Rząd przypomniał sobie o czerwcowych emerytach. Jest projekt ustawy

ZUS ponownie ustali wysokość czerwcowych emerytur przyznanych w latach 2009–2019, z zastosowaniem korzystniejszego mechanizmu waloryzacji. Na złożenie wniosku będzie sześć miesięcy.

Publikacja: 02.01.2025 18:33

Rząd przypomniał sobie o czerwcowych emerytach. Jest projekt ustawy

Foto: Adobe Stock

Tak wynika z projektu ustawy o ustaleniu wysokości emerytur i rent rodzinnych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznanych w czerwcu w latach 2009–2019, który trafił niedawno do konsultacji.

Przypomnijmy, że geneza problemu sięga wielu lat wstecz. Przez ten czas zasady ustalania wysokości emerytury były zróżnicowane i zależały m.in. od miesiąca złożenia wniosku. Najgorzej miał ten, kto przechodził na świadczenie właśnie w czerwcu. Mogło być ono bowiem nawet o kilkanaście procent niższe, niż gdyby wniosek złożył w innym miesiącu. Powód? Jeżeli wysokość emerytury była ustalana w tym miesiącu, kwota składek poddana ostatniej waloryzacji rocznej nie podlegała dodatkowym waloryzacjom kwartalnym.

Czytaj więcej

Rząd ma problem z emeryturami. Trybunał wymusił kosztowne zmiany

Trybunał Konstytucyjny podważył legalność przepisów przejściowych

Zmieniła to nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2021 r., poz. 1621), która weszła w życie (z wyjątkami) 18 września 2021 r. Zgodnie z tymi przepisami zasady ustalania wysokości emerytury w czerwcu są obecnie takie same jak w maju, jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego (art. 25a ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS). Problem w tym, że pominęła ona osoby, których wysokość świadczeń była ustalana w czerwcu w latach 2009–2019 (wówczas po raz pierwszy wypłacono emerytury, stosując dwa rodzaje waloryzacji – kwartalną i roczną) oraz pochodnych tych świadczeń, czyli rent rodzinnych.

Eksperci jeszcze na etapie prac legislacyjnych podkreślali, że przepisy przejściowe w takim kształcie naruszają ustawę zasadniczą. Podobne wątpliwości miał także Sąd Okręgowy w Elblągu, który skierował w tej sprawie pytanie prawne do Trybunału Konstytucyjnego (postanowienie z 26 maja 2022 r., sygn. akt IV U 23/22).

W efekcie TK w wyroku z 15 listopada 2023 r. (sygn. P7/22) podważył konstytucyjność tych regulacji. Teraz po ponad roku od orzeczenia rząd przedstawił propozycję zmian przepisów w tym zakresie.

Jak będą przeliczane emerytury

W efekcie w przypadku osoby, której przyznano emeryturę lub rentę rodzinną w czerwcu w latach 2009–2019, jej świadczenie podlegałoby ponownemu ustaleniu. W jaki sposób?

ZUS jeszcze raz policzy kwotę wypłaty przysługującą w dacie przyznania emerytury, jednak z zastosowaniem znowelizowanych w 2021 r. przepisów (tj. zgodnie z zasadą, że waloryzacji składek dokonuje się w taki sam sposób jak przy ustalaniu wysokości emerytury w maju danego roku, jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego). Tak ustalona wysokość świadczenia podlegałaby następnie waloryzacji na zasadach, jakie obowiązywały po dniu ich przyznania.

Wyższy przelew uwzględniający wyżej opisane obliczenie przysługiwałby od miesiąca złożenia wniosku.

Projektodawcy ograniczyli jednak termin, w jakim można zgłosić się do ZUS z wnioskiem o przeliczenie. Uprawniony będzie miał na to sześć miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

Etap legislacyjny: Projekt skierowany do konsultacji

Tak wynika z projektu ustawy o ustaleniu wysokości emerytur i rent rodzinnych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznanych w czerwcu w latach 2009–2019, który trafił niedawno do konsultacji.

Przypomnijmy, że geneza problemu sięga wielu lat wstecz. Przez ten czas zasady ustalania wysokości emerytury były zróżnicowane i zależały m.in. od miesiąca złożenia wniosku. Najgorzej miał ten, kto przechodził na świadczenie właśnie w czerwcu. Mogło być ono bowiem nawet o kilkanaście procent niższe, niż gdyby wniosek złożył w innym miesiącu. Powód? Jeżeli wysokość emerytury była ustalana w tym miesiącu, kwota składek poddana ostatniej waloryzacji rocznej nie podlegała dodatkowym waloryzacjom kwartalnym.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo w Polsce
Co dalej z pieniędzmi dla PiS? Minister finansów w prawnym potrzasku
Materiał Promocyjny
Jak przez ćwierć wieku zmieniał się rynek leasingu
Zawody prawnicze
E-Doręczenia. Od 1 stycznia nowy obowiązek dla adwokatów, radców i doradców
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 zaczną się później niż ostatnio. Terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Sam wniosek o rentę wdowią nie wystarczy. Bez tego jej nie otrzymasz
Materiał Promocyjny
5G – przepis na rozwój twojej firmy i miejscowości
Praca, Emerytury i renty
Nowe terminy wypłat 800 plus w styczniu 2025. Zmiany w harmonogramie
Materiał Promocyjny
Nowości dla przedsiębiorców w aplikacji PeoPay