Rząd załatwi kolejny problem z emeryturami. Są założenia projektu

Wcześniejsi emeryci będą mogli ustalić wysokości świadczenia bez pomniejszania podstawy obliczenia o sumę kwot uprzednio pobranych emerytur. Rząd szykuje przepisy, które wdrożą wyrok Trybunału Konstytucyjnego.

Publikacja: 03.03.2025 18:25

Rząd załatwi kolejny problem z emeryturami. Są założenia projektu

Foto: Adobe Stock

Tak wynika z założeń do projektu projektu ustawy o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla osób, które do dnia 6 czerwca 2012 r. przeszły na emerytury na zasadach obowiązujących osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. Rząd stoi przed koniecznością wykonania dwóch wyroków Trybunału Konstytucyjnego dotyczących emerytów.

Czerwcowi emeryci czekają na przepisy, które uregulują ich świadczenia. Czy jest szansa na ich uchwalenie? 

Pierwszy z wyroków dotyczy zasad ustalania wysokości emerytury w czerwcu. Obecnie są takie same, jak te obowiązujące w maju, jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego (art. 25a ust. 2a ustawy emerytalnej; t.j. DzU z 2023 r., poz. 1251). Wcześniej były jednak zróżnicowane i zależały m.in. od miesiąca złożenia wniosku. Najgorszym rozwiązaniem było przechodzenie na świadczenie właśnie w czerwcu. Nowelizacja przepisów z 2021 roku (DzU z 2021 r., poz. 1621) naprawiła sytuację, ale pominęła jednak osoby, których wysokość świadczeń była ustalana w czerwcu w latach 2009–2019 oraz pochodnych tych świadczeń, czyli rent rodzinnych. TK uznał, że przepisy te są niekonstytucyjne (sygn. P7/22). W efekcie ustawodawca powinien dokonać zmian.

Pod koniec ub.r. pojawił się projekt ustawy, który ma tę kwestię uregulować. W efekcie w przypadku osoby, której przyznano emeryturę lub rentę rodzinną w czerwcu w latach 2009–2019, jej świadczenie podlegałoby ponownemu ustaleniu.

Czytaj więcej

Waloryzacja emerytur i rent 2025. ZUS podał terminarz wypłat

Wcześniejsi emeryci też czekają na zmiany w emeryturach. Rząd rozwiąże problem, który powstał po wyroku Trybunału Konstytucyjnego 

Teraz seniorzy doczekali się założeń do projektu ustawy o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla osób, które do dnia 6 czerwca 2012 r. przeszły na emerytury na zasadach obowiązujących osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r.

Rząd tym samym chce uregulować drugi problem nakreślony przez TK w wyroku o sygn. SK 140/20.

Trybunał uznał w nim, że art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej pozwalający na pomniejszenie świadczenia, w sytuacji gdy ubezpieczony przeszedł na wcześniejszą emeryturę, jest niezgodny z konstytucją w stosunku do osób, które skorzystały z możliwości przejścia, zanim regulację tę ogłoszono.

Przepis ten naruszał konstytucję w odniesieniu do kilku roczników więcej niż kobiety urodzone w 1953 r. (w stosunku do nich TK wypowiedział się w wyroku o sygn. P 20/16). Efekt? Konieczna jest kolejna nowelizacja.

Rząd w opublikowanych właśnie założeniach przewiduje możliwość ustalenia wysokości emerytury powszechnej, bez pomniejszania o sumę kwot uprzednio pobranych świadczeń.

Ustalenie wysokości nowej emerytury nastąpi bez uwzględniania waloryzacji rocznych kapitału początkowego i składek na koncie ubezpieczonego w okresie pobierania emerytury wcześniejszej do momentu osiągnięcia powszechnego wieku  i bez pomniejszania kapitału emerytalnego o kwoty pobranych świadczeń wcześniejszych.  Następnie tak ustalona nowa wysokość zostanie podwyższona o coroczne waloryzacje przeprowadzane w marcu.

Czytaj więcej

Od marca wzrosną nie tylko emerytury. Oto lista wyższych świadczeń

Z tego mechanizmu mogłyby skorzystać osoby, które łącznie spełniły następujące warunki:

- w przypadku kobiet ich data urodzenia przypadała w latach 1954-1959, a w przypadku mężczyzn w latach 1949-1952 oraz w 1954 r.;

- pobierają lub pobierały emerytury wcześniejsze,

- data przyznania prawa do emerytury wcześniejszej przypada przed 6 czerwca 2012 r.,

- wystąpiły o emeryturę powszechną przyznawaną po ukończeniu ustawowego wieku emerytalnego oraz emerytura ta  pomniejszona została o pobrane emerytury wcześniejsze lub nabyły do niej prawo, ale nie wystąpiły z wnioskiem i nadal pobierają emeryturę wcześniejszą,

- data przyznania prawa do emerytury powszechnej przypada po 2012 r..

Rząd proponuje, aby ustawa weszła w życie 1 czerwca 2026 r.

Etap legislacyjny: wykaz prac legislacyjnych rządu

Czytaj więcej

Kosztowny wyrok Trybunału w sprawie emerytów
Ochrona zdrowia
Aborcja w dziewiątym miesiącu ciąży. Izabela Leszczyna komentuje dla "Rz"
Ubezpieczenia i odszkodowania
Ten ubezpieczyciel dostał zakaz sprzedaży polis OC. Co to oznacza dla klientów?
Praca, Emerytury i renty
Zmiany w płacy minimalnej. Wiemy, co wejdzie w skład wynagrodzenia pracowników
Matura i egzamin ósmoklasisty
Szef CKE: W tym roku egzamin ósmoklasisty i matura będą łatwiejsze
Sądy i trybunały
Sąd: prokuratura ma przeprowadzić śledztwo ws. Małgorzaty Manowskiej