Kai-Olaf Lang: Prawdopodobny nowy kanclerz Niemiec chce lepszych stosunków z Polską

Wygląda na to, że na czele nowego rządu Niemiec stanie Friedrich Merz z koalicjantem w postaci dotychczas rządzącej partii Olafa Scholza, SPD. Czy w takiej sytuacji rozmyty zostanie ambitny program zmian głoszony przez chadecję? 

W Niemczech często zdarzało się w przeszłości, że po wyborach wahadło polityczne nie wychylało się mocno w druga stronę. Zmiany następowały często nie w wyniku polityki partyjnej, ale dlatego, że wymagały tego okoliczności. 

Presja w polityce bezpieczeństwa czy kwestiach migracyjnych, a także sytuacja niemieckiej gospodarki i tak doprowadzą do reform. Jest jednak mało prawdopodobne, aby były one tak szerokie, jak zapowiadano podczas kampanii wyborczej.

Czytaj więcej

Polityka

Wybory w Niemczech. Polska w programach wyborczych niemieckich partii

Sprawdziliśmy, co niemieckie partie piszą o Polsce w swoich programach wyborczych. W jednym z nic...

Jest oczywiste, że w koalicji rządzącej zawsze trzeba iść na kompromis. Dlatego też i tym razem nastąpi złagodzenie wielu żądań oczekiwanego zwycięzcy wyborów. Jeżeli powstanie rząd CDU/CSU oraz  SPD, to w zasadzie będzie to koalicja centrowa złożona z centroprawicy i centrolewicy. Jednak w ostatnim czasie CDU ponownie próbuje podkreślić swój tradycyjny, konserwatywny profil. Jednocześnie SPD będzie w tym sojuszu podkreślać znaczenie kwestii społecznych. 

Na ile realistyczne są zapowiedzi Friedricha Merza, że nawiąże lepsze relacje z Polską ? 

Merz z pewnością szybko spróbuje nadać nowy impuls stosunkom z Polską. Dla niego Polska będzie kluczowym partnerem w polityce bezpieczeństwa i europejskiej. Biorąc pod uwagę sytuację geopolityczną, Polska i jej rola w Europie sprawi, że będzie ważnym partnerem w realizacji nowej roli przywódczej Niemiec. 

Merz zapowiedział, że pierwszego dnia ewentualnej kanclerstwa odwiedzi Warszawę, a nie tylko Paryż. Podkreślił także perspektywę nowego traktatu o przyjaźni niemiecko-polskiej. Ponadto z pewnością pomocne jest wspólne powiązanie z Europejską Partią Ludową. Relacja Merz-Tusk-von der Leyen może stać się ważnym trójkątem koordynacyjnym w UE. Nie możemy jednak zapominać, że różnice w tej kwestii będą nadal występować.

Czytaj więcej

Polityka

AfD o sobie przed wyborami. „Ludzie mówią tak ostro o imigrantach, że musimy ich hamować”

Hasła „reemigracja”, „wysokie koszty życia” oraz „pokój” i „Elon Musk”. To ma pomóc AfD w osiągni...

Choć Niemcy podchodzą do migracji nieco podobnie do Polski, zaostrzenie kontroli granicznych prawdopodobnie doprowadzi do ponownych protestów w Polsce.

Lepiej więc nie będzie ? 

Choć Niemcy prawdopodobnie będą gotowe po wyborach przejąć odpowiedzialność finansową za bezpieczeństwo europejskie, to ze względu na swoją sytuację budżetową i gospodarczą nie  będą w stanie spełnić wielu postulatów Polski. Trudności mogą także wystąpić z powodu relacji z Trumpem. W Niemczech narasta krytyka amerykańskiej administracji, a jeśli pojawią się także konflikty handlowe, Berlin będzie dążył do ostrej reakcji. Polska natomiast chce, aby Europa była ostrożna w stosunku do Waszyngtonu, gdyż jest uzależniona od USA w zakresie polityki bezpieczeństwa. 

Ogólnie rzecz biorąc, spodziewać się można polepszenia atmosfery, ale rzeczywistość szybko ją wyprzedzi. Niemcy będą miały niewielkie pole działania, szczególnie w głównych wewnętrznych kwestiach: migracji i gospodarki. Tymczasem rząd Tuska – zwłaszcza po wygraniu wyborów prezydenckich – wcale nie będzie bardziej miękki, ale będzie działał z jeszcze większą niż dotychczas pewnością siebie, zwłaszcza wobec Niemiec.

Jaki może mieć wpływ na wynik niemieckich wyborów konflikt z Trumpem w sprawie Ukrainy? Merz ostro krytykuje amerykańskiego prezydenta i mówi o epokowym zerwaniu więzi z USA.  

Rozmowy Trumpa z Rosją, jego szorstkie stosunki z Ukrainą i ogólne pęknięcia w stosunkach transatlantyckich sprawiły, że polityka bezpieczeństwa, kwestie polityki europejskiej i stosunki z USA stały się ważnym tematem w końcowej fazie. Jednak partie centrowe wypowiadały się tutaj podobnie: była ostra krytyka Trumpa, frustracja z powodu marginalizacji Europy w rozmowach z Rosją o zakończeniu wojny oraz negatywne reakcje na wypowiedzi Trumpa na temat Ukrainy i jej prezydenta.