Naukowcy odkryli tajemnicze struktury pod Pacyfikiem. Teoretycznie nie powinno ich tam być

Naukowcy odkryli zatopione w płaszczu Ziemi pozostałości płyt tektonicznych. Część jest zlokalizowana pod zachodnim Pacyfikiem, poza strefą tzw. subdukcji. Oznacza to, że naukowcy nie wiedzą, jakie jest pochodzenie tych anomalii.

Publikacja: 11.01.2025 06:00

W wyniku najnowszych badań wnętrza Ziemi odkryto pozostałości płyt tektonicznych w nieoczekiwanym mi

W wyniku najnowszych badań wnętrza Ziemi odkryto pozostałości płyt tektonicznych w nieoczekiwanym miejscu

Foto: Adobe Stock/Maksym Yemelyanov

Odkrycia dokonano dzięki technice obrazowania sejsmicznego o wysokiej rozdzielczości (FWI – Full waveform inversion). Wyniki opublikowano w artykule, który ukazał się w „Scientific reports”. W skład kilkuosobowego zespołu badawczego wchodzili naukowcy z ETH Zurich (Politechniki Federalnej w Zurychu) oraz jedna osoba z California Institute of Technology (Kalifornijski Uniwersytet Techniczny).

Jak zbudowana jest kula ziemska? Warstwy Ziemi

Kula ziemska składa się z kilku warstw. Najbardziej zewnętrzną jest skorupa o grubości od 35 do 70 km. Pod nią znajduje się płaszcz, czyli warstwa półpłynnych materiałów, stanowiący 68 proc. masy oraz 84 proc. objętości Ziemi. Grubość płaszcza sięga ok. 2900 km. Im bliżej wnętrza planety, tym wyższe temperatury w nim panują. Materia, z której składa się płaszcz, wolno się przemieszcza. Generowane są prądy konwekcyjne będące mechanizmem napędowym m.in. dla tektoniki (wędrówki) płyt litosferycznych (płyt tektonicznych).

Czytaj więcej

Źródło tajemniczego sygnału radiowego z kosmosu namierzone. Przełomowe odkrycie naukowców

Najgłębiej położoną warstwą naszej planety jest rdzeń (jądro Ziemi). Jego zewnętrzna warstwa, czyli jądro zewnętrzne, najprawdopodobniej jest w półpłynnym stanie. Jądro wewnętrzne składa się z niklu i żelaza, i jest ciałem stałym.

Płyty tektoniczne i proces subdukcji

Skorupę ziemską i górną część płaszcza nazywamy litosferą. Podzielona jest ona na płyty tektoniczne (nazywane też płytami litosferycznymi, płytami litosfery, krami litosfery). Mają one grubość od ok. 120 do ok. 200 km. Wyróżnia się siedem głównych płyt litosfery (m.in. euroazjatycką i pacyficzną) oraz szereg mniejszych. Subdukcja jest to proces polegający na wciąganiu lub wpychaniu jednej płyty litosferycznej pod drugą, powodujący jej zanurzanie w płaszczu Ziemi.

Pozostałości płyty tektonicznej w płaszczu Ziemi poza strefą subdukcji

W artykule w „Scientific reports” naukowcy z ETH Zurich oraz California Institute of Technology wyjaśniają, że dzięki zastosowaniu techniki FWI odkryli w płaszczu Ziemi nieznane wcześniej pozostałości płyt. „Wiele z tych wcześniej niewykrytych anomalii znajduje się poniżej głównych oceanów i wnętrz kontynentalnych, bez geologicznych zapisów subdukcji, np. pod zachodnim Pacyfikiem” – czytamy w podsumowaniu.

Czytaj więcej

Trump chce kupić Grenlandię? Oto, ile USA zapłaciły za inne terytoria

Okazuje się, że wcześniej płyty „zanurzone” w płaszczu znajdowano jedynie w strefach subdukcji. Dlatego wyniki nowego badania są niespodzianką. Naukowcy nie są pewni, z czego wykonane są te anomalie, ani jak znalazły się na swoim obecnym miejscu pomimo braku pobliskich stref subdukcji. Newsweek.com przytacza komentarz jednego z członków zespołu badawczego. - To nasz dylemat. Dzięki nowemu modelowi o wysokiej rozdzielczości możemy zobaczyć takie anomalie w całym płaszczu Ziemi. Nie wiemy jednak dokładnie, czym one są, ani jaki materiał tworzy wzory, które odkryliśmy – powiedział Thomas Schouten z ETH w Zurychu. - Najwyraźniej takie strefy w płaszczu Ziemi są znacznie bardziej rozpowszechnione, niż wcześniej sądzono – dodał.

Naukowcy spekulują, że dziwny materiał mógł być ukryty w płaszczu od chwili powstania Ziemi, a nie być płytą, która zatonęła w ciągu ostatnich 200 milionów lat. Wyjaśnienie tej zagadki wymaga kolejnych badań.

Odkrycia dokonano dzięki technice obrazowania sejsmicznego o wysokiej rozdzielczości (FWI – Full waveform inversion). Wyniki opublikowano w artykule, który ukazał się w „Scientific reports”. W skład kilkuosobowego zespołu badawczego wchodzili naukowcy z ETH Zurich (Politechniki Federalnej w Zurychu) oraz jedna osoba z California Institute of Technology (Kalifornijski Uniwersytet Techniczny).

Jak zbudowana jest kula ziemska? Warstwy Ziemi

Pozostało jeszcze 91% artykułu
Kosmos
Zmiany na powierzchni Księżyca. Naukowcy opublikowali nowe wyniki badań
Planeta
Kolejny groźny skutek zmian klimatu. Topnienie lodu na Antarktydzie przyspieszy erupcje wulkanów
Nauka
Superwulkan Yellowstone: Gdzie może dojść do wybuchu? Najnowsze ustalenia naukowców
Nauka
Tajemniczy wulkan, który ochłodził klimat Ziemi. Naukowcy wreszcie go zlokalizowali
https://track.adform.net/adfserve/?bn=78448410;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nauka
Naukowcy o możliwym wybuchu potężnego wulkanu. Świat nie jest przygotowany