SN: kredyt indeksowany do franka można ratować mimo nieważnej marży

W dyrektywie konsumenckiej jako zasadę przyjęto zachowanie umowy w mocy.

Publikacja: 07.11.2024 18:32

SN: kredyt indeksowany do franka można ratować mimo nieważnej marży

Foto: Adobe Stock

To sedno najnowszego wyroku frankowego SN korzystnego dla banków mających takie szczególne umowy frankowe.

Umowa frankowa do unieważnienia

Dwoje kredytobiorców żądało w pozwie przeciw BPH stwierdzenia nieważności umowy kredytu indeksowanego kursem CHF z klauzulą przeliczeniową odsyłającą do tabeli kursów banku, opartych na średnim kursie NBP z uwzględnieniem marż kupna/sprzedaży. W ocenie gdańskiego Sądu Okręgowego klauzula ta nie umożliwiała ustalenia świadczeń stron, w oparciu o czynniki obiektywne, niezależne od banku, ale sam mechanizm indeksacji nie był sprzeczny z prawem czy zasadami współżycia społecznego. Istnieje zatem możliwość utrzymania umowy kredytu ze średnim kursem NBP. Dopuszczalna jest więc modyfikacja umowy przez pominięcie w klauzuli przeliczeniowym marży.

Sąd apelacyjny orzekł z kolei nieważność umowy kredytu i zasądził na rzecz kredytobiorców zwrot uiszczonych bankowi spłat jako nienależnych. Zdaniem SA usunięcie części niedozwolonych warunków, tj. marż banku, spowodowałoby zmianę istoty postanowień przeliczeniowych. Pominięcie wyłącznie tych marż sprawi, że klauzule przeliczeniowe w wersji zamieszczonej w umowie stracą całkowicie swój sens i znaczenie.

Czytaj więcej

Podatkowa ulga dla frankowiczów jeszcze przez dwa lata

Bank jednak miał rację

Bank nie dał za wygraną, a rozpatrując jego skargę kasacyjną, Sąd Najwyższy w składzie: prezes Joanna Misztal-Konecka oraz sędziowie Agnieszka Jurkowska-Chocyk i Krzysztof Wesołowski, uznał, że po wyeliminowaniu z umowy kredytu indeksowanego postanowień dotyczących marży banku nadal możliwe jest ustalenie wysokości świadczeń stron w oparciu o średni kurs NBP, do którego umowa odsyła, bowiem postanowieniom umowy w tym zakresie nie można przypisać cechy abuzywności.

Przyjęcie bezskuteczności wobec kredytobiorców postanowień dotyczących marży powoduje, że umowa nadal zawiera postanowienia określające wysokość świadczenia, mechanizm waloryzacji oraz kurs CHF, pozwalający na określenie sposobu dokonania waloryzacji. Są to elementy wystarczające dla uznania umowy za obowiązującą, przez co nie ma podstaw do przyjęcia jej nieważności. Rozwiązanie takie jest zgodne z prawem, w tym celami dyrektywy konsumenckiej (93/13), w której nie przewidziano bezwzględnej nieważności umów zawierających postanowienia niedozwolone, przeciwnie jako zasadę przyjęto zachowanie umowy w mocy – wskazał w uzasadnieniu SN, przekazując sprawę SA do ponownego rozpoznania.

Czytaj więcej

Jest szansa na uchwałę frankową SN jeszcze dziś

Umowa o kredyt frankowy pozostaje w mocy

– Należy się w pełni zgodzić z rozstrzygnięciem SN, który trafnie dostrzegł, że abuzywne w tej umowie było samo zastosowanie niedookreślonej marży, co da się oddzielić od odesłania w umowie do kursu średniego NBP. Trafnie również podkreślono, że zasadą na gruncie dyrektywy 93/13 ma być zachowanie umowy w mocy, bez stosowania abuzywnych postanowień, a nie pochopne uznawanie umów za nieważne – komentuje wyrok adwokat Wojciech Wandzel, występujący w takich sprawach po stronie banków.

Inaczej na sprawę patrzy dr Mariusz Korpalski radca prawny występujący w tych sprawach po stronie frankowiczów: – Po wyroku TSUE C-19/20 utrwalił się przeważający pogląd o braku możliwości utrzymania takiej umowy w mocy. Jest jednak pogląd mniejszościowy, którego omawiany wyrok jest przejawem, zgodnie z którym jest to możliwe. Nie oznacza to jeszcze, że umowa może dalej obowiązywać. TSUE m.in. w wyroku C-776/19 wskazał, że samo obciążenie konsumenta ryzykiem walutowym w umowie kredytowej jest niedopuszczalne i dyskwalifikuje taką umowę w całości – ocenia prawnik.

Sygnatura akt: II CSKP 1939/22

To sedno najnowszego wyroku frankowego SN korzystnego dla banków mających takie szczególne umowy frankowe.

Umowa frankowa do unieważnienia

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Darowizna przelana na konto wierzyciela obdarowanego jest zwolniona z podatku
Materiał Promocyjny
Z kartą Simplicity można zyskać nawet 1100 zł, w tym do 500 zł już przed świętami
Konsumenci
Sprawy frankowiczów w sądach przyspieszą. Znamy projekt ustawy frankowej
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Sądy i trybunały
Komisja ds. wyborów kopertowych niekonstytucyjna. Kontrowersyjna decyzja TK
Materiał Promocyjny
Najszybszy internet domowy, ale także mobilny
Prawo na świecie
Czy Donald Trump jako prezydent może się sam ułaskawić, czy też musi odbyć karę?
Materiał Promocyjny
Polscy przedsiębiorcy coraz częściej ubezpieczeni