Spory frankowiczów z bankami mają przyspieszyć

Znany jest wreszcie długo oczekiwany projekt ustawy frankowej autorstwa Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego.

Publikacja: 05.02.2025 18:22

Spory frankowiczów z bankami mają przyspieszyć

Foto: Bloomberg

Celem tej ustawy jest przede wszystkim rozładowanie zatorów w sądach, jakie tworzy ogromna liczba spraw dotyczących kredytów frankowych. Jej autorzy wyszli z założenia, że zdecydowana większość kwestii prawnych w sprawach frankowych została już wyjaśniona przez orzecznictwo TSUE i polskiego SN, dlatego proponowane przepisy będą miały zastosowanie do spraw o roszczenia związane z zawartą z konsumentem umową kredytu denominowanego lub indeksowanego do franka szwajcarskiego. A ponieważ kryterium tego nie spełniają sprawy kredytów waloryzowanych do innych walut obcych, kredytów w PLN (WIBOR + marża) ani spraw dotyczących sankcji kredytu darmowego – nie zostały one objęte tym projektem.

Czytaj więcej

Bank dostanie pozew, frankowicz zapomni o ratach. Co jeszcze zmieni ustawa?

Nowa ustawa ma być ułatwieniem zarówno dla frankowiczów, jak i banków 

Zniesiony ma być wprowadzony w 2019 r. zakaz podnoszenia przez pozwanego zarzutu potrącenia w sprawach frankowych, co umożliwi łączne rozpoznanie roszczeń frankowicza i banku oraz orzekanie na zasadzie salda, a więc tylko nadwyżki większego roszczenia nad mniejszym. Takie rozwiązanie ma ograniczyć liczbę spraw frankowych. Sąd w wyroku będzie określał nadpłatę, ale także wskazywał wysokość należności wynikających z nieważności umowy kredytu przysługującej każdej ze stron.

Kolejna ważna zmiana przewiduje, że z chwilą doręczenia odpisu pozwu bankowi ma następować z mocy prawa wstrzymanie obowiązku spłaty kredytu przez konsumenta, co naturalnie odciąży frankowicza, ale także sądy od rozpoznawania tysięcy wniosków o takie zabezpieczenia.

Czytaj więcej

To był dobry rok dla frankowiczów, a następny może być jeszcze lepszy

Sprawy frankowiczów na posiedzeniach niejawnych i ze zdalnym przesłuchaniem świadków

Projekt skupia się na rozwiązaniach proceduralnych: przewiduje rozszerzenie możliwości orzekania w tych sprawach na posiedzeniu niejawnym, przesłuchanie świadka lub strony zdalnie lub odbieranie zeznań na piśmie. Większość uproszczeń proceduralnych ma charakter fakultatywny i nie będą stosowane, jeżeli sprawa ma charakter wyjątkowy. Decyzję w tym zakresie podejmować będzie za każdym razem skład sędziowski rozpoznający sprawę.

Ze względu na szczególny charakter tych rozwiązań nie zostały one wprowadzone do kodeksu postępowania cywilnego, ale zawarte w odrębnej ustawie, która z założenia ma charakter epizodyczny. Już w czwartek projekt może się ukazać na stronach Rządowego Centrum Legislacyjnego. Ustawa ma wejść w życie po 14-dniowym vacatio legis, wcześniej musi uzyskać akceptację rządu i przejść cały proces legislacyjny.

Czytaj więcej

Marek Domagalski: Ugody frankowe ratunkiem dla obciążonych sądów

Frankowicze będą ponosić nadal pewne ryzyko

– Projekt budzi nadzieję na ułatwienie dostępu frankowiczów do sądu i usprawnienie działalności sądów. Automatyczne wstrzymanie płatności rat, pominięcie rozprawy w typowej sprawie, pełne dopuszczenie potrącenia i usunięcie rozbieżności co do przesłuchania frankowiczów na piśmie narzucały się od dawna. Pozostawia jednak pewien niedosyt, jeżeli chodzi o ryzyko ponoszenia przez konsumenta opłat sądowych wyłożonych przez bank w razie wygrania przez niego sprawy o zwrot kapitału i odsetki od niego - ocenia dr Mariusz Korpalski, radca prawny.

Czytaj więcej

Sąd jest związany kolejnością żądań frankowicza. Sąd Najwyższy zdecydował

– Projekt zakłada rozwiązania procesowe mające na celu przyśpieszenie prowadzenia spraw, i część tych rozwiązań można oceniać jako ukłon w stronę banków, np. w zakresie zarzutu potrącenia, wniosku o rozliczenie kredytu w jednym postępowaniu. Pytanie, jak do tych propozycji podejdą banki i czy będą skłonne korzystać z proponowanych rozwiązań i zmienić swoją strategię procesową. Trudno jednak logicznie wyjaśnić wyłączenie z projektu kredytów powiązanych z kursem euro, dolara itp. Mechanizm przeliczający w tych umowach jest tożsamy z tym w sprawach frankowych, więc warto pochylić się nad tym zagadnieniem, aby i te sprawy objąć ustawą  – wskazuje Wojciech Bochenek, radca prawny.

Opinia dla " Rzeczpospolitej"

Tomasz Niewiadomski, sędzia i były szef sądu frankowego

Projekt oceniam pozytywnie i cieszę się, że są w nim też pomysły kilku sędziów wydziału frankowego. Dobrze, że z chwilą doręczenia odpisu pozwu konsument będzie mógł zaprzestać płacenia dalszych rat i przeniesienie na banki obowiązku przekazywania informacji o tym do biur informacji gospodarczych. Postępowania zabezpieczające bardzo utrudniają płynne działanie sądów, ale ich likwidacja może spowodować wpływ dużej liczby nowych spraw. Projekt zawiera szereg innych rozwiązań, które mogą być przydatne z punktu widzenia sądów, np. co do składów, ale pewną zagadką pozostaje skuteczność łącznego rozpoznawania roszczeń konsumenta i banku.


Celem tej ustawy jest przede wszystkim rozładowanie zatorów w sądach, jakie tworzy ogromna liczba spraw dotyczących kredytów frankowych. Jej autorzy wyszli z założenia, że zdecydowana większość kwestii prawnych w sprawach frankowych została już wyjaśniona przez orzecznictwo TSUE i polskiego SN, dlatego proponowane przepisy będą miały zastosowanie do spraw o roszczenia związane z zawartą z konsumentem umową kredytu denominowanego lub indeksowanego do franka szwajcarskiego. A ponieważ kryterium tego nie spełniają sprawy kredytów waloryzowanych do innych walut obcych, kredytów w PLN (WIBOR + marża) ani spraw dotyczących sankcji kredytu darmowego – nie zostały one objęte tym projektem.

Pozostało jeszcze 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Prawnicy surowo o projektach w sprawie neosędziów. „Mogą sparaliżować sądy”
Materiał Promocyjny
Koszty leczenia w przypadku urazów na stoku potrafią poważnie zaskoczyć
Nieruchomości
Nowy obowiązek działkowców. Nadchodzą zmiany na ROD
Praca, Emerytury i renty
Nowe terminy wypłat emerytur w lutym 2025. Zmiany w harmonogramie
Praca, Emerytury i renty
Zbliża się wypłata 13. emerytury. Ile wyniesie w 2025 roku?
Prawo w Polsce
Kto może wejść do twojego domu? I czy musi mieć nakaz?