Prezesowi KRRiT grozi kara za łamanie reguł fiskalnych

Trwa patowa sytuacja wokół finansowania spółek mediów publicznych. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji wstrzymuje wypłacanie im pieniędzy z zebranego abonamentu radiowo-telewizyjnego. Jej prezes Maciej Świrski w licznych wypowiedziach dla mediów w ostatnich tygodniach wskazywał, że przyczyną jest obecna sytuacja tych spółek, postawionych w stan likwidacji.

– Spółki mediów publicznych otrzymają pieniądze z abonamentu, gdy uprawomocnią się wpisy o ich likwidacji, ale w tej chwili środki idą na depozyt sądowy – mówił Świrski na antenie radiowej Trójki. W innej wypowiedzi, cytowanej przez portal Wirtualne Media, stwierdził, że takie postępowanie następuje „w trosce o pieniądze, które obywatele przekazali na misję realizowaną przez media publiczne, a pensja likwidatora nie jest misją publiczną”.

Gdy jednak przyjrzeć się przepisom o podatkach i budżecie, okazuje się, że prezes KRRiT je łamie. Ustawy podatkowe oraz o finansach publicznych nie dotyczą wprost abonamentu ani KRRiT. Ale z ich brzmienia wyraźnie wynika, że wszystkie reguły dotyczące zbierania podatków i przekazywania ich właściwym podmiotom mają tu zastosowanie. Nie mógłby liczyć na pobłażanie minister finansów wstrzymujący pieniądze z zebranego VAT i nieprzekazujący ich ministrowi zdrowia tylko dlatego, że nie spodobali mu się nowi dyrektorzy szpitali.

Czytaj więcej

Prawo

Kluczowe decyzje sądu ws. TVP i Polskiego Radia. To sukces Ministerstwa Kultury

Wpisy w KRS o likwidacji TVP i Polskiego Radia legalizują proces reformy mediów publicznych bez ich unicestwiania.

Delikt podatkowy

Ustawa o finansach publicznych w art. 9 pkt 14 mówi o „innych państwowych osobach prawnych utworzonych na podstawie ustaw, w celu wykonania zadań publicznych”. Z kolei art. 18c ust. 1 pkt 1 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych przewiduje, że takim naruszeniem jest m.in. niewykonanie obowiązków przez kierownika jednostki z tego sektora. Grozi za to zakaz pełnienia stanowisk związanych z dysponowaniem publicznym groszem, a także kara pieniężna – do trzykrotności wynagrodzenia takiej osoby. Takie działanie może zostać też uznane za przekroczenie uprawnień urzędnika (art. 231 § 1 kodeksu karnego), za co grożą trzy lata pozbawienia wolności.

Eksperci pytani przez „Rzeczpospolitą” potwierdzają, że mamy tu do czynienia z szeregiem naruszeń prawa. Jak zauważa prof. dr hab. Michał Romanowski, adwokat, prezes KRRiT nie może swobodnie dysponować środkami zebranymi z abonamentu, czyli z daniny publicznej.

– Ustawa zobowiązuje go do przekazywania ich spółkom mediów publicznych. Nie ma przy tym znaczenia, czy te spółki są w likwidacji, czy nie i czy wpisy o likwidacji w KRS się uprawomocniły – zaznacza Romanowski. Przypomina on, że wpisy te korzystają z domniemania prawdziwości, dopóki nie zostaną skutecznie podważone przez sąd.

Depozyt? Nie tutaj

Praktyka przekazywania pieniędzy na depozyty sądowe też nie ma podstaw prawnych. Zresztą w niektórych miastach, gdzie ulokowane są spółki rozgłośni regionalnych Polskiego Radia, sądy nie zgodziły się na utworzenie takich depozytów (np. w Rzeszowie i w Warszawie).

Instytucja depozytu sądowego wprawdzie istnieje, ale w praktyce jest stosowana np. w przypadkach, gdy dłużnik chce spełnić zobowiązanie, a nie do końca wiadomo, kto jest wierzycielem. Przypomina o tym radca prawny Ireneusz Misiejuk, dyrektor biura prawnego Polskiego Radia.

– Tymczasem spółki mediów publicznych wciąż istnieją, działają i realizują powierzoną im misję, a postawienie ich w stan likwidacji nie ma żadnego znaczenia dla możliwości otrzymywania czy to środków z abonamentu, czy np. należności handlowych – zaznacza Misiejuk.

Wszystko wskazuje na to, że postępowanie prezesa KRRiT nie będzie tolerowane. Minister kultury i dziedzictwa narodowego Bartłomiej Sienkiewicz zapowiadał już postawienie Macieja Świrskiego przed Trybunałem Stanu. Natomiast likwidator Polskiego Radia Paweł Majcher oświadczył „Rzeczpospolitej”, że skierował zawiadomienie do prokuratury dotyczące dwóch konkretnych naruszeń prawa: w sferze karnej i budżetowej.