Długi zaciągnięte przed ślubem: czy małżonek też odpowiada?

Jestem zadłużona w bankach, a w  czerwcu biorę ślub. Czy mój przyszły mąż będzie odpowiadał za moje długi? Dostał w spadku po rodzicach dom i działkę, czy mogą je zająć komornicy za moje długi?  Czy powinniśmy podpisać intercyzę? A może mąż mógłby przepisać nieruchomości w spadku naszemu 11-letniemu synowi? Czy to byłoby rozwiązanie?

- pyta czytelniczka

Czytelniczka nie musi się obawiać, że za jej panieńskie długi mąż straci spadek.  Wierzyciele (banki) mogą jednak sięgnąć po jej wynagrodzenie za pracę lub inne zarobki, które po ślubie będą składnikiem wspólnego majątku jej i męża.

Moje, twoje, nasze

Po zawarciu małżeństwa między czytelniczką i jej mężem powstanie wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) i trzy masy majątkowe: majątek osobisty żony, majątek osobisty męża oraz ich majątek wspólny.

Majątek osobisty, to przede wszystkim przedmioty osobiste oraz to wszystko, co kawaler lub panna nabyli przed ślubem - np. kupili albo dostali  w spadku lub darowiźnie. Dodajmy, że w przypadku spadków i darowizn również  te otrzymane po ślubie nie wchodzą do majątku wspólnego, chyba że darczyńca lub spadkodawca wyraźnie zaznaczyli w akcie darowizny, że mają ten majątek zasilić (art. 31-33 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego; dalej k.r.o.). Spadkowe nieruchomości męża będą więc wyłącznie jego własnością również po ślubie, jeśli jego rodzice nie wyrazili innej woli.

Zgodnie z 33 pkt 10 k.r.o. majątkiem osobistym są również przedmioty nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Jeśli więc za pieniądze zarobione przed ślubem lub otrzymane w darowiźnie małżonek kupi samochód, to będzie on jego majątkiem osobistym.

Majątek wspólny to rzeczy i prawa, które mąż i żona wspólnie lub osobno nabywają podczas trwania wspólności majątkowej, czyli w trakcie małżeństwa. Są to m.in. pobrane zarobki męża i żony oraz dochody z ich majątku wspólnego oraz majątków osobistych (np. czynsz z wynajmu kawalerki, którą mąż kupił przed ślubem).

Długi w posagu

Wierzytelności powstałe przed zawiązaniem się wspólności majątkowej nie są wspólnymi długami męża i żony. Zgodnie z art. 41 § 3 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wierzyciele mogą żądać ich zaspokojenia z majątku osobistego małżonka-dłużnika.

Jeśli jednak takiego majątku nie ma albo jest on niewystarczający do pokrycia długów, to wierzyciele mogą dochodzić zaspokojenia również z pobranego wynagrodzenia za pracę lub dochodów z innej działalności zarobkowej dłużnika. Jest to jedyny składnik majątku wspólnego, który banki mogą  zająć na poczet panieńskich długów czytelniczki.

Dla już istniejących zobowiązań podpisanie intercyzy z przyszłym mężem nie ma znaczenia

. Może natomiast uchronić majątek małżonka przed roszczeniami z tytułu zobowiązań zaciągniętych przez drugiego po ślubie.