Na powołanie trzeba wyrazić zgodę, odwołanie sporządza się na piśmie

Pracownikiem jest osoba, która zatrudniona została na podstawie umowy. Jest nim także zatrudniony na podstawie powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Reguluje to art. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link].

Przy czym zatrudnionym na podstawie powołania, wyboru oraz mianowania jest osoba, która w wyniku dokonania aktów tego rodzaju nawiązuje stosunek pracy. Oznacza to, że nie zawsze powołanie, wybór i mianowanie powodują, że dana osoba staje się pracownikiem.

[srodtytul]Zastępca wójta i burmistrza[/srodtytul]

Tylko wtedy, gdy przepisy wiążą z powołaniem na określone stanowisko jednoczesne nawiązanie stosunku pracy z daną osobą, powstaje stosunek pracy właśnie na podstawie powołania. Przykładowo zgodnie z art. 4 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=E9456D1AAE4B982F70AA744485601E3F?id=292862]ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (DzU nr 223, poz. 1458 ze zm.) [/link][b]na mocy powołania zatrudniony jest zastępca wójta (burmistrza, prezydenta miasta), skarbnik gminy, skarbnik powiatu, skarbnik województwa.[/b]

Natomiast [b]Sąd Najwyższy w wyroku z 7 września 2005 r. (II PK 290/04)[/b] wyjaśnił, że przepisy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=51597E26728C58988D93E2E3CE06BB38?id=75070]ustawy z 26 czerwca 1997 r. o wyższych szkołach zawodowych (DzU nr 96, poz. 590[/link]; obecnie [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=8041492AC99B140BC39A645FA91D5D60?id=178901]ustawa z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym, DzU nr 164, poz. 1365) [/link]nie przewidują możliwości wprowadzenia w statucie uczelni powołania jako podstawy nawiązania stosunku pracy.

W [b]wyroku z 16 kwietnia 2003 r. (I PK 92/02) SN[/b] uznał, że stosunek pracy rektora niepaństwowej wyższej szkoły zawodowej nie nawiązuje się na podstawie powołania.

Do nawiązania stosunku pracy w drodze powołania dochodzi, gdy właściwy organ powoła pracownika na określone stanowisko, a pracownik powołanie to przyjmie.

[srodtytul]Konkurs zawsze dozwolony[/srodtytul]

Powołanie może być poprzedzone konkursem. Jest to dopuszczalne nawet wtedy, gdy przepisy szczególne nie przewidywały wymogu wyłonienia kandydata na stanowisko wyłącznie w wyniku konkursu. Mówi o tym art. 68 [sup]1[/sup] k.p.

Zatem zorganizowanie konkursu w celu wyłonienia kandydata do powołania na określone stanowisko nie wymaga szczególnej podstawy prawnej. Ta możliwość wynika z ogólnej zasady swobody doboru pracowników przez pracodawcę. Konkurs może być zorganizowany również w celu wyłonienia kandydata do zatrudnienia na określonym stanowisku na podstawie umowy o pracę.

Zasady przeprowadzenia konkursu określa ten organ, który jest uprawniony do powołania. Zorganizowanie konkursu nie wyklucza możliwości powołania nawet takiej osoby, która nie brała udziału w konkursie.

A kiedy konkurs jest obowiązkowy? Gdy wyłoniony ma zostać dyrektor przedsiębiorstwa państwowego. Taki wymóg wynika z art. 35 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=2FC6CEAE1D938B4308036E68EB930B22?id=166429]ustawy z 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (tekst jedn. DzU z 2002 r. nr 112, poz. 981 ze zm.)[/link]. Bez konkursu powołanie dyrektora jest nieważne.

[srodtytul]W stresie przed rozstaniem[/srodtytul]

Stosunek pracy z powołania nie ma zagwarantowanej ochrony trwałości. Chodzi bowiem o to, że pracownik zatrudniony na podstawie powołania może być w każdym czasie – niezwłocznie lub w określonym terminie – odwołany ze stanowiska przez organ, który go powołał. Tak stanowi art. 70 § 1 k.p.

Samo odwołanie co do zasady nie podlega żadnym rygorom. Nie trzeba go uzasadniać czy trzymać się trybu konsultacji z zakładową organizacją związkową, co ma zastosowanie w wypadku wypowiadania umowy o pracę przez pracodawcę. Art. 70 § 11 k.p. wprowadza jedynie wymóg, aby do odwołania zastosować formę pisemną.

Organ powołujący może odwołać powołanego na konkretne stanowisko pracownika w każdym czasie i bez podania przyczyny, a odwołanie równoznaczne jest z wypowiedzeniem umowy o pracę (art. 70 § 1 i § 2 k.p.). Jeżeli jednak odwołanie nastąpiło w okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy, bieg wypowiedzenia rozpoczyna się po upływie tego okresu (art. 72 § 2 k.p.).

Jednakże [b]akt odwołania, tak jak każde oświadczenie woli składane drugiej osobie, staje się skuteczne w momencie dotarcia do tej osoby w sposób, który umożliwia jej skuteczne zapoznanie się z jego treścią. Orzekał o tym SN w wyroku z 7 października 1992 r. (III APr 54/92)[/b].