Depresja to poważna choroba. Nie traktujmy jej jak "jesienną chandrę"

W Polsce co roku, 23 lutego, obchodzimy Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją. To szczególne wydarzenie, które skupia uwagę na istocie zdrowia psychicznego oraz konieczności zapewnienia lepszego wsparcia dla osób cierpiących na depresję.

Publikacja: 26.02.2024 12:00

(fot. ilustracyjna)

(fot. ilustracyjna)

Foto: Adobe Stock

Materiał partnera

Chorujących na depresję jest w Polsce tylu, co mieszkańców Warszawy.

To prawda, bo szacuje się, że depresja dotyka w Polsce około 2 mln ludzi. I mimo, że coraz częściej słyszymy o depresji jako o chorobie, a nie o „jesiennej chandrze”, temat ten nadal wiąże się ze stygmatyzacją i brakiem dostępu do opieki psychiatrycznej. A to wszystko pomimo szacunków Światowej Organizacji Zdrowia, która twierdzi, że do 2030 r. depresja będzie najczęściej występującą chorobą na świecie. 23 lutego obchodzimy Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją, dlatego zwracamy uwagę na ten istotny problem, który staje się wyzwaniem nie tylko dla Polski.

Pandemia COVID-19 i wiążąca się z nią izolacja społeczna, zaburzony rytm dnia, stres i ograniczona opieka psychiatryczna przyczyniły się do wzrostu stosowania leków przeciwdepresyjnych. Wzrost kosztów życia związany z wysoką inflacją czy też wojna na Ukrainie mogą przyczyniać się do utrzymania trendu rosnącego zapotrzebowania na opiekę psychologiczną. Ale coraz częściej depresja nie jest związana z konkretną tragedią życiową, jak np. śmierć kogoś bliskiego, trauma seksualna czy inne traumatyczne przeżycie. Styl współczesnego życia, który charakteryzuje się szybkim tempem, brakiem równowagi między pracą a wypoczynkiem czy stawianiem sobie coraz to większych wymagań, ma psychologiczne konsekwencje m.in. w postaci depresji. Ale większość z nas nie chce słyszeć tej diagnozy – prawie połowa osób cierpiących na depresję nie zgłasza się do lekarza. A nie jest to tylko chwilowy smutek, który przytrafia nam się w życiu.

Typowymi objawami depresji są: obniżony nastrój, poczucie smutku i przygnębienia, które pojawiają się niezależnie od okoliczności, zaburzenia snu (zazwyczaj bezsenność, ale zdarza się też nadmierna senność), problemy z pamięcią i koncentracją uwagi, utrata wiary w siebie i/lub pozytywnej samooceny, poczucie winy (nadmierne i nieuzasadnione), spowolnienie psychoruchowe (raczej rzadko zdarza się pobudzenie), brak energii do wykonywania nawet najprostszych, codziennych czynności, brak apetytu i utrata masy ciała, a także myśli samobójcze. Oprócz powyższych objawów u pacjentów bardzo często pojawia się stan zwany anhedonią: jeśli to, co wcześniej sprawiało radość czy przyjemność, staje się obojętne i nie wywołuje pozytywnych emocji, może to być właśnie jeden z wielu objawów depresji. U chorych na depresję uciążliwe wydają się być też ruminacje, tj. nawracające myśli związane z negatywnym postrzeganiem siebie i swojej sytuacji życiowej np. „Jestem beznadziejny”, „Nic mi nie wychodzi”, „Moje życie nie ma sensu”. Osoby te negatywnie postrzegają zarówno przeszłość, teraźniejszość, jak i przyszłość (co w literaturze nazywane jest triadą depresyjną), wycofują się z życia społecznego. Cierpienie osoby chorej może być tak wyczerpujące, że wiele z nich decyduje się na popełnienie samobójstwa. Szacuje się, że myśli samobójcze mogą występować nawet u 80% ludzi chorych na depresję, natomiast aż 60% z nich podejmuje takie próby. WHO podaje, że depresja może rocznie przyczyniać się nawet do miliona zgonów na świecie.

Najważniejszą jest jednak to, że depresję można wyleczyć zarówno poprzez stosowanie środków farmakologicznych jak i psychoterapii. Natomiast najefektywniejszym podejściem jest łączne zastosowanie obu metod leczenia. Leki przeciwdepresyjne, które przepisuje lekarz psychiatra, wyciągają człowieka z tego największego „dołka”, dają szansę na powrót do życia, wyhamowując negatywne myślenie i negatywne emocje. Niestety, w społeczeństwie nadal panują szkodliwe mity dotyczące farmakologii, np. to, że leki uzależniają czy zmieniają osobowość.

Równie ważna jest druga faza leczenia, czyli psychoterapia. O ile można powiedzieć, że leki działają bardziej doraźnie, tak psychoterapia jest zdecydowanie dłuższą i wymagającą dla pacjenta formą terapii, jest natomiast niezbędna do zmiany jego sposobu życia. W tym celu należy skierować się do psychologa bądź psychoterapeuty, bowiem właśnie ci specjaliści przy pomocy udowodnionych naukowo działań prowadzą ww. formę leczenia.

Dużo osób zadaje pytanie, do jakiego specjalisty należy udać się w pierwszej kolejności. Jak wspomniano wyżej, najlepsze rezultaty daje połączenie leczenia farmakologicznego i terapii, dlatego też bez względu na to, do kogo najpierw skierujemy swoje kroki – psychiatry czy psychologa/psychoterapeuty – powinien on odesłać nas także na drugą konsultację. Takie leczenie bardzo dobrze zapobiega również nawrotom depresji w przyszłości. W przypadku depresji łagodnej i umiarkowanej zdarza się pominąć farmakologię i stosować samą terapię, jednak takie działania i tak zawsze wymagają konsultacji z lekarzem psychiatrą. Idealną sytuacja jest, kiedy psycholog/psychoterapeuta pozostaje w kontakcie z psychiatrą pacjenta i mogą oni koordynować leczenie. Właśnie tak działamy w Centrum Psychologicznym Good Life, co przynosi jeszcze lepsze efekty w pomaganiu pacjentom z depresją.

Należy pamiętać, że depresja nie wybiera: może dotknąć każdego, bez względu na płeć i przedział wiekowy. To ważne, żeby pamiętać, że na depresję chorują również dzieci i młodzież. Dlatego warto zwracać uwagę na występowanie wyżej wymienionych objawów u siebie i bliskich – jeśli choć jeden z symptomów utrzymuje się dłużej niż dwa tygodnie, warto nie zwlekać i skonsultować się ze specjalistą.

- Hanna Steinmetz Psycholog, psychoterapeuta z Centrum Psychologicznego Good life

Materiał partnera

Materiał partnera

Chorujących na depresję jest w Polsce tylu, co mieszkańców Warszawy.

Pozostało 98% artykułu
Zdrowie
Co dalej z regulacją saszetek nikotynowych?
Zdrowie
"Czarodziejska różdżka" Leszczyny. Co z wotum nieufności wobec minister zdrowia?
Zdrowie
Reforma szpitali na politycznym zakręcie
Zdrowie
Reforma szpitali. Projekt trafi do ponownych konsultacji
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Zdrowie
Dziecko też może mieć kryzys psychiczny