„Do piachu”: Apokalipsa obok nas

Sztuka Tadeusza Różewicza, która przy każdej inscenizacji wzbudzała gorącą debatę o partyzantce i wojnie, będzie miała premierę 23 marca w bielskim Teatrze Polskim.

Publikacja: 13.02.2024 03:00

Teatr Polski w Bielsku-Białej

Teatr Polski w Bielsku-Białej

Foto: Adobe stock

Premiera w Bielsku-Białej będzie pierwszą, jaka odbędzie się po wydaniu biografii autora „Różewicz. Rekonstrukcja” Magdaleny Grochowskiej, która przyniosła nowe odczytanie życia artysty. Autorka opowiedziała o emancypacji żydowskiej matki poety, a także o problemach w czasie II wojny światowej, gdy Tadeusz mógł paść ofiarą denuncjacji.

Trafił do oddziału Armii Krajowej, dowodzonego przez kapitana Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca”, szefa Kedywu w Radomsku, po zakończeniu wojny – szefa oddziału antykomunistycznej konspiracji.

Czytaj więcej

Ukryta gwiazda Tadeusza Różewicza

Tadeusz Różewicz rozpoczął pisanie „Do piachu” po wojnie, skończył na początku lat 70., ale do 1979 r., gdy sztukę wydrukował „Dialog”, była ona objęta cenzurą. Powodem było naturalistyczne pokazanie partyzantki. Szyderstwo satyry skupiło się na Ułanie, żołnierzu NSZ. Centralną postacią jest prosty chłopak Waluś, na którym wykonany ma być wyrok za bandyterkę.

Jan Kott uznał „Do piachu” za jeden z trzech najważniejszych dramatów w powojennej Polsce. Jednak po publikacji w „Dialogu” autor oskarżany był o szarganie narodowych i religijnych świętości. Tak było również po prapremierze w Teatrze na Woli (1979) w reżyserii Tadeusza Łomnickiego oraz w Teatrze Telewizji (1990) w reżyserii Kazimierza Kutza. Po tych wydarzeniach autor wyraził zgodę tylko na inscenizację Teatru Provisorium we współpracy z Kompanią Teatr (2003) we wspólnej reżyserii Witolda Mazurkiewicza i Janusza Opryńskiego. Autorzy postawili nacisk na „raport z lasu, z czasów Apokalipsy” – bez konkretnych historycznych odniesień.

Czytaj więcej

Tadeusz Różewicz. Arcypoeta globalnej wioski spotyka Jezusa

Po 21 latach od lubelskiej premiery Witold Mazurkiewicz i Janusz Opryński uzyskali zgodę na inscenizację od Julii Różewicz, wnuczki poety. Ma powstać spektakl o tym, że świat przeraża dawnym okrucieństwem w „nowych dekoracjach”. Od dwóch lat – bardzo blisko nas.

Teatr
Zażarta walka o dyrekcje teatrów w ruinie oraz cacek po generalnym remoncie
Materiał Promocyjny
Jak wygląda nowoczesny leasing
Teatr
Odcięta głowa Ukrainy, czyli „Czerwone i czarne” Bartosza Szydłowskiego
Teatr
Wietrzenie Narodowego Starego Teatru i nowe rządy
Teatr
Zamach terrorystyczny na Stary Teatr. AIDS w Warszawie. Masłowska w Krakowie
Materiał Partnera
Kroki praktycznego wdrożenia i operowania projektem OZE w wymiarze lokalnym
Teatr
XXXI Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych w Łodzi rozpoczęty z przytupem
Materiał Promocyjny
Suzuki Moto Road Show już trwa. Znajdź termin w swoim mieście