Wotum zaufania dla organu wykonawczego gminy jest instytucją stosunkowo nową, wprowadzoną do ustawy o samorządzie gminnym w 2018 r., a dotychczasowe orzeczenia sądów administracyjnych w tego rodzaju sprawach są rozbieżne.
Ustawa zobowiązuje wójta (burmistrza, prezydenta miasta) do corocznego przedstawiania organowi stanowiącemu raportu podsumowującego działalność w poprzednim roku. Po debacie nad raportem radni podejmują uchwałę w sprawie udzielenia lub nieudzielenia wójtowi absolutorium. Ponieważ nie zostały wprowadzone żadne kryteria ocenne, którymi miałyby się kierować organy stanowiące gminy, z obrad sporządzono jedynie protokół i nagrano na płycie obraz i dźwięk.