Z kolei Krzysztof Jasiewicz w rozmowie z miesięcznikiem „Focus Historia" zbulwersował opinię publiczną zdaniem: „Na Holokaust pracowały przez wieki całe pokolenia Żydów, a nie Kościół katolicki. I Żydzi z tego – jak się wydaje – nie wyciągnęli wniosków". Wyrwane z kontekstu zdanie to jest z pewnością kompromitujące. Tyle że wcześniej Jasiewicz mówi o sprawach, które chyba nie są żadnymi rewelacjami. Chodzi o kolaborację części ludności żydowskiej z władzami okupacyjnymi na ziemiach polskich zagarniętych przez Związek Sowiecki czy też niereagowanie Żydów amerykańskich na dramatyczne błagania o pomoc, jakie docierały z Europy Środkowej, gdzie żydowska zbiorowość zagrożona była unicestwieniem ze strony Niemców.

Ale Jasiewicz posuwa się dalej i wyciąga argumenty, które w polskim mainstreamie uchodzą za antysemickie. Zarzuca Żydom wrogi wobec innych narodów ekskluzywizm. Przekonanie o tym, że są oni ludem wybranym przez Boga, oznacza dla Jasiewicza tyle, że czują się chociażby wobec Polaków lepsi, a co za tym idzie, roszczą sobie rozmaite przywileje.

Czy to oznacza, że historyk chciałby, żeby Żydzi odrzucili swoje wybraństwo? Jeśli tak, to jego stanowisko pokrywałoby się z tendencjami, które występują od narodzin nowoczesności wśród... samych Żydów. Bycie wybranym przez Boga nie jest bowiem przywilejem. To duchowe zobowiązanie do przechowywania skarbu wiary Abrahama i Mojżesza. Sprawia ono, że jest się na tle innych narodów odmieńcem (bo przecież z takiej perspektywy chrześcijaństwo nie stanowi przedłużenia judaizmu). Kiedy i Żydów objęły procesy sekularyzacyjne, ich wybraństwo zaczęło im ciążyć: skoro Boga nie ma, to nie wiadomo, w imię czego być piętnowanym jako odmieniec. Nowoczesne asymilacyjne potrzeby zaprowadziły Żydów na ścieżki świeckich ideologii: liberalizmu, komunizmu i syjonizmu.

Szczególnie warto się zatrzymać przy syjonizmie. Ten świecki nacjonalizm miał upodobnić Żydów do innych narodów, które na przełomie wieku XIX i XX walczyły o własne państwa. Ale przecież syjoniści – tacy jak ci z „Bejtaru" – marzący o państwie żydowskim na terenie Palestyny, będącym produktem nacjonalistycznej inżynierii społecznej, pozostawali pod względem mentalności Europejczykami. Jako asymilanci formowani byli przez kultury krajów, w których się wychowywali.

Może zatem słusznie Marek Edelman – skądinąd żydowski świecki socjalista – twierdził, że miejscem polskiego Żyda jest Polska, a nie egzotyczny Izrael. Pogląd ten współbrzmi z przeświadczeniem żydowskiego myśliciela religijnego Franza Rosenzweiga o tym, iż Żydzi jako lud Bożego wybrania pokazują ludzkości, że człowiek na ziemi jest tylko pielgrzymem, bo jego powołanie określają nie wydarzenia świeckiej historii, lecz: stworzenie, objawienie, zbawienie.

Przyjmując taki punkt widzenia, możemy wnioskować, iż Bóg błogosławi Żydom, kiedy są oni w diasporze. I nie ma co do nich mieć o to pretensji. To Stwórca postawił ich przed tak trudnym wyzwaniem, jakim jest bycie umiłowanym przez Boga narodem.