We wnioskach do RPO obywatele często skarżą się nie tylko na daleko idący automatyzm i rygoryzm w nakładaniu przez UFG kar za brak OC, ale także na ich wysokość. Kwoty są wysokie, gdyż wskaźnikiem, który stosuje w tym zakresie UFG jest wynagrodzenie minimalne. Jeśli zatem okres bez ubezpieczenia dla samochodu osobowego trwał tylko jeden dzień, opłata w 2025 r. wynosi 1870 zł, a jeśli dłużej niż 14 dni – 9330 zł.
Polisa OC jest jak danina
RPO wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego ze skargą kasacyjną na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 24 września 2024 r. (sygn. akt IV SA/Po 698/24). WSA odrzucił w nim skargę obywatelki na wezwanie UFG do uiszczenia opłaty karnej za brak OC. Według sądu UFG nie jest organem administracji publicznej, a co za tym idzie nie wydaje rozstrzygnięć zaskarżalnych do sądu administracyjnego. Obywatelom wskazuje się możliwość wytoczenia powództwa o ustalenie spełnienia lub nieistnienia obowiązku ubezpieczenia.
- Takie stanowisko jest nieprawidłowe i prowadzi do pozbawienia obywateli prawa do zaskarżenia rozstrzygnięć nakładających na nich sankcje pieniężne – wskazuje Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek. W skardze kasacyjnej przedstawił argumenty, które mają wykazać, że wezwanie z UFG jest decyzją administracyjną, ewentualnie innym aktem z zakresu administracji publicznej o którym mówi art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Czyli podlega ono kontroli sądów administracyjnych.
- Obowiązek ubezpieczenia OC ma charakter publicznoprawny, a jego naruszenie skutkuje powstaniem odpowiedzialności administracyjnoprawnej, polegającej na konieczności zapłaty opłaty, którą z kolei należy postrzegać jako administracyjną karę pieniężną w rozumieniu Kodeksu postepowania administracyjnego – wskazał rzecznik.
Czytaj więcej
Kary za brak OC są zbyt wysokie, a decyzje Zarządu Ubezpieczeniowego Fundusz Gwarancyjnego niezaskarżalne. Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek wystąpił w tej sprawie do ministra finansów.
