O odporność psychiczną musimy zadbać właśnie teraz

Pandemia to także zagrożenie dla naszego zdrowia psychicznego – zgodnie ostrzegają specjaliści. – Lęk rozprzestrzenia się tak samo szybko jak wirus – mówi Joanna Kotzian, współżałożycielka Well.hr, portalu zajmującego się tematyką dobrostanu pracowników. – Obawiamy się o swoje zdrowie, boimy się utraty pracy i dochodów, pogorszenia naszej sytuacji materialnej. Jeszcze przed pandemią poziom stresu się nasilał, a teraz znacząco wzrósł – dodaje.

Trudna izolacja

Well.hr przedstawił ostatnio raport „Bez stresu! Jak wspierać kondycję psychiczną pracowników", przygotowany przy udziale szerokiego grona ekspertów. Raport powstał przed pandemią, ale pozostaje aktualny. – Zdrowie psychiczne pracowników stało się teraz jeszcze ważniejszym tematem niż przed pandemią – podkreśla Tomasz Chaciński, prezes i założyciel Worksmile.

Pandemia zrewolucjonizowała nasze życie zawodowe. Jak wynika z badań BIG Infomonitor, nawet 30 proc. Polaków przeszło na pracę zdalną. Dało to im większe poczucie bezpieczeństwa zdrowotnego (na tę korzyść wskazuje aż 70 proc. badanych przez BIG Infomonitor), ale praca z domu z czasem nie okazała się ani łatwiejsza, ani przyjemniejsza niż ta w biurze.

Wiele osób odczuwa ogromne napięcie wywołane niepewnością, co przyniesie przyszłość, a odosobnienie i izolacja jeszcze wzmaga to poczucie.

Zatarte granice

W tej wyjątkowej sytuacji pracodawcy oczekują zwiększonej mobilizacji i maksymalnego zaangażowania, a pracownicy sami z siebie też odczuwają ogromną presję wyzwań, przed jakimi wszyscy stajemy. W sumie to wszystko powoduje, że zaczynamy pracować więcej, więcej czasu spędzamy przed komputerem, ciągle sprawdzamy skrzynkę pocztową i telefon, trudno się nam skupić na czymkolwiek innym niż praca. W efekcie granica między pracą a życiem prywatnym zaciera się, a łączenie obowiązków zawodowych z opieką nad dziećmi, które też siedzą w domu, staje się coraz trudniejsze.

– Nie wszyscy bez problemu odnajdują się w obecnej sytuacji, a nie jest to korzystne ani dla efektywności, ani dla zdrowia pracownika, a tym samym nie jest korzystne również dla pracodawcy – mówi Agnieszka Kolenda, dyrektor w Hays Poland.

Porada specjalisty

Jak zatem zadbać o swoje zdrowie psychiczne?

W trudnych przypadkach (np. paraliżującego lęku, depresji, problemów materialno-bytowych) na pewno warto skontaktować się ze specjalistą. – Choć obecnie dostęp do specjalistów jest utrudniony, wiele instytucji uruchamia bezpłatne telefoniczne linie wsparcia. Także duże firmy zaczynają pomagać swoim pracownikom w tym względzie – mówi Joanna Kotzian z Well.hr.

Taką formą pomocy może być umożliwienie pracownikowi i jego rodzinie dostępu do porady psychologa, psychiatry, prawnika, doradcy finansowego w ramach funkcjonującego w firmie pakietu benefitów.

Pracodawcy na swoich platformach i różnego rodzaju komunikatorach udostępniają informacje, gdzie pracownicy mogą szukać pomocy albo jak o swój dobrostan psychiczny skutecznie zadbać samemu.

Pomoc z internetu

– Firmy poszukują takich rozwiązań, które zaspokoją aktualne potrzeby zatrudnionych. To znaczy pomogą im odnaleźć własny sposób na efektywną i zdrową pracę z domu, nauczą radzić sobie z negatywnymi emocjami oraz współpracować w rozproszonych zespołach – uważa Anna Czyż, Head of People and Culture w Hays Poland. – W sieci nie brakuje różnorodnych materiałów poświęconych tej tematyce, jednak rzadko przyjmują one formę ustrukturyzowanych kursów dla pracowników. Na szczęście coraz więcej firm tworzy szkolenia i narzędzia umożliwiające rozwój pracowników również w formie zdalnej. Warto korzystać z ich oferty – podkreśla, dodając, że takie profesjonalne kursy przygotowała też Hays Poland.

– Dbanie o samopoczucie psychiczne pracowników polega przede wszystkim na tworzeniu kultury wsparcia poprzez zachęcanie ludzi do dzielenia się uczuciami i doświadczeniami – uważa Tomasz Chaciński z Worksmile. – Praca to nie tylko napięte harmonogramy, ale przede wszystkim ludzie. W kulturze wsparcia to ludzie pomagają sobie nawzajem, inspirują się różnymi pomysłami, prowadzą dialog na wszystkie tematy, także te najtrudniejsze – mówi Chaciński. – Budowanie takich społeczności pomaga w normalnych czasach, a dziś wydaje się szczególnie potrzebne – dodaje.

Ważne są ćwiczenia

Nasza kondycja psychiczna jest ściśle związana z kondycją fizyczną. Wielu badaczy podkreśla, że rosnąca liczba osób cierpiących na permanentny stres, stany lękowe i depresję jest skutkiem m.in. braku możliwości rozładowania napięcia. Świetnym zaś sposobem na neutralizowanie tego napięcia jest aktywność fizyczna.

I trzeba o tym pamiętać w tym nadzwyczajnym okresie. W czasie, gdy zamknięte są wszystkie obiekty sportowe (takie choćby jak baseny, hale sportowe, korty tenisowe, kluby fitness itp.), warto wybrać się na spacer, przejażdżkę rowerem, przebiec się po parku. Można też poćwiczyć w domu, np. podczas przerwy w pracy.

Trochę medytacji

Bardzo pomocne na stres są ćwiczenia nie tylko ciała, ale także umysłu. Dlatego specjaliści radzą, by z całego napiętego dnia „wyrwać" trochę czasu dla siebie i poświęcić go na rzeczy, które lubimy robić, albo działania, które mogą nam pomóc w rozwoju osobistym, np. nauka języka obcego czy pogłębianie wiedzy.

– Oczywiście w sytuacji podwyższonego stresu ciężko się nam w ogóle skupić, a pasje czy przyjemności zdają się być mniej istotne. Ale tu mogą pomóc techniki mindfulness, czyli treningu uważności. Pozwalają one uspokoić się, oddzielić emocje od rzeczywistości, skupić się na tym, co się dzieje w danej chwili, a przez to z większym spokojem podejść do sytuacji – podpowiada Joanna Kotzian.