Irena Lasota: Zabierzmy im Marzec

Dziwne, że Marzec '68, czyli wydarzenia marcowe sprzed 47 lat, jest ciągle przedmiotem sporów historycznych i żywych podziałów politycznych.

Aktualizacja: 06.03.2015 07:34 Publikacja: 06.03.2015 03:00

Irena Lasota

Irena Lasota

Foto: Fotorzepa, Krzysztof Skłodowski

W każdą okrągłą rocznicę (a czasem ot, tak po prostu) emocje budzą się na nowo. Kto „zrobił" Marzec? Kto był jego bohaterem? Komu należy się Order Orła Białego? Czy była to prowokacja? Czyja? Kto to byli syjoniści? A rewizjoniści? Kto emigrował i dlaczego?

Pewne mity istnieją do dziś. Jeden z nich znalazł wyraz artystyczny w filmach Andrzeja Wajdy – zarówno w „Człowieku z marmuru", jak i „Człowieku z żelaza", skąd trafił do powszechnej narracji. Studenci buntują się w imię wartości, robotnicy patrzą na to obojętnie, dwa lata później robotnicy buntują się w obronie ceny kiełbasy, a studenci i inteligencja, obrażeni, że ich nikt nie bronił, odwracają się od nich. Kilka lat później światy wartości i kiełbasy spotykają się i zlewają w jeden – jak Czarny Dunajec z Białym – i potem płyną razem, zmagając się z naturą, tworząc malownicze przełomy „Solidarności" i Jaruzelskiego, aż rozlewają się po równinach.

W tej narracji osamotnieni studenci („Laliśmy krew osamotnieni/ A z nami był nasz drogi Wódz!") i intelektualiści moralnie przewyższają robotników: byli pierwsi, bronili Adama Mickiewicza oraz wartości i okropnie na tym ucierpieli. W tej samej narracji studentów jest niewielu, wszyscy są znani z nazwiska i jest ich mniej niż 164 strzelców Pierwszej Kompanii Kadrowej Legionów Polskich. A ich zasługi co najmniej równe.

Tylko 99 zł za rok czytania.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję? - możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.
Komentarze
Bogusław Chrabota: Strażnik ładu społecznego kontra kandydat obywatelski. Wyborcza niedziela
Komentarze
Estera Flieger: Donald Tusk atrakcją „pikniku tysiąclecia”
Komentarze
Po konwencji w Łodzi i wiecu w Poznaniu – 1:0 dla Karola Nawrockiego
Komentarze
Joanna Ćwiek-Świdecka: Sweet focie na pogrzebie papieża to jednak żenada
Materiał Promocyjny
Jak Meta dba o bezpieczeństwo wyborów w Polsce?
Komentarze
Michał Kolanko: Jeden sondaż wiosny nie czyni. Ale PiS ma powody do zadowolenia po badaniu, w którym wygrywa z KO