W komunikacie Ministerstwa Sprawiedliwości stwierdzono, że rozwiązania wprowadzone ustawą z 28 stycznia 2016 r. – Prawo o prokuraturze, unifikujące urząd ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego, były krokiem wstecz w funkcjonowaniu prokuratury. Jak podkreślono: zlikwidowały jej niezależność, podważając ustrojowe znaczenie.
Dalej zwrócono uwagę, że ustawa z 2016 r. zapewniła PG istotny wpływ na bieżącą działalność prokuratury. Pozwoliła zapoznawać się z prowadzonymi postępowaniami, uzyskiwać informacje o zamierzeniach prokuratorów, a także wpływać na ich decyzje, a nawet na rozstrzygnięcia procesowe. Co więcej w opinii obecnego kierownictwa MS,
utworzenie funkcji prokuratora krajowego jako pierwszego z zastępców PG, które mogło zapewnić oddzielenie sfery politycznej od sfery merytorycznej działalności prokuratury, okazało się niewystarczające.
Kto będzie mógł zostać prokuratorem generalnym i jak będzie wybierany
Zgodnie z projektem MS, prokuratora generalnego będzie powoływał bezwzględną większością głosów Sejm, za zgodą Senatu. Kandydatów na to stanowisko będzie mogło zgłosić co najmniej 35 posłów lub co najmniej 15 senatorów, Krajowa Rada Prokuratury, Rada Główna Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz organizacje pozarządowe, których zadania statutowe obejmują ochronę demokratycznego państwa prawnego, praworządności i praw człowieka.
Na stanowisko PG będzie mogła zostać powołana osoba, która spełnia łącznie trzy ustawowe przesłanki. Po pierwsze, jest prokuratorem powszechnej jednostki organizacyjnej prokuratury w stanie czynnym albo prokuratorem Instytutu Pamięci Narodowej w stanie czynnym. Po drugie, posiada co najmniej 20-letni staż na stanowisku prokuratora lub sędziego, w stanie czynnym. A po trzecie, zajmowała stanowisko prokuratora przez okres 10 lat bezpośrednio poprzedzających dzień zgłoszenia kandydatury na stanowisko Prokuratora Generalnego. Do stażu zaliczać się będzie również zatrudnienie na stanowisku asesora prokuratury lub asesora sądowego.
Czytaj więcej
Kluczem do prawdziwej niezależności prokuratora generalnego jest wykluczenie polityków z możliwości zgłaszania kandydatur i procesu powoływania szefa prokuratury.
