Kiedy wybuchnie superwulkan Yellowstone? Najnowsze obliczenia amerykańskich badaczy

Park Narodowy Yellowstone kryje pod swą powierzchnią jeden z najciekawszych obiektów geologicznych na świecie. Możliwości superwulkanu działają na wyobraźnię zwiedzających park. I wywołują powtarzające się pytanie o prognozowaną „datę wybuchu”.

Publikacja: 09.11.2024 06:09

Badacze z United States Geological Survey oszacowali statystyczne prawdopodobieństwo wybuchu superwu

Park Narodowy Yellowstone, gejzer, wulkan, USA, geologia,

Badacze z United States Geological Survey oszacowali statystyczne prawdopodobieństwo wybuchu superwulkanu Yellowstone

Foto: Adobe Stock

Geolodzy z United States Geological Survey (USGS) potwierdzają, że pytanie „kiedy wybuchnie Yellowstone?” jest jednym z najczęściej zadawanych przez turystów. Najnowsze obliczenia pokazują wyraźnie, ile wynosi „matematyczne prawdopodobieństwo” podobnego zdarzenia w najbliższej przyszłości. 

Superwulkan Yellowstone budzi grozę i ciekawość

Z pytaniem o przyszłość superwulkanu pod Yellowstone zmierzył się na początku listopada Mark Stelten, geolog z U.S. Geological Survey i zastępca kierownika naukowego Yellowstone Volcano Observatory. Ekspert udzielił odpowiedzi na oficjalnej stronie agencji USGS, kreśląc jednocześnie kontekst niezbędny do zrozumienia metody analizy podobnych obiektów. Jak podkreślił Stelten, Yellowstone jest wulkanem uśpionym. Przewidywania co do jego ewentualnej, przyszłej „daty wybuchu”, wyglądają zupełnie inaczej niż predykcje zachowania wulkanów aktywnych. Geolog porównuje tę metodę do długoterminowej prognozy pogody, na którą składa się wiele różnorodnych czynników.

Czytaj więcej

Rekordowa czarna dziura. Nowo odkryty obiekt zachowuje się inaczej niż przewiduje teoria

Metafora uderzenia piłki baseballowej

Ekspert z USGS porównał kalkulację prawdopodobieństwa wybuchu superwulkanu do obliczania prawdopodobieństwa uderzenia piłki baseballowej. W przytoczonej analogii właściciel mieszkania sąsiadującego z boiskiem sportowym szacuje częstotliwość trafienia piłki na teren własnego, prywatnego podwórka. Jak wyjaśnia geolog, aby uzyskać wynik należy „podzielić liczbę piłek baseballowych na podwórku przez czas trwania obserwacji”. Dla badaczy zjawisk geologicznych podobna analiza jest dokonywana na podstawie połączenia danych z mapowania geologicznego i geochronologii, czyli historii obiektu.

Jak przewidzieć erupcję uśpionego wulkanu?

Jak wyjaśnia ekspert, znajomość średniej częstotliwości, z jaką wybucha wulkan to zaledwie jedna z wielu składowych obliczeń. Geolodzy muszą również wiedzieć, czy w przypadku badanego obiektu występują erupcje jednorazowe czy grupowe, będące częścią „większego wydarzenia wulkanicznego”. Naukowcom udało się ustalić, że w przypadku superwulkanu Yellowstone bardziej prawdopodobne są liczne, wielokrotne erupcje, występujące w krótkim okresie. 

Badacze muszą również określić, na jakim etapie cyklu „geologicznego życia” znajduje się wulkan. Wracając do analogii sportowej, Stelten przytacza pytanie o to, „czy obecnie trwa sezon baseballowy, czy okres poza sezonem”. Prognoza oparta na metodach statystycznych musi być także połączona z monitorowaniem superwulkanu w czasie rzeczywistym. Zebranie kompletu danych pozwala na ustalenie możliwej odpowiedzi na pytanie o „najbliższą, możliwą datę erupcji”.

Czytaj więcej

Czarne dziury są źródłem ciemnej energii? Nowe dowody na związek kosmicznych zjawisk

Kiedy wybuchnie wulkan Yellowstone?

Naukowcy badający superwulkan przypominają, że do erupcji pod Yellowstone nie doszło w ciągu ostatnich 70 tys. lat. Według szacunków geologów strumienie lawy z wulkanu wydobywały się średnio co ok. 20 tys. lat – mowa o okresie geologicznym od 160 tys. do 70 tys. lat temu. Porównując wyniki modelowania statystycznego z aktualnymi obserwacjami aktywności wulkanu prawdopodobieństwo erupcji Yellowstone oszacowano na 0,001 proc. rocznie. Jak wyjaśnia geolog Mark Stelten, podany wynik jest prawdopodobnie dodatkowo „zawyżony” w perspektywie krótkoterminowej. Aktualny monitoring Yellowstone pokazuje, że system magmowy pod powierzchnią parku jest w większości stały.

Geolodzy przestrzegają jednocześnie, że erupcja obiektu w przyszłości wciąż jest jednym z realnych scenariuszy. Mowa jednak o szacunkowym okresie za około kilka tysięcy lub nawet po upływie dziesiątków tysięcy lat.

Kosmos
„Bóg chaosu” coraz bliżej Ziemi. Naukowcy przewidują, co stanie się z asteroidą
Społeczeństwo
Najnowsza prognoza opadów śniegu na zimę 2024/2025. Pogoda sprawi niespodziankę
Nauka
Naukowcy obliczyli, jak szybko myślą ludzie. Liczba jest „wyjątkowo niska”
Nauka
Kiedy wypada pierwszy dzień zimy 2024? Zima kalendarzowa i astronomiczna
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego
Nauka
Nauka bez uczenia się? To nie sci-fi, a nowe odkrycie
Materiał Promocyjny
„Nowy finansowy ja” w nowym roku