W ciągu kilku dni z PPK ubył prawie miliard złotych. Skąd te zawirowania?

Z powodu ostatnich zawirowań na giełdzie wartość aktywów Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK) zmalała o prawie miliard złotych. To efekt spadków i chaosu na giełdzie wywołanych kolejnymi decyzjami w sprawie ceł ogłaszanymi przez Donalda Trumpa.

Publikacja: 17.04.2025 11:06

Spadki na giełdzie wpłynęły na oszczędności Polaków zgromadzone w PPK

Spadki na giełdzie wpłynęły na oszczędności Polaków zgromadzone w PPK

Foto: REUTERS/Amanda Perobelli

Według danych uzyskanych przez PAP z Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR), w okresie od 3 do 9 kwietnia wartość aktywów wszystkich PPK zmalała z 34,59 mld zł do 33,66 mld zł. Oznacza to spadek o 2,7 proc. PFR uspokaja jednak, że z długoterminowej perspektywy stopy zwrotów z wszystkich funduszy PPK są nadal bardzo wysokie. W przypadku PFR TFI sięgają od 31 proc. nawet do 100 proc.

PFR podkreślił także, że aktualne spadki na giełdzie to nie pierwsza tego typu sytuacja. Podobna miała miejsce np. po wybuchu pandemii czy wojny w Ukrainie. W jednym i drugim przypadku instytucje zarządzające PPK szybko odrobiły straty.

Dlaczego sytuacja na giełdzie ma wpływ na PPK?

Środki gromadzone przez Polaków w ramach PPK (jak również w ramach OFE) przekazywane są instytucjom finansowym, które inwestują je w róże instrumenty finansowe, w tym w akcje spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych (GPW). Spadki wartości akcji pociągają za sobą zmniejszenie oszczędności gromadzonych przez Polaków w ramach PPK.

Czytaj więcej

Środki zgromadzone w PPK podlegają dziedziczeniu

Eksperci uspokajają jednak, że w dłuższej perspektywie obecny spadek nie powinien być odczuwalny. Zwłaszcza że im bliżej do emerytury, tym coraz mniejszy procent oszczędności inwestowany jest w akcje. Dodatkowo, z punktu widzenia zwykłego Kowalskiego, opłacalność PPK nie opiera się tylko na stopie zwrotu, ale też na tym, że do jego składki odprowadzanej na PPK prawie drugie tyle dokłada pracodawca oraz państwo.

Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich i członek rady nadzorczej ZUS w rozmowie z Business Insider Polska zwrócił uwagę, że pod tym względem na większe ryzyko narażone są OFE, ponieważ przepisy zobowiązują je do inwestowania przede wszystkim w akcje – czyli w instrumenty finansowe bardziej narażone na skutki zawirowań rynkowych niż np. obligacje.

Czym są Pracownicze Plany Kapitałowe? 

Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to powszechny, dobrowolny system oszczędzania długoterminowego przeznaczony dla pracowników i realizowany przy współpracy z pracodawcami oraz państwem. Do PPK obowiązuje tzw. automatyczny zapis osób zatrudnionych w wieku od 18 do 54 lat (od 55. roku życia pracownik samodzielnie składa wniosek o przystąpienie do programu). Podmiot zatrudniający dokonuje wyboru instytucji finansowej zarządzającej PPK, która otwiera dla pracowników imienne rachunki, na których będą gromadzone oszczędności – prywatne rachunki PPK.

„Każdy pracownik ma jednak możliwość rezygnacji z oszczędzania w PPK. Aby tego dokonać, powinien złożyć swojemu pracodawcy deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Złożenie deklaracji rezygnacji wiąże się dla pracownika z utratą takich korzyści jak wpłaty pracodawcy czy dopłaty ze strony państwa" – czytamy na stronie mojeppk.pl.

Instytucje zarządzające PPK (decydujące m.in., w jakie aktywa inwestowane są środki przekazywane do PPK) nadzorowane są przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF). Muszą też posiadać wpis do ewidencji prowadzonej przez Polski Fundusz Rozwoju (PFR).

Czym jest Polski Fundusz Rozwoju?

Polski Fundusz Rozwoju to spółka należąca do Skarbu Państwa. Do jej zadań należy m.in. prowadzenie Ewidencji PPK, czyli rejestru wszystkich uczestników PPK, instytucji finansowych i podmiotów zatrudniających. System jest zintegrowany z instytucjami finansowymi obsługującymi PPK, tak aby agregować informacje z całego rynku. Do obowiązków PFR związanych z PPK należy też m.in.:

  • pośredniczenie w przekazywaniu środków-dopłat od państwa, a także zwrotów na rzecz Funduszu Pracy;
  • wysyłka wezwań do zawarcia umów o zarządzanie PPK i monitorowanie zwolnienia z PPK z uwagi na prowadzenie PPE;
  • monitorowanie limitów wpłat i dopłat do PPK na wszystkie rachunki uczestnika PPK.

Polski Fundusz Rozwoju jest również właścicielem jednego z funduszy inwestycyjnych zarządzających PPK – PFR Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnychch (PFR TFI). PFR TFI pełni funkcję tzw. „wyznaczonej instytucji finansowej”, która ma gwarantować pracodawcom dostęp do oferty prowadzenia PPK (PFR TFI nie może odmówić utworzenia PPK żadnemu podmiotowi, który spełnia warunki określone w prawie). Poza tym PFR TFI jako instytucja wyznaczona oferuje również usługi na zasadach rynkowych, analogicznie jak pozostałe Podmioty Zarządzające wpisane do Ewidencji PPK.

Według danych uzyskanych przez PAP z Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR), w okresie od 3 do 9 kwietnia wartość aktywów wszystkich PPK zmalała z 34,59 mld zł do 33,66 mld zł. Oznacza to spadek o 2,7 proc. PFR uspokaja jednak, że z długoterminowej perspektywy stopy zwrotów z wszystkich funduszy PPK są nadal bardzo wysokie. W przypadku PFR TFI sięgają od 31 proc. nawet do 100 proc.

PFR podkreślił także, że aktualne spadki na giełdzie to nie pierwsza tego typu sytuacja. Podobna miała miejsce np. po wybuchu pandemii czy wojny w Ukrainie. W jednym i drugim przypadku instytucje zarządzające PPK szybko odrobiły straty.

Pozostało jeszcze 86% artykułu
Handel
Kto, ile i na czym straci za sprawą amerykańskich ceł? Nowy raport
Gospodarka
Jak duża jest szara strefa w Polsce? Podano najnowsze dane i prognozy na 2025 rok
Praca, Emerytury i renty
Waloryzacja środków na kontach w ZUS a przejście na emeryturę. Który miesiąc wybrać?
Finanse
Trump ostro krytykuje szefa Fedu. Chce cięcia stóp
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Finanse
Cła Donalda Trumpa biją w aktywa PPK, ale nerwowe reakcje są niewskazane