowych zasad w obszarze ekonomiczno-społecznym łatwo wymienić.

Pozostało jeszcze 89% artykułu
Opinie Ekonomiczne
Adam Roguski: Polscy milionerzy wolą luksusowe samochody i spa niż nieruchomości
Opinie Ekonomiczne
Grzegorz W. Kołodko: Szeroki świat czy narodowy zaścianek?
Opinie Ekonomiczne
Leszek Pacholski: Interesy ludzi nauki nie uwzględniają potrzeb polskiej gospodarki
Opinie Ekonomiczne
Damian Guzman: Czy polskie firmy będą przenosić się do Rumunii?
Materiał Promocyjny
Jak Meta dba o bezpieczeństwo wyborów w Polsce?
Opinie Ekonomiczne
Marek Góra: Nieuchronność dłuższej aktywności zawodowej