Zaskakujące odkrycie dotyczące jądra Ziemi. Co dzieje się w środku planety?

Jądro Ziemi to jedno z najbardziej tajemniczych i niedostępnych miejsc na planecie. Okazuje się, że w ciągu ostatnich 20 lat zaszły w nim pewne ważne zmiany.

Publikacja: 12.02.2025 14:05

Naukowcy odkryli zmiany strukturalne w wewnętrznym jądrze Ziemi

Naukowcy odkryli zmiany strukturalne w wewnętrznym jądrze Ziemi

Foto: Adobe Stock

Wewnętrzna część jądra Ziemi wykazuje charakter ciała stałego, które prawdopodobnie powstało w wyniku krystalizacji żelaza z jądra zewnętrznego. Druga warstwa jest z kolei płynna. Jądro wewnętrzne odgrywa ważną rolę w utrzymywaniu pola magnetycznego planety oraz wspomaganiu tektoniki płyt.

Co dzieje się z wewnętrznym jądrem naszej planety?

Zespół naukowców z University of Southern California, University of Chinese Academy of Sciences, Cornell University i University of Utah przeprowadził badanie, które dostarcza naukowych dowodów na zmianę kształtu jądra wewnętrznego Ziemi. Zostało ono opublikowane w czasopiśmie naukowym Nature Geoscience. Wspomniane zmiany nastąpiły w ciągu ostatnich dwóch dekad. Warto przy tym dodać, że już poprzednie badania sugerowały, iż jądro wewnętrzne doświadczyło pewnych zmian w sposobie rotacji lub w kształcie, ale nie wynikało z nich, by oba te zjawiska wystąpiły jednocześnie. Do tej pory było również wiadomo, że około 2010 r. jądro wewnętrzne zwolniło w swoim ruchu obrotowym.

Czytaj więcej

Potężny strumień radiowy z wczesnego wszechświata. Namierzono rekordowy obiekt

Naukowcy przeanalizowali dane z sejsmografów, które rejestrowały fale sejsmiczne z powtarzających się trzęsień ziemi na wyspach Sandwich Południowy w latach 1991–2023. Wyspy są zlokalizowane na południowym Atlantyku. Każda zmiana kształtu fali lub czasu podróży pozwala sejsmologom wykryć możliwe zmiany w prędkości rotacji i kształcie jądra wewnętrznego.

Analizie poddano 121 trzęsień ziemi z 42 lokalizacji w pobliżu wspomnianych wysp. Jeden zestaw fal sejsmicznych wyglądał inaczej. Okazało się, że fale z trzęsień ziemi, które przeszły przez jądro wewnętrzne, są ze sobą zgodne, podczas gdy te, które tylko się o nie otarły, wykazują różnice. Naukowcy doszli do wniosku, że różnice wynikają właśnie ze zmian w kształcie jądra.

Co mogło spowodować deformację jądra Ziemi?

Badacze podejrzewają, że zmiana kształtu wystąpiła w tym miejscu, gdzie krawędź stałego jądra wewnętrznego styka się z niezwykle gorącym i płynnym jądrem zewnętrznym. Deformacja mogła być spowodowana przepływem cieczy z zewnętrznej części oraz przyciąganiem nierównomiernego pola grawitacyjnego. 

Czytaj więcej

Naukowcy opisali skamielinę ptaka z czasów dinozaurów. To daleki krewny kaczki i gęsi

- To, co obserwujemy w tym badaniu po raz pierwszy, to prawdopodobnie zaburzenie jądra wewnętrznego przez jądro zewnętrzne – powiedział John Vidale, naukowiec z University of Southern California i główny autor badania.

Zespołowi nie udało się określić wielkości deformacji jądra wewnętrznego, niemniej badanie pokazało, że zmiany w jego obrocie i kształcie mogą zachodzić równocześnie. Druga kwestia wymaga jednak bardziej szczegółowych badań. Naukowcy podejrzewają, że oba zjawiska mogły nieznacznie zmienić długość każdego dnia. Istnieje również szansa, że są one związane ze zmianami w polu magnetycznym Ziemi.

Vidale przyznał, że to odkrycie prawdopodobnie nie będzie mieć wpływu na nasze codzienne życie, choć nie ma pewności, czy zespół w prawidłowy sposób zinterpretował zaobserwowane zmiany. Naukowcom bardzo zależy na odkryciu tego, co dzieje się w środku planety, gdyż może to ułatwić zrozumienie pola magnetycznego oraz innych zagadnień dotyczących Ziemi.

Wewnętrzna część jądra Ziemi wykazuje charakter ciała stałego, które prawdopodobnie powstało w wyniku krystalizacji żelaza z jądra zewnętrznego. Druga warstwa jest z kolei płynna. Jądro wewnętrzne odgrywa ważną rolę w utrzymywaniu pola magnetycznego planety oraz wspomaganiu tektoniki płyt.

Co dzieje się z wewnętrznym jądrem naszej planety?

Pozostało jeszcze 91% artykułu
Nauka
"Ogromne konsekwencje" decyzji Donalda Trumpa. Wstrzymane badania nad HIV i malarią
Nauka
Naukowcy: Olbrzymi podwodny wulkan może wybuchnąć przed końcem 2025 roku
Nauka
Nowy gatunek ptasznika australijskiego. Naukowcy radzą: nie dotykać
Nauka
Badacze odbyli „podróż” do wnętrza Ziemi. Natknęli się na coś nieznanego
Nauka
Tajemniczy wulkan, który ochłodził klimat Ziemi. Naukowcy wreszcie go zlokalizowali