Rząd idzie na rękę czerwcowym emerytom. Korzystna zmiana w projekcie

ZUS z urzędu ponownie ustali wysokość czerwcowych emerytur przyznanych w latach 2009–2019, z zastosowaniem korzystniejszego mechanizmu waloryzacji. Nie trzeba będzie składać wniosku.

Publikacja: 27.03.2025 20:37

Rząd idzie na rękę czerwcowym emerytom. Korzystna zmiana w projekcie

Foto: Adobe Stock

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zadeklarowało taką zmianę odnosząc się do uwag zgłoszonych do projektu ustawy o ustaleniu wysokości emerytur i rent rodzinnych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznanych w czerwcu w latach 2009–2019. Projekt ten wykonuje wyrok TK z 15 listopada 2023 r. (sygn. P7/22).

Czytaj więcej

Podwyżka dla szczególnej grupy emerytów. Rząd opublikował projekt

Czerwcowi emeryci. Skąd wziął się problem niższych emerytur?

Przypomnijmy, że geneza problemu sięga wielu lat wstecz. Przez ten czas zasady ustalania wysokości emerytury zależały m.in. od miesiąca złożenia wniosku. W najgorszej sytuacji była osoba, która przechodziła na świadczenie właśnie w czerwcu. W efekcie mogło być ono nawet o kilkanaście procent niższe w porównaniu ze świadczeniami, o które wnioskowano w innym miesiącu. Zmieniła to nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2021 r., poz. 1621), która weszła w życie, z wyjątkami, 18 września 2021 r.

Problem w tym, że nowela pominęła osoby, które wnioskowały o emerytury w czerwcu w latach 2009–2019 (od 2009 r. wypłacano emerytury stosując dwa rodzaje waloryzacji – kwartalną i roczną) oraz o pochodne tych świadczeń, czyli renty rodzinne. Takie podejście zakwestionował TK we wspominanym wyroku. A rządzący ponad rok zastanawiali się, jak rozwiązać ten problem na drodze prawnej. W efekcie pod koniec ub.r. zaproponowali nowelizację przepisów, do której uwagi mają nie tylko eksperci, ale też ZUS i resort finansów.

Jak alarmowaliśmy w „Rz”, jednym z zarzutów, jakie padły w stosunku do projektu, było bezpodstawne ograniczenie terminu na złożenie wniosku do ZUS o przeliczenie świadczenia. Eksperci zwracali uwagę, że organ rentowy ma odpowiednie narzędzia i dane do tego, żeby z urzędu załatwić sprawę.

Czytaj więcej

Rząd załatwi kolejny problem z emeryturami. Są założenia projektu

Po naszej publikacji projektodawcy zdecydowali, aby przeliczenie świadczenia będzie następowało z urzędu, a nie na wniosek. 

– To bardzo dobra decyzja. Nie będzie sytuacji, w której ktoś przegapi termin na złożenie wniosku. Jednocześnie ZUS nie zostanie zasypany podaniami od osób nieuprawnionych – mówi Oskar Sobolewski z HRK Payroll Consulting.

ZUS nie zdąży w tym roku. Czerwcowi emeryci będą musieli poczekać

Z kolei zastrzeżenia ZUS dotyczyły terminu wejścia w życie nowych regulacji. Z projektu wynika, że ustawa, co do zasady, ma wejść w życie 1 lipca 2025 r. ZUS przekonuje jednak, że w celu wdrożenia projektowanych zmian konieczne jest dostosowanie systemów informatycznych, wspierających realizację zadań w obszarze świadczeń długoterminowych, co wymaga z kolei zastosowania procedur wynikających z przepisów prawa zamówień publicznych. W konsekwencji konieczne jest zapewnienie co najmniej 12-miesięcznego okresu vacatio legis. W tym wypadku resort rodziny też poszedł na pewne ustępstwa. Zapowiedział przesunięcie daty wejścia w życie projektowanych rozwiązań z 1 lipca 2025 r. na 1 stycznia 2026 r. Ponadto proponuje, aby obliczona na nowo emerytura i renta rodzinna przysługiwała uprawnionym od 1 lipca 2025 r., zgodnie z pierwotną propozycją wejścia w życie projektowanych rozwiązań.

– To dobry kierunek zmian, biorąc pod uwagę konieczność dostosowania systemu ZUS. Natomiast, co do zasady, osoby uprawnione nie stracą na przesunięciu terminu. Jednocześnie pozwoli to na właściwe uwzględnienie dodatkowych wydatków z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w ustawie budżetowej na 2026 r. – mówi Oskar Sobolewski.

Czytaj więcej

Rząd przypomniał sobie o czerwcowych emerytach. Jest projekt ustawy

Z kolei Ministerstwo Finansów zauważyło, że projekt ustawy miał również przewidywać propozycję nowej metody obliczania kwartalnych wskaźników waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie oraz kapitału początkowego. Nie zawiera jednak takich propozycji.

W odpowiedzi resort rodziny przyznał, że takie zapowiedzi były, jednak ich realizacja była uzależniona od spełnienia warunku wypracowania rozwiązań, które nie skutkowałyby istotnym obniżeniem wysokości nowo przyznawanych emerytur. Wypracowane warianty nie spełniły tego warunku. Stąd też zrezygnowano z wprowadzenia w tym zakresie zmian.

Etap legislacyjny: projekt w konsultacjach

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zadeklarowało taką zmianę odnosząc się do uwag zgłoszonych do projektu ustawy o ustaleniu wysokości emerytur i rent rodzinnych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznanych w czerwcu w latach 2009–2019. Projekt ten wykonuje wyrok TK z 15 listopada 2023 r. (sygn. P7/22).

Czerwcowi emeryci. Skąd wziął się problem niższych emerytur?

Pozostało jeszcze 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Cudzoziemcy
Co oznacza zawieszenie prawa do azylu w praktyce?
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Praca, Emerytury i renty
Nie tylko 13. emerytura. Te osoby dostaną kolejne dodatkowe świadczenie
Sądy i trybunały
Sądy coraz wolniejsze, a Polacy nie skarżą przewlekłości. Co jest powodem?
Nieruchomości
Ważny wyrok Sądu Najwyższego w sprawie służebności przesyłu
Materiał Partnera
Warunki rozwoju OZE w samorządach i korzyści z tego płynące
Spadki i darowizny
Deregulacja przed notariuszem? Trzeba usunąć niepotrzebne zaświadczenie
Materiał Promocyjny
Suzuki Moto Road Show już trwa. Znajdź termin w swoim mieście