Nie ma CIT od przychodów fundacji rodzinnej ze zbycia akcji SCSp

Przy ocenie katalogu praw udziałowych, którymi obracać może fundacja rodzinna, decydujące znaczenie powinien mieć ich charakter prawny (zbywalność, inkorporowanie praw udziałowych, wyemitowanie na podstawie właściwych przepisów prawa obcego), a nie status podatkowy ich emitenta.

Publikacja: 29.07.2024 04:30

Nie ma CIT od przychodów fundacji rodzinnej ze zbycia akcji SCSp

Foto: Adobe Stock

Tak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 12 czerwca 2024 r. (I SA/Wr 153/24).

Wnioskodawca w przyszłości przekaże fundacji rodzinnej (dalej: fundacja) w formie darowizny mienie obejmujące akcje, udziały w kapitałowych spółkach prawa handlowego, udziały zagranicznych spółek, w tym akcje SCSp z siedzibą w Luksemburgu będącej podmiotem transparentnym podatkowo oraz niemającym osobowości prawnej (dalej: Spółka). Obecnie fundatorzy oraz ich zstępni są w Spółce wspólnikami o ograniczonej odpowiedzialności i w ramach praw udziałowych w Spółce objęli wyemitowane przez nią papiery wartościowe (akcje). W efekcie działań fundacja stanie się wspólnikiem Spółki w charakterze wspólnika z ograniczoną odpowiedzialnością. Niewykluczone, że w przyszłości fundacja dokona odpłatnego zbycia akcji Spółki na rzecz niepowiązanego inwestora.

Czytaj więcej

Lokowanie aktywów fundacji rodzinnej w zagraniczne spółki transparentne podatkowo

Podatnik zwrócił się do organu z pytaniem, czy przychody fundacji z tytułu odpłatnego zbycia akcji SCSp będą podlegały zwolnieniu z CIT. Zdaniem podatnika sprzedaż akcji nie wychodzi poza zakres unormowany w art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej i tym samym podlega zwolnieniu zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT. Organ nie zgodził się ze stanowiskiem podatnika i stwierdził, że zbycie akcji w SCSp nie wpisuje się w zakres dozwolonej działalności prowadzonej przez fundację rodzinną, w szczególności w art. 5 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy. Jego zdaniem brak jest podstaw do uznania SCSp za podmiot podobny do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych czy spółdzielni. Organ wskazał także, że fundacja może przystępować i uczestniczyć jedynie w tych spółkach, które są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. W następstwie tak wydanej interpretacji indywidualnej podatnik złożył skargę do WSA we Wrocławiu.

WSA uchylił interpretację w całości. W ocenie sądu prawa udziałowe w SCSp są papierami wartościowymi zgodnie zarówno z językowym rozumieniem tego pojęcia, jak i z definicją zawartą w art. 3 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Skoro więc przedstawione prawa udziałowe są papierami wartościowymi, to na mocy 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o fundacji rodzinnej fundacja może wykonywać działalność gospodarczą w zakresie nabywania i zbywania papierów wartościowych i działalność ta będzie zwolniona z opodatkowania CIT.

Mateusz Szymecki - współpracownik zespołu zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Adam Formanowicz, menedżer w dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte

Zakres zwolnienia fundacji rodzinnej z podatku dochodowego od samego początku budzi liczne wątpliwości praktyczne. Zgodnie z ogólną zasadą fundacja rodzinna jest zwolniona z CIT, pod warunkiem że zakres prowadzonej przez nią działalności gospodarczej nie wykracza poza ustawowe ramy. Dopuszczalny zakres działalności fundacji rodzinnej obejmuje m.in. przystępowanie do spółek handlowych mających siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwo w takich spółkach oraz nabywanie i zbywanie papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze. Analizowany wyrok dotyka jednej z bardziej kontrowersyjnych kwestii, tj. możliwości inwestycji przez fundacje rodzinne w zagraniczne spółki transparentne podatkowo.

W zaskarżonej interpretacji dyrektor KIS powtórzył wielokrotnie już prezentowane stanowisko, zgodnie z którym przystępowanie i uczestnictwo fundacji rodzinnej w transparentnych podatkowo spółkach zagranicznych wykracza poza dopuszczalny zakres działalności fundacji. U podstaw tej argumentacji leży złożenie, że polskie spółki handlowe, w których uczestniczyć może fundacja rodzinna, mają status podatników CIT lub – jak spółka jawna – nabywają taki status w wyniku przystąpienia do niej fundacji rodzinnej. W konsekwencji organ wskazuje, że również zagraniczne spółki, do których przystąpić ma fundacja rodzinna, powinny posiadać status podatników CIT. Kontynuując tę wykładnię dyrektor KIS wskazał w zaskarżonej interpretacji, że zbycie praw udziałowych (akcji) w zagranicznej spółce transparentnej podatkowo nie mieści się w katalogu dopuszczalnej działalności fundacji rodzinnej i dochód uzyskany z tego tytułu nie korzysta ze zwolnienia podatkowego.

Analizowany wyrok uchylający ww. interpretację, wpisuje się w szerszy trend kształtujący się ostatnio w orzecznictwie sądowym. Zgodnie z tym podejściem dla określenia katalogu podmiotów, do których może przystępować i uczestniczyć fundacja rodzinna, decydujące znaczenie ma ich charakter korporacyjny określony na gruncie prawa cywilnego lub handlowego, a nie status podatkowy. Kontynuując tę linię sąd w analizowanym wyroku potwierdził, że również przy ocenie katalogu praw udziałowych, którymi obracać może fundacja rodzinna, decydujące znaczenie powinien mieć ich charakter prawny (zbywalność, inkorporowanie praw udziałowych, wyemitowanie na podstawie właściwych przepisów prawa obcego), a nie status podatkowy ich emitenta.

Należy jednak zaznaczyć, że w orzecznictwie występuje również odmienne stanowisko, które potwierdza podejście prezentowane przez dyrektora KIS. Zgodnie z tym podejściem przystąpienie fundacji rodzinnej do zagranicznej spółki handlowej, która jest podmiotem transparentnym podatkowo, będzie skutkować brakiem możliwości korzystania ze zwolnienia podatkowego oraz dodatkowo opodatkowaniem dochodów z działalności w tym zakresie według stawki 25 proc.

Mając na uwadze znaczną liczbę wydanych ostatnio negatywnych interpretacji indywidualnych w przedmiocie inwestycji fundacji rodzinnej w zagraniczne spółki transparentne podatkowo, w kolejnych miesiącach należy się spodziewać dalszych wyroków w podobnych sprawach. Ostateczne rozstrzygnięcie NSA pojawi się niestety najpewniej dopiero za jakiś czas. Nie można również wykluczyć interwencji ustawodawcy i zmiany ustawy o fundacji rodzinnej lub ustawy o CIT poprzez wyraźne określenie konsekwencji podatkowych uczestnictwa fundacji rodzinnej w zagranicznych podmiotach transparentnych podatkowo.

Tak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 12 czerwca 2024 r. (I SA/Wr 153/24).

Wnioskodawca w przyszłości przekaże fundacji rodzinnej (dalej: fundacja) w formie darowizny mienie obejmujące akcje, udziały w kapitałowych spółkach prawa handlowego, udziały zagranicznych spółek, w tym akcje SCSp z siedzibą w Luksemburgu będącej podmiotem transparentnym podatkowo oraz niemającym osobowości prawnej (dalej: Spółka). Obecnie fundatorzy oraz ich zstępni są w Spółce wspólnikami o ograniczonej odpowiedzialności i w ramach praw udziałowych w Spółce objęli wyemitowane przez nią papiery wartościowe (akcje). W efekcie działań fundacja stanie się wspólnikiem Spółki w charakterze wspólnika z ograniczoną odpowiedzialnością. Niewykluczone, że w przyszłości fundacja dokona odpłatnego zbycia akcji Spółki na rzecz niepowiązanego inwestora.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Myśliwi kontra właściciele gruntów. Rząd chce chronić prawo własności
Podatki
Zapowiada się kolorowa jesień w podatkach. Wiemy, co planuje rząd Tuska
Praca, Emerytury i renty
Dodatek do emerytury. Wielu seniorów nie wie, że ma do niego prawo
Edukacja i wychowanie
Resort edukacji przygotowuje szkoły na upały. Będą nowe przepisy
Materiał Promocyjny
Aż 7,2% na koncie oszczędnościowym w Citi Handlowy
Sądy i trybunały
Czas na reformę. Rząd odkrywa karty w sprawie Sądu Najwyższego i neosędziów
Materiał Promocyjny
Najpopularniejszy model hiszpańskiej marki