Zasadniczym celem uczestnictwa w pracowniczym planie kapitałowym jest gromadzenie oszczędności na okres po zakończeniu aktywności zawodowej i ich wypłata dopiero po osiągnięciu 60. roku życia. Ustawa o PPK określa jednak szczególne sytuacje, gdy ze zgromadzonych środków można skorzystać wcześniej – bez pomniejszeń, w tym bez zapłaty podatku dochodowego (chodzi tu o 19% zryczałtowany podatek dochodowy, czyli podatek od zysków kapitałowych). Tak jest w przypadku poważnego zachorowania uczestnika PPK, jego małżonka lub dziecka, a także przy wypłacie na pokrycie wkładu własnego przy kredycie hipotecznym (z tej ostatniej możliwości może skorzystać uczestnik PPK, który nie ukończył 45 lat i istnieje wówczas obowiązek zwrotu środków na rachunek PPK).