Wypadki przy pracy: mniej rent, więcej poszkodowanych. Raport ZUS

W 2023 r. ZUS wypłacał miesięcznie blisko 134,3 tys. rent wypadkowych. To o prawie 5 proc. mniej niż rok wcześniej.

Publikacja: 25.06.2024 04:30

Wypadki przy pracy: mniej rent, więcej poszkodowanych. Raport ZUS

Foto: Adobe Stock

Tak wynika z najnowszego raportu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, z którym zapoznała się „Rzeczpospolita”.

Mniej rent

Wszystkie osoby aktywne zawodowo są w grupie ryzyka utraty zdolności do pracy w wyniku wypadku w czasie wykonywania obowiązków służbowych. Pracownik, który uległ urazowi w trakcie dokonywania czynności na rzecz pracodawcy lub cierpi na chorobę zawodową, może otrzymać świadczenie pieniężne z ubezpieczenia wypadkowego, w tym m.in.:

- zasiłek chorobowy (wypłacany dla ubezpieczonego, u którego stwierdzono czasową niezdolność do pracy spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową),

- rentę z tytułu niezdolności do pracy (dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej),

- jednorazowe odszkodowanie (dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, lub dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego albo rencisty),

- świadczenie rehabilitacyjne (dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do kontynuowania aktywności zawodowej),

- zasiłek wyrównawczy (dla ubezpieczonego, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku),

- rentę szkoleniową (dla ubezpieczonego, w stosunku do którego orzeczono celowość przekwalifikowania ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie, spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową).

Z danych organu rentowego wynika, że w 2023 r. wypłacano przeciętnie miesięcznie 553 tys. rent z tytułu niezdolności do pracy, w tym 134,3 tys. rent wypadkowych. Dla porównania – w 2022 r. było to odpowiednio 593,9 tys. (spadek rok do roku o blisko 7 proc.) oraz 140,7 tys. (spadek rok do roku o prawie 5 proc.).

Większa świadomość zagrożeń

Co jednak ciekawe, w 2023 r. zgłoszono 68,7 tys. osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy, tj. o 3,1 proc. więcej niż w 2022 r. Powód? Z raportu ZUS wynika, że na wzrost ogólnej liczby poszkodowanych wpływ miało jednak przede wszystkim częstsze występowanie wypadków lekkich (więcej o 3,2 proc. rok do roku), podczas gdy liczba tych ciężkich zmniejszyła się o 11,8 proc., a śmiertelnych, którym uległo 168 osób, spadła o 6,7 proc. w stosunku do ub.r.

– Postęp technologiczny spowodował, że liczba wypadków jest mniejsza niż jeszcze kilkanaście lat temu. A jeżeli już się zdarzą, to są to mniej poważne przypadki. Większa jest też świadomość zagrożeń zarówno po stronie firm, jak i samych pracowników – mówi Łukasz Kozłowski z Federacji Przedsiębiorców Polskich.

Jeremi Mordasewicz z Konfederacji Lewiatan uważa, że to kwestia rozwoju cywilizacyjnego. Jak przyznaje, dbałość o bezpieczeństwo jest charakterystyczna dla krajów, które stają się coraz zamożniejsze.

– Koszty zabezpieczeń są wysokie, zatem w krajach bardzo biednych firmy niechętnie w nie inwestują. Dobrze to widać w budownictwie, gdzie zabezpieczenia w takich miejscach są minimalne albo żadne. Stąd też więcej wypadków. W krajach rozwijających się czy rozwiniętych kwestia ta wygląda odmiennie. Po pierwsze, przepisy są bardziej rygorystyczne, a ich niewypełnienie jest zagrożone sankcjami. Po drugie, jest dużo większa presja na firmy, żeby lepiej traktowały pracowników. To jest naturalny proces – mówi.

Zdaniem eksperta ważne jest też zwiększenie świadomości samych pracowników. – Nawet najlepsze zabezpieczenia niewiele dadzą, jeżeli ludzie nie będą ich stosować – dodaje Jeremi Mordasewicz. Z jego obserwacji wynika, że zmieniła się też kultura pracy w niektórych branżach.

– Przykładowo, na budowach spotyka się coraz mniej alkoholu – akcentuje.

Ponadto, jak wskazuje Łukasz Kozłowski, firmy w celu poprawy warunków pracy korzystają m.in. ze wsparcia ZUS, który organizuje konkursy dla płatników składek na projekty dotyczące poprawy bhp. Dodatkowo dotowane są w ten sposób rozwiązania, które poprawią bezpieczeństwo, zmniejszą zagrożenie wypadkami przy pracy lub chorobami zawodowymi i zredukują niekorzystne oddziaływanie szkodliwych czynników. – I to procentuje – mówi.

Kozłowski zwraca uwagę, że o poprawie w tym zakresie świadczy również fakt, iż od kwietnia br. zmniejszyły się wartości stóp procentowych składki na ubezpieczenie wypadkowe ustalonych dla większości grup działalności.

– Jedyną branżą, w której wysokość składki poszła do góry, jest górnictwo. Jeżeli jednak mamy incydent górniczy, to on wpływa później na wysokość należności do ZUS dla całej branży – wskazuje.

4,9

tylu było poszkodowanych w wypadkach w 2023 r. na każdy tysiąc pracujących

4319,7

wyniosła przeciętna miesięczna wypłata renty wypadkowej w 2023 r.

Tekst powstał przy wykorzystaniu narzędzia Google Pinpoint

Tak wynika z najnowszego raportu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, z którym zapoznała się „Rzeczpospolita”.

Mniej rent

Pozostało 98% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Czym jeździć
Nowa Skoda Kodiaq. Liczą się konie mechaniczne czy design?
Tu i Teraz
Nowa Skoda Superb. Komfort w parze z technologią
Zdrowie
Rejestracja odmawia wizyty u lekarza, bo nie ma terminów? Jakie są przepisy
Nieruchomości
Czy można palić gałęzie i liście na swojej działce? Przepisy nie pozostawiają wątpliwości
Praca, Emerytury i renty
1500 zł miesięcznie od 1 października. Którzy rodzice mogą liczyć na nowe wsparcie?