Grafik w czterobrygadowej organizacji pracy

Samo ułożenie planu pracy kilku zespołów funkcjonujących w firmie na zmiany nie wystarczy. Trzeba też poszczególnym osobom z każdej grupy indywidualnie rozpisać dni i godziny jej aktywności.

Publikacja: 04.08.2014 07:20

Grafik w czterobrygadowej organizacji pracy

Foto: www.sxc.hu

Czterobrygadowa organizacja pracy była jedną z form działania zakładu w ruchu ciągłym uregulowaną w przepisach kodeksu pracy do 31 grudnia 2003 r. 1 stycznia 2004 r. ustawodawca zrezygnował z kodeksowego zapisania czterobrygadowej organizacji pracy, natomiast praca w ruchu ciągłym stała się odrębnym systemem czasu pracy.

Informacja to podstawa

Nie oznacza to jednak, że ułożenie czasu pracy załodze ?w czterech brygadach, z których trzy działają, a jedna odpoczywa, przestało w praktyce funkcjonować. W dalszym ciągu taki sposób występuje i pracodawcy go stosują. Obecnie jest to możliwe w podstawowym systemie czasu pracy, w którym zatrudnieni pracują na zmiany. Czterobrygadówkę wybierają pracodawcy, u których ze względów technologicznych lub konieczności ciągłego zaspokajania potrzeb ludności nie można wstrzymać pracy, a nie chcą wprowadzać działania w ruchu ciągłym. W czterobrygadówce pracuje się bowiem po osiem godzin na dobę i przeciętnie 40 w tygodniu. Nie jest to zatem żaden odrębny system czasu pracy, a jedynie określony sposób planowania godzin aktywności etatowców.

Aby stosować czterobrygadówkę, w wewnątrzzakładowych przepisach, np. regulaminie pracy, należy wprowadzić podstawowy system czasu pracy, w którym zatrudnieni pracują na zmiany. Regulamin powinien określać jedynie przedziały czasowe poszczególnych zmian roboczych, a sama czterobrygadowa organizacja będzie wynikała już z odpowiedniego zaplanowania pracy personelu w grafiku. Nie ma przeszkód prawnych, a nawet jest to wskazane, aby regulamin pracy precyzował, ?w jaki sposób zawiadamia się pracownika o przydzieleniu go do określonej brygady oraz o przeniesieniu do innej.

Jeden plan to za mało

Stosując czterobrygadówkę, szef musi utworzyć cztery zespoły o stałym składzie osobowym. W sposób przyjęty ?w firmie pracownicy powinni zostać poinformowani, do jakiej brygady przynależą. Planując pracę tych grup, każdorazowo trzy z nich pracują na poszczególnych zmianach roboczych konkretnego dnia, a czwarta grupa odpoczywa. Ustalając rozkłady czasu pracy poszczególnych brygad w okresie rozliczeniowym, nie można zaplanować pracy podwładnych ?w wymiarze czasu odpowiadającym liczbie godzin przypadających do przepracowania zgodnie z przepisami. Niemal za każdym razem w grafiku pracy tych zespołów będzie zapisane więcej godzin aktywności, niż jest to dopuszczalne ?w okresie rozliczeniowym. Stosując czterobrygadową organizację, ułożenie takiego grafiku aktywności tych grup jest jednak niezbędne.

Przykład 1.

Elektrociepłownia pracuje w czterobrygadowej organizacji, gdyż stale musi zaspokajać potrzeby ludności. W zakładzie obowiązuje podstawowy system czasu pracy w czteromiesięcznym okresie rozliczeniowym liczonym: od stycznia do kwietnia, od maja do sierpnia i od września do grudnia każdego roku. Kierownik elektrociepłowni odpowiedzialny za planowanie czasu pracy podzielił załogę na cztery czteroosobowe brygady A, B, C, D. Każdy został pisemnie powiadomiony o przydzieleniu do konkretnej brygady. Dla podwładnych kierownik sporządził grafik pracy poszczególnych grup w okresie rozliczeniowym obejmującym okres od maja do końca sierpnia 2014 r. w taki sposób jak w tabeli 1.

Tak ułożony grafik czterobrygadówki na pełny czteromiesięczny okres rozliczeniowy jest niezbędny, ale niewystarczający. Dla wszystkich brygad A, B, C, D zaplanowano bowiem więcej dni pracy w okresie rozliczeniowym, a tym samym mniej dni wolnych, niż to wynika z sumy niedziel, świąt i dni wolnych odzwierciedlających zasadę przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy w tym okresie.

Dlatego gdyby szef poprzestał na sporządzeniu grafiku zmian ?w czterobrygadowej organizacji, mógłby spotkać się z zarzutem planowania załodze pracy w nadgodzinach. A to w myśl kodeksu pracy jest niedopuszczalne. Ponadto wykonanie pracy przez wszystkie osoby w brygadach zgodnie z podanym grafikiem naruszyłoby zarówno przeciętnie pięciodniowy tydzień pracy, ?jak i wymagałoby wypłacenia pracownikom wynagrodzenia wraz ze 100-proc. dodatkiem za przekroczenie przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy. To skutek tego, że:

Rozpiska dla każdego etatowca

Ponieważ przy ustalaniu dniówek roboczych dla poszczególnych brygad w okresie rozliczeniowym każdorazowo dochodzi do zaplanowania większej liczby dni pracy, niż wynika z przepisów, trzeba tworzyć indywidualne grafiki. Każdy pracownik należący do którejkolwiek brygady powinien dostać co najmniej miesięczne takie plany. W nich gwarantuje się mu taką liczbę dni niepracujących, jaka wynika z sumy niedziel, świat i dni wolnych przy przyjęciu zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy ?w tym okresie. Pracodawca musi zatem pojedynczo, każdemu pracownikowi każdej brygady podać dodatkowe dni wolne, ?z których będzie on korzystał, mimo że jego koledzy z brygady będą wtedy pracować. Tworząc poszczególne grupy, nie wolno zaplanować w każdej z nich wyłącznie takiej liczby pracowników, jaka jest niezbędna do wykonywania zadań w każdym dniu roboczym tego zespołu. Dni wolnych musi być więcej i aby to prawidłowo ułożyć, konieczne są indywidualne grafiki czasu pracy. Nie może być bowiem tak, że zatrudnieni będą na bieżąco odbierać wolne w uzgodnieniu z pracodawcą lub jego przedstawicielem. Te daty mają mieć już wcześniej podane w indywidualnym grafiku.

Przykład 2.

Pracownicy tej samej elektrociepłowni poza grafikiem brygad otrzymują indywidualne grafiki pracy. Dla poszczególnych osób wskazane są w nich dni wolne niezbędne do tego, aby zachować przeciętnie pięciodniowy tydzień czasu pracy i nie naruszać normy średniotygodniowej poszczególnych osób.

Pracownicy brygady A, czyli pan Józef, pan Marian, pan Witold ?i pan Anatol, otrzymali grafik jak w tabeli 2.

Dopiero taki indywidualny plan dla poszczególnych pracowników brygady A jest zgodny z przepisami. Dla wszystkich etatowców ?z brygady wskazano w nim odpowiednią, zgodną z przepisami liczbę dni wolnych. Symbolem „W" szef oznaczył w grafiku, w którym dniu poszczególni pracownicy zespołu będą mieli wolne, mimo że dla tej brygady jest to zaplanowany dzień pracy.

Nie ma oczywiście przeszkód prawnych, aby takie indywidualne grafiki pracodawca sporządzał od razu na cały czteromiesięczny okres rozliczeniowy, np. w taki sposób jak w tabeli 3.

Takie ułożenie czasu pracy pana Józefa z brygady A jest prawidłowe ?i nie narusza przepisów. W każdym miesiącu okresu rozliczeniowego ustalono mu dokładnie taką liczbę dni roboczych, jaka wynikała ?z przepisów. Nie ma jednak przeszkód, aby w niektórych miesiącach okresu rozliczeniowego tych dni wskazać więcej, a w innych mniej. Ogólna bowiem liczba dni aktywności ustalonych etatowcowi ?w całym okresie rozliczeniowym musi odpowiadać ilości dni roboczych przypadających w tym okresie do przepracowania zgodnie z prawem.

Czterobrygadowa organizacja pracy była jedną z form działania zakładu w ruchu ciągłym uregulowaną w przepisach kodeksu pracy do 31 grudnia 2003 r. 1 stycznia 2004 r. ustawodawca zrezygnował z kodeksowego zapisania czterobrygadowej organizacji pracy, natomiast praca w ruchu ciągłym stała się odrębnym systemem czasu pracy.

Informacja to podstawa

Pozostało 95% artykułu
Zawody prawnicze
Prawnik wyrzucony z aplikacji. Porównał sędzię do niemieckiego okupanta
Materiał Promocyjny
Dodatkowe korzyści dla nowych klientów banku poza ofertą promocyjną?
Prawo rodzinne
Dostał mieszkanie po rozwodzie, bo trudniej go eksmitować
Ustrój i kompetencje
Małopolska: co musi się stać, by władzę przejął rządowy komisarz. Wyjaśniamy
Prawo dla Ciebie
Zażyła tabletkę poronną, policja przyjechała z nią na SOR. Ruszył proces Joanny z Krakowa
Materiał Promocyjny
Lidl Polska: dbamy o to, aby traktować wszystkich klientów równo
Prawo dla Ciebie
Nie będzie podatku od aut spalinowych? KE zaakceptowała polską wersję KPO
Prawo dla Ciebie
Dlaczego nakrętki są przymocowane do butelek? Wiceministra wyjaśnia